Avro Bölgesi’nde kamu borcunun gayrisafi yurt içi hasılaya (GSYH) oranı, 2024 yılının ikinci çeyreğinde artış gösterdi. Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) tarafından açıklanan verilere göre, ilk çeyrekte yüzde 87,8 olan kamu borcu oranı, ikinci çeyrekte yüzde 88,1 seviyesine çıktı. Avrupa Birliği (AB) genelinde ise bu oran yüzde 81,5 olarak belirlendi.
AB ve Avro Bölgesi’nde Borç Yükü Artışta
Eurostat'ın yayımladığı verilere göre, Avro Bölgesi’nin kamu borcu toplamda 13 trilyon 95 milyar avroya ulaşırken, AB genelinde bu rakam 14 trilyon 300 milyar avroyu buldu. AB ülkeleri arasında mali disiplini sağlamakta zorlanan ülkeler, artan kamu borçlarıyla dikkat çekiyor.
Avro Bölgesi’ndeki bu artış, ülkelerin yüksek kamu harcamalarını finanse etmek için daha fazla borçlandığını gösteriyor. En büyük borç oranına sahip ülkeler arasında Yunanistan, yüzde 163,6’lık kamu borcu ile listenin başında yer alıyor. Yunanistan’ı yüzde 137 ile İtalya, yüzde 112,2 ile Fransa, yüzde 108 ile Belçika, yüzde 105,3 ile İspanya ve yüzde 100,6 ile Portekiz takip ediyor. Bu ülkeler, ekonomik durgunluk ve yüksek harcamalar nedeniyle borç seviyelerinde istikrarlı bir düşüş sağlayamıyor.
Düşük Borçlu Ülkeler: Bulgaristan, Estonya ve Lüksemburg Öne Çıkıyor
Bununla birlikte, AB genelinde kamu borcunun GSYH’ye oranının en düşük olduğu ülkeler de dikkat çekiyor. Bulgaristan, yüzde 22,1 ile en düşük borç oranına sahip ülke olurken, Estonya yüzde 23,8, Lüksemburg ise yüzde 26,8 ile düşük borç seviyelerine sahip ülkeler olarak öne çıkıyor. Bu ülkeler, mali disiplin ve kontrollü harcama politikalarıyla borçlarını düşük seviyelerde tutmayı başarıyor.
Bütçe Açığı Sorunu da Gündemde
Kamu borcunun yanı sıra, bütçe açıkları da AB ve Avro Bölgesi için önemli bir sorun teşkil ediyor. AB’de ilk çeyrekte yüzde 2,9 olan bütçe açığının GSYH’ye oranı, ikinci çeyrekte yüzde 3,1’e yükseldi. Avro Bölgesi’nde ise bu oran yüzde 3’te sabit kaldı. Bu durum, birçok ülkenin mali sürdürülebilirlik açısından zorluklar yaşadığını gösteriyor.
AB kurallarına göre, üye ülkelerin kamu borcunun GSYH'lerinin yüzde 60'ını, bütçe açıklarının ise yüzde 3'ünü aşmaması gerekiyor. Ancak Polonya, Romanya, Fransa ve Slovakya gibi ülkelerde bu sınırların aşılması, AB mali kurallarına uyum sorunlarını bir kez daha gündeme getirdi. Polonya, yüzde 8,1’lik bütçe açığı ile bu alanda başı çekerken, Romanya yüzde 7,1 ile ikinci sırada yer alıyor. Fransa ve Slovakya ise yüzde 5,5'lik bütçe açığıyla dikkat çekiyor.
AB Komisyonu’ndan Uyarı: Mali Disiplin İhtiyacı Artıyor
AB, mali kurallar çerçevesinde, borç oranları ve bütçe açıklarının belirlenen sınırları aşması durumunda üye ülkelerin Komisyon’a tedbir planlarını sunmalarını istiyor. Ancak birçok ülke, bu kurallara uymakta zorlanıyor ve bütçe açıkları konusunda etkin önlemler almakta yetersiz kalıyor.
Uzmanlar, özellikle ekonomik durgunluğun etkilerinin devam ettiği bu dönemde, kamu borcu ve bütçe açıkları konusundaki sorunların daha ciddi hale gelebileceği uyarısında bulunuyor. AB Komisyonu ise mali disiplinin sağlanması adına üye ülkelerin daha sıkı tedbirler almasını talep ediyor.
