Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2025 yılı finansman programını açıkladı. Programa göre gelecek yıl 1 trilyon 373,2 milyar liralık anapara ve 1 trilyon 868,7 milyar liralık faiz ödemesi olmak üzere toplam 3 trilyon 241,9 milyar lira borç servisi yapılması öngörülüyor. Borç servisinin 2 trilyon 385 milyar lirası iç borç olarak, 856,9 milyar lirası ise dış borç olarak planlanıyor.
2024 Yılı Finansal Gelişmeleri ve Yeni Dönem Stratejileri
2025 Hazine Finansman Programı, Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın internet sitesinde yayımlandı. 2024 yılına ait ekonomik veriler ve gelecek yıla dair finansal öngörülerin yer aldığı program, Orta Vadeli Program ve Merkezi Yönetim Bütçesi öngörüleri doğrultusunda hazırlandı.
2024 yılının başından itibaren küresel ekonomik görünüm ve gelişmiş ülkelerin para politikaları, uluslararası sermaye piyasalarında yüksek tahvil ihracına olanak sağladı. Şubat ve Mart aylarında yapılan 3 milyar dolar ve 2 milyar avroluk tahvil ihracıyla yılın ilk çeyreğinde yıllık finansman hedeflerinin yarısından fazlasına ulaşıldı. Temmuz’da 1,75 milyar dolar değerinde tahvil ihracıyla yıllık finansman ihtiyacının %70’i karşılanmış oldu.
Ekim ayında Bakanlık tarafından ihraç edilen 3,5 milyar dolar tutarındaki 2035 vadeli tahvil, yükümlülük yönetimi işlemi ile 2024 ve 2025 vadeli tahvillerin yaklaşık 1,8 milyar dolarlık kısmıyla değiştirilerek bu borçlar 2035 yılına ertelendi. Bu sayede dış borç stokunun vadesi uzatılarak refinansman riski azaltıldı.
İç ve Dış Borçlanma Yapısında Değişiklikler
Programda, iç borçlanmanın vadeleri ve maliyetlerine de yer verildi. Geçen yıl ortalama 65,1 ay olan nakit iç borçlanma vadesi, bu yılın Ocak-Ekim döneminde 48,6 aya düştü. Sabit getirili Türk lirası cinsi iç borçlanmanın ortalama maliyeti ise aynı dönemde %20,6’dan %36’ya yükseldi.
İlk kez 2012 yılında başlayan kira sertifikası ihraçları 2024 yılında da devam etti ve iç piyasada toplam 69,7 milyar lira kira sertifikası ihraç edildi. 2017 yılından bu yana ihraç edilen altın tahvili ve altına dayalı kira sertifikalarının 2024 yılında toplam 131,8 ton altına karşılık gelen senetler olarak sunulduğu açıklandı. Döviz cinsi borç itfaları da düzenlenmiş, Ocak-Ekim döneminde 2,9 milyar avro ve 1,6 milyar dolar iç borçlanmalar gerçekleştirilmiştir.
2025 İçin 2 Trilyon 845,5 Milyar Lira İç Borçlanma Hedefi
Gelecek yıl iç borç servisinin 2 trilyon 229 milyar liralık kısmının piyasaya ödemelerden, 156 milyar liralık kısmının ise kamu kurumlarına yapılan satışların ödemelerinden oluşması hedefleniyor. İç borçlanma miktarı ise 2 trilyon 845,5 milyar lira olarak öngörülüyor. Ayrıca 2025 yılında uluslararası sermaye piyasalarından tahvil ve kira sertifikaları ihracı yoluyla 11 milyar dolar finansman sağlanması bekleniyor.
Nakit bazlı faiz dışı denge, özelleştirme gelirleri ve 2/B satış gelirleri gibi kalemlerden elde edilmesi beklenen borçlanma dışı kaynakların ise eksi 62,9 milyar lira olması planlanıyor.
Uluslararası Sermaye Piyasalarından Fon Sağlama Stratejileri
Program kapsamında, konvansiyonel tahvil ve kira sertifikası ihracının yanı sıra, çevresel ve sosyal projelere yönelik “yeşil tahviller” gibi sürdürülebilir finansman araçlarının da piyasaya sunulması hedefleniyor. Ülke kredi notundaki iyileşmelerin etkisiyle, yatırımcı ilgisinin artacağı öngörülüyor. Uluslararası yatırımcı ve kredi derecelendirme kuruluşlarıyla sürdürülen görüşmelerle Türkiye’ye yönelik yatırımcı algısının güçlendirilmesi amaçlanıyor.
Kısa Vadeli Finansman Araçlarının Kullanımı ve Yeni İhracatlar
2025 programında nakit giriş ve çıkış dengesini sağlamak amacıyla kısa vadeli Hazine bonoları ve Para Piyasası Nakit İşlemleri kapsamında düzenlemeler yapılacak. Yatırımcı talepleri doğrultusunda Türk lirası cinsinden kuponlu ve kuponsuz bonolar, tahviller ve kira sertifikaları gibi ürünlerin düzenli olarak ihraç edileceği belirtildi.
Borç servisinin dengeli dağılımını sağlamak amacıyla piyasa koşullarına göre değişim ve geri alım ihaleleri yapılabilecek. İhalelerin detayları ise kamuoyuna önceden duyurulacak.
