Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Eylül 2024 dönemi "Sektörel Enflasyon Beklentileri" raporunu yayınladı. TCMB'nin raporuna göre, piyasa katılımcıları, reel sektör ve hanehalkı için 12 ay sonrası yıllık enflasyon beklentilerinde düşüş kaydedildi. Bu gerileme, enflasyonun gelecek 12 aylık dönemde daha kontrol edilebilir hale geleceğine dair umutları artırıyor.
Anketler ve Veriler
Raporun temelini oluşturan veriler, üç ayrı anketle derlendi: TCMB'nin "Piyasa Katılımcıları Anketi", İktisadi Yönelim Anketi, ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) işbirliğiyle yürütülen "Tüketici Eğilim Anketi". Bu anketlerde finans sektörü uzmanları, reel sektör temsilcileri ve hanehalkının enflasyon beklentileri toplandı. Özellikle, 12 ay sonrası için yıllık tüketici enflasyonu beklentileri dikkate alındı.
Piyasa Katılımcıları Beklentileri
Ağustos ayına kıyasla piyasa katılımcıları, 12 ay sonrası enflasyon beklentilerini düşürdü. Bu grupta, enflasyon beklentisi 1,2 puan azalarak yüzde 27,5 seviyesine geriledi. Finans sektörü uzmanlarının, enflasyonun daha hızlı bir şekilde kontrol altına alınabileceği yönündeki iyimserliği bu düşüşte etkili oldu. Özellikle TCMB'nin son dönemde sıkı para politikası uygulamaları ve fiyat istikrarına yönelik atılan adımların etkisiyle piyasa katılımcılarının beklentilerinde bu gerileme gözlendi.
Reel Sektör ve Hanehalkı Beklentileri
Reel sektör, enflasyon beklentilerinde en büyük düşüşü yaşayan grup oldu. İmalat sanayisi firmalarını kapsayan bu sektörde, 12 ay sonrası enflasyon beklentisi 2,7 puan düşerek yüzde 51,1 seviyesine indi. Bu durum, üretim maliyetlerindeki baskıların azalma eğilimine girdiği ve fiyat istikrarının reel sektörde de karşılık bulmaya başladığı şeklinde değerlendiriliyor.
Hanehalkı tarafında ise enflasyon beklentisi 1,5 puan düşerek yüzde 71,6 seviyesine geriledi. Ayrıca, gelecek 12 aylık dönemde enflasyonun düşeceğini bekleyen hanehalkı oranı, bir önceki aya göre 0,6 puan azalarak yüzde 29'a indi. Bu oran, her ne kadar sınırlı bir iyimserliğe işaret etse de hanehalkının enflasyona ilişkin endişelerinin halen yüksek olduğunu gösteriyor.
TCMB'nin Para Politikası Etkisi
TCMB'nin enflasyon beklentilerindeki düşüşte, son aylarda uygulamaya koyduğu sıkı para politikası adımları önemli bir rol oynadı. Faiz artırımları ve diğer para politikası araçlarıyla enflasyonu kontrol altına almak için gösterilen çabalar, piyasa katılımcıları ve reel sektörün enflasyon beklentilerine olumlu yansıdı. Ancak hanehalkı tarafında beklentilerin düşüş hızının sınırlı kalması, bu kesimde fiyat istikrarına ilişkin endişelerin tam anlamıyla giderilemediğine işaret ediyor.
Gelecek Dönem Beklentileri
TCMB'nin raporunda belirtilen verilere göre, enflasyonun gelecekte daha düşük seviyelere gerilemesi bekleniyor. Ancak bu süreçte küresel ekonomik gelişmeler, döviz kuru hareketleri ve iç piyasada atılacak adımlar belirleyici olacak. Piyasa katılımcıları ve reel sektörün daha iyimser bir beklenti içinde olduğu gözlemlenirken, hanehalkının enflasyon düşüşüne yönelik beklentilerinin iyileştirilmesi gerektiği dikkat çekiyor.
Rapor, TCMB'nin enflasyonla mücadelede katettiği yolu ve önümüzdeki dönemde fiyat istikrarı sağlama adına atılacak adımların önemini bir kez daha ortaya koyuyor.
