Türkiye’nin dış ticaret hacmi, Türk lirası kullanılarak yapılan işlemlerle 2023’ün ilk dokuz ayında 24,8 milyar doları aşarak dikkat çekici bir ivme kazandı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, farklı para birimleriyle ticaretin artırılması ve milli para birimleriyle işlem yapılması politikasının etkisiyle, Türk lirasının ihracat ve ithalattaki payı giderek artıyor.
Türkiye’nin Türk lirasıyla ticaret hacmi 2019 yılında 18,7 milyar dolar olarak kaydedilmişti. 2019’da 7,6 milyar dolarlık ihracat ve 11,1 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirilmişti. Bu tarihten itibaren, özellikle pandemi dönemi sonrası Türk lirasıyla ticaret hacmi belirgin bir artış gösterdi.
Kovid-19 Sonrası Ticarette Yükselen Trend
Kovid-19 pandemisinin etkilerinin sürdüğü 2020 yılında, Türk lirası kullanılarak yapılan ihracat 6,5 milyar dolara gerilerken ithalat 13 milyar dolara yükseldi. Yıl sonunda Türk lirası ile yapılan ticaret hacmi 19,5 milyar dolar olarak hesaplandı. Pandemi sonrası dönemde de artış trendi devam etti. 2021’de ihracat 7,5 milyar dolar olurken ithalat 13,3 milyar dolara çıktı ve toplam ticaret hacmi 20,8 milyar dolara ulaştı.
2022’de, Türk lirasıyla ticaret hacmi daha da genişleyerek 23,6 milyar dolara yükseldi. Bu dönemde 7,7 milyar dolarlık ihracat yapılırken ithalat 15,9 milyar dolara ulaştı. 2023’te ise Türk lirasıyla ihracat 9,4 milyar dolara, ithalat ise 25,3 milyar dolara çıkarak toplamda 34,7 milyar dolarlık bir ticaret hacmi gerçekleşti.
46 Farklı Para Birimiyle Ticaret
Bu yılın ilk 9 ayında, Türk lirasıyla ihracat 6,9 milyar dolar, ithalat ise 17,9 milyar dolar olarak kaydedildi. Türkiye, dış ticarette milli para birimlerinin yanı sıra karşılıklı anlaşmalı para birimleriyle ticarete de önem veriyor. TÜİK verilerine göre, 2019 yılında 26 farklı para birimiyle ihracat gerçekleştiren Türkiye, 2022 yılında bu sayıyı 46’ya çıkardı. Dolar ve Euro ile yapılan ticaretin ardından Türk lirası, en çok kullanılan üçüncü para birimi oldu. İngiliz sterlini, Polonya zlotisi, Rus rublesi ve Japon yeni de Türk lirasını takip eden diğer önemli para birimleri arasında yer aldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan: “Milli Paralarla Ticaret Özgür Ticarettir”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’nin milli paralarla ticaret konusunda hassasiyetini son olarak BRICS Zirvesi için Rusya’nın Tataristan Cumhuriyeti ziyaretinde dile getirdi. Erdoğan, gazetecilere yaptığı açıklamada, milli paralarla ticaret politikasının döviz baskısından korunmaya yönelik olduğunu ve ülkelerin ticari bağımsızlıklarına katkı sağladığını belirtti.
Erdoğan’ın açıklamaları şu şekildeydi:
“Bu, ikili ticaretin döviz baskısından kurtarılmasını sağlar. Ülkelerin ticari faaliyetlerine başka ülkelerin müdahil olmasının önüne geçer. Milli paralarla ticaret aynı zamanda özgür ticarettir. Aynı şekilde ödeme sistemlerinde çeşitliliğin olmaması da finans piyasalarının şoklara karşı kırılganlığını artırıyor. Dolayısıyla alternatif bir finans ve ödeme sistemi hem uluslararası ticareti kolaylaştırır hem de çeşitlendirir.”
