Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bu tebliğ, özellikle gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri ile herhangi bir mükellefiyet kaydı bulunmayan kişilerin gerçekleştirdiği iş yeri ve konut kiralama işlemlerini kapsayan önemli değişiklikler içermektedir.
Banka ve PTT Üzerinden Tahsilat Zorunluluğu
Yeni düzenlemeye göre, tüm kira tahsilat ve ödemeleri bankalar veya PTT aracılığıyla gerçekleştirilecek. Önceki uygulamada, iş yeri kira ödemeleri için tutarına bakılmaksızın, konut kira ödemeleri için ise 500 lirayı aşması durumunda bu zorunluluk bulunmaktaydı. Ancak yapılan değişiklikle birlikte, konut kiralamalarında bu sınır kaldırılarak, tüm ödemelerin mutlaka banka veya PTT üzerinden yapılması gerekecek.
Kısa Süreli Kiralamalar da Kapsama Alındı
Yeni tebliğ, haftalık veya günlük gibi kısa süreli konut kiralamalarına ilişkin tahsilat ve ödemeleri de kapsamına alıyor. Bu durum, özellikle turizm sektöründeki kiralama işlemlerini etkileyebilir. Kısa süreli kiralamaların da aynı şekilde resmi kanallar aracılığıyla yapılması gerekecek.
Kiracı ve Kiralayanlara Uygulanan Cezalar
Önceki düzenlemede, iş yeri kiralamalarında hem kiracıya hem de kiralayana ceza uygulanırken, konut kiralamalarında sadece kiralayana ceza kesiliyordu. Ancak Temmuz ayında TBMM’de kabul edilen yeni düzenlemeyle, kiracıların da cezai sorumlulukları artırıldı. Kiracıların, kira ödemelerini banka veya PTT aracılığıyla yapmamaları durumunda, her bir tespit için kira tutarının yüzde 10’u kadar özel usulsüzlük cezası kesilecek. Bu ceza tutarı, eski uygulamada kira tutarının yüzde 5’i ve asgari 3 bin lira olarak belirlenmişti.
Ceza Üst Sınırları ve Bildirim Süreci
Yeni tebliğde, kiracıların elden yapılan ödemeleri, ödemeyi takip eden 5 iş günü içinde ilgili idareye bildirmeleri durumunda, özel usulsüzlük cezası kesilmeyecek. Ayrıca, bir takvim yılı içinde kesilecek özel usulsüzlük cezasının üst sınırı da 8 milyon 700 bin liradan 20 milyon liraya yükseltilmiştir. Bu durum, kira ödemeleriyle ilgili uyumun artırılması ve mükelleflerin yükümlülüklerini yerine getirmeleri açısından önemli bir adım olarak değerlendirilmektedir.
Transfer Fiyatlandırması Tebliği de Değişti
Bunun yanı sıra, "Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında Genel Tebliğ’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ" de 1 Eylül 2024’ten itibaren geçerli olmak üzere Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu düzenleme, transfer fiyatlandırması konusundaki uygulamaları ve denetimleri de etkileyecek yeni kurallar içermektedir.
Yeni Gelir Vergisi Genel Tebliği ile birlikte, kiralama işlemlerinin daha şeffaf bir şekilde yürütülmesi ve vergi kaybının önlenmesi hedeflenmektedir. Mükelleflerin bu yeni düzenlemelere uyması, hem yasal yükümlülüklerini yerine getirmeleri hem de olası cezai yaptırımlardan kaçınmaları açısından önem taşımaktadır.
