Tarım ve Orman Bakanlığı ile TÜİK’in ortak çalışmasıyla hazırlanan “Bitkisel Üretim 2. Tahmini, 2025” raporuna göre, Türkiye’nin tarımsal üretiminde bu yıl genel bir gerileme öngörülüyor. Tahıllar, meyveler ve bazı sebze türlerinde üretim miktarlarının düşmesi beklenirken; mısır, karpuz ve mandalina gibi bazı ürünlerde artış öngörülüyor. Verilere göre 2025’te, bir önceki yıla kıyasla tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerde %10,4, sebzelerde %0,8, meyveler, içecek ve baharat bitkilerinde ise %30,4 oranında azalma tahmin ediliyor. Toplam üretim miktarının:
- Tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerde 67,1 milyon ton,
- Sebzelerde 33,3 milyon ton,
- Meyveler ve içecek-baharat bitkilerinde 19,8 milyon ton olacağı öngörülüyor.
Tahıl Üretiminde Çifte Haneli Düşüş
2025 yılı tahıl üretiminin %12,4 oranında azalarak 34,2 milyon tona gerilemesi bekleniyor. Öne çıkan kalemler şöyle:
- Buğday: %13,9 azalışla 17,9 milyon ton
- Arpa: %25,9 azalışla 6 milyon ton
- Yulaf: %22,3 azalışla 303 bin ton
- Mısır: %4,9 artışla 8,5 milyon ton
Baklagillerde nohut 406 bin ton, kuru fasulye 247 bin ton, kırmızı mercimek 230 bin ton tahmin edildi. Patates üretimi %13 azalarak 6 milyon tona gerilerken, ayçiçeği ve soya üretiminde de sırasıyla %17,6 ve %17,4 düşüş bekleniyor.
Sebze Üretimi Yatay Seyirde
Sebze üretiminin geçen yıla göre %0,8 azalarak 33,3 milyon ton olması bekleniyor. Bazı türlerde artış, bazılarında düşüş dikkat çekiyor:
- Karpuz +%8,3
- Kuru soğan +%2,6
- Kavun +%17,5
- Domates -%7,6
- Kapya biber -%6,3
- Taze fasulye -%8,3
Meyve Üretiminde Sert Düşüş
Meyveler, içecek ve baharat bitkilerinde üretim miktarının %30,4 oranında azalarak 19,8 milyon tona inmesi bekleniyor. En dikkat çekici gerilemeler:
- Kiraz -%70,6
- Elma -%48,3
- Şeftali -%46,1
- Üzüm -%24,5
Turunçgillerde mandalina üretimi +%7,1 artarken, portakal -%15, limon -%34,8 oranında düşecek. Sert kabuklularda fındık -%38,5, ceviz -%38,1, Antep fıstığı -%61,1 oranında azalma bekleniyor. Ayrıca zeytin üretiminde %34,7, muzda %1,6 düşüş öngörülüyor. Uzmanlar, tahminlerdeki bu düşüşlerin iklim değişikliği, kuraklık, artan girdi maliyetleri ve üretim planlamasındaki dengesizliklerden kaynaklandığını belirtiyor. 2025 yılı, bitkisel üretimde verimlilik ve sürdürülebilirlik politikalarının yeniden değerlendirilmesi açısından kritik bir dönem olarak öne çıkıyor.
