Türkiye'de 2024 yılının Ocak-Eylül dönemi itibarıyla banka kartı ve kredi kartlarıyla yapılan harcamalar, toplamda 10 trilyon 627,3 milyar lirayı buldu. Bu dönemde, en fazla harcama yapılan sektörlerin başında marketler ve alışveriş merkezleri (AVM) yer aldı. Verilere göre, bu kategoride yapılan harcama 1 trilyon 863,2 milyar liraya ulaşırken, Türkiye'de kartlı ödemelerin sektörel dağılımında önemli bir eğilim göze çarpıyor.
En Fazla Harcama Marketler ve AVM’lerde Yapıldı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerinden derlenen bilgilere göre, kartlarla yapılan harcamaların en büyük bölümü, marketler ve alışveriş merkezlerinde gerçekleştirildi. Ocak-Eylül döneminde, bu sektörde yapılan harcamalar, toplam harcamaların yaklaşık %17'sini oluşturdu. Bu sektörün ardından ise gıda ve giyim kategorileri geliyor.
Market ve AVM Harcamaları: 1,9 Trilyon Lira
Marketler ve alışveriş merkezlerinde yapılan harcamalar, 1 trilyon 863,2 milyar lirayı bulurken, bu rakam sektörel harcamaların lideri olarak öne çıktı. Türkiye genelinde ekonomik hareketliliği en iyi yansıtan sektörlerden biri olan perakende, tüketicilerin alışveriş alışkanlıklarını kartlı ödemeler aracılığıyla gerçekleştirdiği bir dönemi işaret ediyor.
Gıda ve Giyim Sektörleri Takip Ediyor
Marketlerin ardından en fazla harcama yapılan kategoriler ise gıda ve giyim oldu. Gıda harcamaları 742,4 milyar lira olarak kaydedilirken, giyim ve aksesuarlar bu dönemde 739,9 milyar liralık harcamayla üçüncü sırada yer aldı. Bu veriler, Türk tüketicilerinin günlük temel ihtiyaçlarını ve modaya yönelik harcamalarını büyük oranda kartla gerçekleştirdiğini gösteriyor.
Elektronik ve Hizmet Sektörleri Güçlü Performans Gösterdi
Elektrik ve elektronik eşya sektörü de bu dönemde dikkat çeken bir diğer kategori olarak öne çıkıyor. Elektronik ürünlere yapılan harcamalar 710,5 milyar liraya ulaştı. Ayrıca, hizmet sektörü harcamaları 695,4 milyar lira ile önemli bir paya sahip. Bu harcamalar, özellikle teknoloji, sağlık, eğitim ve ulaşım hizmetlerinde yoğunlaştı.
Yakıt ve Benzin Harcamaları Öne Çıkıyor
Benzin ve yakıt istasyonlarında yapılan harcamalar ise 663,9 milyar lira olarak kayıtlara geçti. Bu kategorideki harcamalar, Türkiye'de otomobil kullanımının yaygınlığı ve araç sahiplerinin artan maliyetlerle birlikte kartlı ödemeyi tercih ettiğini gösteriyor.
Sigorta ve Kamu Ödemeleri de Kartla Yapıldı
Sigorta ödemeleri 506,1 milyar lira, kamu ve vergi ödemeleri ise 462,6 milyar lira olarak gerçekleşti. Bu veriler, tüketicilerin devletle olan finansal ilişkilerini de dijital ortamda yürütmeyi tercih ettiklerini ortaya koyuyor.
İnternet Üzerinden Yapılan Harcamalar Yüzde 29’a Ulaştı
Kartlı ödemelerin internet üzerinden yapılması, dikkat çeken diğer bir eğilim. Ocak-Eylül 2024 döneminde yapılan toplam kartlı harcamaların 3 trilyon 91 milyar liralık kısmı internet üzerinden gerçekleştirildi. Bu da kartlı ödemelerin %29’unun online alışverişte kullanıldığını gösteriyor. İnternet üzerinden yapılan harcamaların artışı, dijital ticaretin önemini ve online alışverişin yaygınlaşmasını vurguluyor.
Diğer Sektörlerde Kartlı Ödemeler
Yapı malzemeleri, hırdavat ve nalburiyeye 409,9 milyar lira, sağlık ve kozmetik ürünlerine ise 375,3 milyar lira ödeme yapıldı. Eğitim, kırtasiye ve ofis malzemelerinde ise 307,1 milyar liralık ödeme gerçekleştirildi. Ayrıca, seyahat acenteleri ve taşımacılık sektörlerinde 246,1 milyar lira, hava yolları işlemlerinde ise 235 milyar lira harcama yapıldı.
Kuyumculuk, konaklama, telekomünikasyon, bireysel emeklilik ve araba kiralama gibi diğer sektörlerde yapılan harcamalar ise sırasıyla 174,6 milyar, 173,7 milyar, 105,4 milyar, 51,3 milyar, 37 milyar ve 34,6 milyar lira olarak raporlandı.
Küçük Harcama Kategorileri
Daha küçük harcama kategorilerinde ise mektup ve telefonla yapılan alışverişlerde 504,5 milyar lira harcama yapılırken, gümrük vergisi ödemeleri 13,4 milyar lira olarak kaydedildi.
Sonuç: Dijital Ödemelerde Kartların Rolü Büyüyor
Ocak-Eylül 2024 döneminde Türkiye'de kartla yapılan harcamalar, dijital ödemelerin ne denli önemli hale geldiğini ve tüketicilerin alışveriş tercihlerinde teknolojiyi ne kadar aktif kullandığını ortaya koyuyor. Özellikle marketler ve alışveriş merkezleri gibi büyük perakende alanlarında kartlı ödemeler, Türkiye'nin tüketim kültüründe önemli bir yer tutmaya devam ediyor.
