ABD’nin yeni seçilen Başkanı Donald Trump’ın tarifelerle ilgili açıklamaları ve küresel jeopolitik gelişmeler, geçtiğimiz hafta emtia piyasalarında önemli dalgalanmalara yol açtı. Trump’ın, Kanada ve Meksika’dan ithal edilen ürünlere %25, Çin’den gelen ürünlere ise %10 ek gümrük vergisi getireceğini duyurması, küresel imalat sektöründe baskı yarattı ve baz metallerin fiyatlarında düşüşe neden oldu.
Baz Metallerde Baskı Artıyor
Analistler, Trump’ın tarifelerinin küresel tedarik zincirini olumsuz etkileyebileceği ve özellikle Çin’in baz metaller talebini azaltabileceği uyarısında bulundu. Bu durum, Çin’in ABD’den hurda bakır ithalatını düşürmesi ve rafine bakıra yönelmesi gibi etkilerle sonuçlanabilir. Öte yandan, Avustralya’nın en büyük madencilik şirketi BHP, demir cevheri talebindeki düşüş nedeniyle bakır üretimine ağırlık vermeye hazırlanıyor. Ancak, Avustralya hükümetinin işgücü politikaları ve enerji yatırımları bu planları zorlaştırabilir.
Geçtiğimiz hafta baz metallerdeki fiyat hareketleri dikkat çekti:
Alüminyum %1,9 ve nikel %1,1 değer kaybetti.
Bakır %0,4, kurşun %2,8 ve çinko %3,2 oranında değer kazandı.
Altın ve Gümüşte Hareketli Günler
Altın, Trump’ın açıklamaları ve Orta Doğu’daki ateşkes haberlerinin etkisiyle dalgalandı. İsrail ile Lübnan arasındaki ateşkesin ihlali, güvenli liman olarak görülen altına talebi artırırken, fiyatlarda bir miktar toparlanma sağladı. Altının ons fiyatı geçen hafta %2,4 değer kaybederken, gümüş ise Kasım ayında son 14 ayın en kötü performansını sergileyerek %1,9 geriledi.
Dünya Platin Yatırım Konseyi’nin (WPIC) raporuna göre, küresel platin piyasasında maden arzındaki kısıtlamalar ve talepteki düşüşe rağmen arz açığının 2025 yılına kadar devam etmesi bekleniyor. Paladyum fiyatları ise Rusya’ya yönelik yaptırımların arz üzerindeki potansiyel etkileriyle dalgalandı.
Enerji Piyasalarında Belirsizlik
Brent petrol fiyatları, İsrail ile Lübnan arasındaki ateşkes haberleriyle düşüşe geçse de, ateşkesin ihlal edilmesi fiyatları kısmen toparladı. OPEC+ toplantısının ertelenmesi ise piyasalarda belirsizlik yaratarak fiyatlara yukarı yönlü baskı yaptı. Haftayı Brent petrol %3,1 düşüşle kapatırken, doğal gaz fiyatları ABD ve Avrupa’daki hava koşullarına bağlı olarak dalgalandı.
Asya’da kış mevsiminin yaklaşmasıyla sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) talebinin artması, özellikle Çin ve Japonya’nın ithalatındaki yükselişle küresel LNG fiyatlarını baskıladı.
Tarımsal Emtialarda Satış Baskısı
Buğday fiyatları, Avrupa’daki kötü hava koşulları ve küresel talep belirsizliği nedeniyle dalgalandı. Tunus ve Cezayir’in toplamda 250 bin tonluk buğday alımı gerçekleştirmesi, piyasalardaki arz endişelerini hafifletirken, Avrupa’da kötü hava koşulları buğday kontratlarında oynaklığı artırdı. Geçtiğimiz hafta Chicago Ticaret Borsası’nda buğday %2,7, mısır %0,5 değer kaybederken, soya fasulyesi %0,7, pirinç ise %0,5 değer kazandı.
ABD Tarım Bakanlığı’nın açıklamasına göre, Meksika önümüzdeki yıllar için 454 bin 90 metrik ton mısır alımı yapmayı planlıyor. Bu gelişme, küresel mısır ticaretinde hareketlilik yaratabilir.
Kahve 47 Yılın Zirvesinde
Kahve fiyatları, Brezilya’daki kötü hava koşulları ve arz açığı nedeniyle geçen hafta %6 artarak 47 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Vietnam’daki düşük üretim de bu yükselişe katkı sağladı. Avrupa Birliği’nin yeni ormansızlaştırma yasaları nedeniyle Avrupalı alıcıların erken alımları, piyasalardaki sıkışıklığı artırdı.
Öte yandan, Hindistan’ın etanol üretim kısıtlamalarını kaldırması şeker fiyatlarını baskıladı. Şeker %1,3 değer kaybederken, pamuk fiyatları %1,4 arttı. Kakao fiyatları ise haftayı %3,38 artışla kapatarak dikkat çekti.
Karmaşık ve Dalgalı Piyasalar
Küresel emtia piyasası, Trump’ın tarifeleri, jeopolitik gerilimler ve hava koşullarının etkisiyle hareketli bir haftayı geride bıraktı. Piyasadaki belirsizliklerin ve arz-talep dengelerindeki değişimlerin, önümüzdeki dönemde de fiyatlamalar üzerinde belirleyici olması bekleniyor. Analistler, yatırımcıları olası dalgalanmalara karşı temkinli olmaya çağırıyor.
