Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (İMSAD) tarafından yayınlanan Ekim 2024 raporu, inşaat sektöründe 2025 yılı için olumlu bir büyüme tahmini sundu. Rapora göre, inşaat sektörünün gelecek yıl yüzde 4-5 oranında büyüme göstermesi bekleniyor. Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulan 2025 yılı bütçe teklifinin de değerlendirildiği raporda, gelirlerin artırılması ve kamu harcamalarında tasarrufa gidilmesinin bütçe açığının azaltılmasında önemli bir strateji olarak öne çıktığı belirtildi.
Deprem Bölgesine ve Kentsel Dönüşüme 584 Milyar TL Ödenek
İMSAD raporuna göre, 2025 yılı bütçesinde afetlere karşı dirençliliğin artırılması ve deprem bölgelerinin iyileştirilmesi amacıyla toplam 584 milyar TL’lik bir ödenek ayrıldı. Kentsel dönüşüm faaliyetlerini desteklemek amacıyla Afetlere Dirençli Şehirler Projesi kapsamında 120 milyar TL’lik kaynak ayrılması öngörülürken, bu tutarın Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’ya (GSYH) oranı yüzde 0,9 olarak belirtildi.
Kamu Yatırımlarında Dört Ana Alan
Raporda, 2025 yılı kamu yatırımlarında öncelikli dört ana başlık belirlendi: deprem yaralarının sarılması ve sosyal konut üretimi, belirli aşamaya gelen sulama yatırımlarının tamamlanması, sanayinin lojistik maliyetlerini azaltmak için iltisak hatlarının yapılması ve organize sanayi bölgeleri (OSB) ile küçük sanayi sitelerinin inşaatlarının tamamlanması.
Yerel Yönetimlere 1,34 Trilyon TL Bütçe Desteği
Raporda, 2025 yılı bütçesinin yerel yönetimlerin altyapı yatırımlarını artıracak şekilde planlandığı vurgulandı. Yerel yönetimlere bütçeden ayrılan kaynak 1,34 trilyon TL olarak belirlendi. Bu kaynakla birlikte, yerel yönetimlerin altyapı ve şehir planlama projelerine önemli bir bütçe desteği sağlanacağına işaret edildi.
İnşaat Sektörünün Büyüme Dinamikleri: Deprem Yatırımları ve Kentsel Dönüşüm
İMSAD’ın Ekim 2024 raporuna göre, 2025 yılı bütçe teklifinin sağladığı desteklerle inşaat sektörünün büyüme oranına önemli bir katkı sağlanması bekleniyor. Deprem bölgesi alt ve üst yapı yatırımlarının inşaat sektörünün büyümesine 2 puan katkı sağlayacağı, kentsel dönüşüm faaliyetlerinin ise 1,5-2 puanlık bir etki yaratacağı öngörülüyor. Sınırlı kamu yatırımlarının sektöre 0,5 puanlık bir katkı vermesi beklenirken, özellikle yılın ikinci yarısında hareketlenmesi beklenen özel sektör faaliyetlerinin inşaat sektörüne 0,5-1 puanlık bir katkı sağlaması öngörülüyor.
İnşaat Malzemesi Üretiminde Dalgalanma: Alt Sektörler Farklı Eğilimler Gösteriyor
Raporda, 2023 yılından itibaren inşaat malzemesi üretiminde dalgalanmalar yaşandığı ve 2024 yılının ilk 8 ayında benzer bir eğilimin devam ettiği belirtiliyor. Ağustos 2024 itibarıyla inşaat malzemesi sanayi üretimi yıllık bazda yüzde 2,7 oranında daralma gösterdi. Üretim, yılın ilk çeyreğinde yüzde 10,9 artarken, ikinci çeyrekte yüzde 3,9 düşüş yaşandı. Üçüncü çeyrekte de üretim daralması devam etti.
2024’te Öne Çıkan Artış ve Azalışlar: İnşaat Camları ve Demir Çelik Artışta, Seramik Ürünleri Düşüşte
2024 yılının Ocak-Ağustos döneminde bazı alt sektörlerde üretim artarken, bazılarında ciddi azalmalar kaydedildi. Bu dönemde inşaat camları üretimi yüzde 15,5, demir çelik inşaat ürünleri üretimi yüzde 14,1 artış gösterdi. Hazır beton üretimi yüzde 13,1, çimento üretimi yüzde 8,3, demir çelik çubuk ve profil üretimi ise yüzde 7,8 arttı. Ancak seramik kaplama malzemeleri üretimi yüzde 23,5, seramik sağlık gereçleri üretimi yüzde 26,4 oranında düşüş kaydetti. Metal yapı ve yapı parçaları üretimi yüzde 21,6, demir çelik radyatör üretimi yüzde 23,6, birleştirilmiş parke ve yer döşemeleri üretimi ise yüzde 18,9 oranında azaldı.
Sektör 2025 Yılında Hedef Büyüme Oranını Yakalayabilir mi?
İMSAD raporu, 2025 yılı için öngörülen bütçe teklifleri ve kamu yatırımları çerçevesinde inşaat sektörünün yüzde 4-5 oranında büyüme potansiyeline işaret ediyor. Afet bölgelerine yönelik yatırımlar, kentsel dönüşüm projeleri ve özel sektör hareketliliği bu büyümenin temel dinamikleri olarak öne çıkarken, 2025 yılında kamu desteklerinin de sektörü destekleyici nitelikte olacağı vurgulanıyor.
