Tarım ve Orman Bakanlığı, tüketicilerin gıda alışverişlerinde yanıltıcı bilgilendirmelere maruz kalmaması için önemli düzenlemelere imza attı. Güncellenen Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği Kılavuzu, gıda etiketlerinden reklamlara kadar geniş bir yelpazede yeni standartlar getiriyor.
Gıda Etiketlerinde Yeni Dönem
Gıda etiketleri, reklamlar ve broşürlerde kullanılan görseller artık daha sıkı bir denetime tabi tutulacak. Yeni düzenlemeye göre, bu görseller tüketiciyi yanıltıcı terimlerle aynı kategoride değerlendirilecek. Gıdanın bileşimi, kalitesi veya menşeini yanlış yönlendiren görseller, denetim ve kontrol süreçlerinde dikkatle incelenecek.
Örneğin, bir ürünün içeriğinde yalnızca aroma verici kullanılmışsa, etiket üzerinde o gıdayı temsil eden gerçek bir görsele yer verilemeyecek. Tüketicilerin doğru bilgilendirilmesi adına, gıdanın aromalı olduğu etikette açıkça belirtilecek. Meyve, sebze veya baharat görselleri yalnızca ürünün tadını veren gerçek bileşenlerin kullanılması halinde kullanılabilecek.
"Doğal" ve "El Yapımı" Tanımlarına Düzenleme
Yeni kılavuz, "doğal" ve "el yapımı" gibi ifadelerin kullanımını da detaylı şekilde tanımladı. Elle yapılan üretim aşamaları için "el yapımı" ifadesi kullanılabilecek, ancak üretimin bir kısmı makine ile yapılıyorsa bu ifade yer alamayacak. Örneğin, yufkaları elle açılan ancak hamuru makineyle yoğurulan bir ürün "el yapımı" olarak tanımlanabilirken, yaprak sarması gibi makinede sarılan ürünlerde bu ifade doğru olmayacak.
Doğallık vurgusuna da sınırlandırmalar getirildi. Sadece kültür ve enzimler dışında bileşen eklenmemiş süt ürünleri "doğal" olarak nitelendirilebilecek. Ancak "yüzde 100 doğal", "gerçek doğal" veya "en doğal" gibi yanıltıcı derecelendirmelere izin verilmeyecek.
Glüten ve Alerjen Bilgilendirme
Glüten intoleransı olan bireyler için de önemli düzenlemeler yapıldı. Gıdada glüten miktarı en fazla 20 ppm ise "glütensiz" veya "glüten içermez" ifadeleri kullanılabilecek. Bunun yanı sıra, "Çölyak hastaları için özel olarak formüle edilmiştir" gibi beyanlar, yalnızca ilgili standartları karşılayan ürünler için geçerli olacak.
Toplu tüketim yerlerinde tüketici talebi halinde alerjen, alkol veya domuz kaynaklı bileşenlere ilişkin bilgilendirme zorunlu hale getirildi.
Reklam ve Broşürlere Yeni Standartlar
Kılavuz, reklam ve broşürlerdeki görsel kullanımına da önemli kısıtlamalar getirdi. Gıda ürünlerinde gerçek bileşen oranını yansıtmayan yanıltıcı görsellerin kullanımı engellenecek. Örneğin, çilek veya şeftali aromasına sahip bir üründe bu meyvelerin görsellerine yer verilmesi, yalnızca meyve oranının aromadan fazla olduğu durumlarda mümkün olacak.
Tüketici Güveni Artacak
Tarım ve Orman Bakanlığı, bu düzenlemelerle tüketici güvenini artırmayı ve yanıltıcı bilgilendirme nedeniyle oluşabilecek olumsuz durumların önüne geçmeyi hedefliyor. Yeni yönetmelik kılavuzuyla hem üreticilerin şeffaflığı artırılacak hem de tüketicilerin doğru bilgiye ulaşması sağlanacak.
Bakanlık, düzenlemelerin etkin bir şekilde uygulanması için denetimlerin sıkı şekilde devam edeceğini duyurdu.
