Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) tarafından yayımlanan Perakende Güven Endeksi (TEPE) raporuna göre, perakende sektöründe güven endeksi Ağustos 2024'te de negatif yönde seyretmeye devam etti. TEPE, bir önceki aya göre 1,1 puan artışla eksi 6,3 puan olarak kaydedildi. Ancak yıllık bazda, endeks 11,8 puanlık bir düşüş gösterdi. Bu veriler, sektördeki genel güvenin hala düşük seviyelerde olduğunu ortaya koyuyor.
Perakendecilerin Beklentileri: Fiyat Artışları ve Düşen İyimserlik
Ağustos ayı TEPE anketine katılan perakendecilerin beklentileri de endeksteki negatif tabloyu yansıtıyor. Ankete göre, son üç ayda işlerinin kötüleştiğini belirten perakendecilerin oranı yüzde 56’dan yüzde 56,7’ye yükseldi. Gelecek üç ayda işlerinde iyileşme bekleyenlerin oranı ise yüzde 35’ten yüzde 32,2’ye geriledi. Bu, sektör genelinde iyimserliğin azaldığını gösterirken, perakendecilerin fiyat artışlarına dair beklentileri dikkat çekici seviyelere ulaştı. Önümüzdeki üç ay içinde satış fiyatlarının artmasını bekleyen perakendecilerin oranı yüzde 69,6 olarak kaydedildi.
Sektörel Bazda Değişimler: Tekstil ve Hazır Giyim Güvenini Arttırdı
Perakende güven endeksi sektörel bazda incelendiğinde, bazı sektörlerde diğerlerine kıyasla daha olumlu bir seyir gözlendi. Ağustos ayında perakende güveni en fazla ‘tekstil, hazır giyim ve ayakkabı’ sektöründe artış gösterdi. Bunun yanı sıra, ‘elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar’, ‘mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri’ ve ‘yiyecek, içecek ve tütün ürünleri’ sektörlerinde de ortalamanın üzerinde bir güven artışı yaşandı. Ancak ‘motorlu taşıtlar’, ‘bakkal, market ve büyük mağazalar’ ile ‘akaryakıt istasyonu, eczane, parfümeri, nalbur, züccaciye, kırtasiye’ gibi sektörlerdeki güven seviyesi ortalamanın altında kaldı.
Bölgesel Güven: Güneydoğu Anadolu Önde
Raporda perakende güvenine bölgesel bazda bakıldığında, Ağustos ayında en fazla güven artışının Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yaşandığı görüldü. Batı Anadolu, Doğu Marmara ve Akdeniz bölgeleri de ortalamanın üzerinde güven artışı gösterirken, İstanbul, Batı Marmara, Ege ve Karadeniz bölgeleri ise ortalamanın altında kaldı. Bu bölgesel farklılıklar, Türkiye genelinde perakende sektöründe yaşanan güven dalgalanmalarını yansıtıyor.
AB’de Perakende Güveninde Düşüş
TEPE raporu, Avrupa Birliği-27 (AB-27) ülkelerindeki perakende güvenini de incelemekte. Mart 2022’den bu yana olumsuz seyreden AB-27 Perakende Güven Endeksi, Ağustos 2024’te eksi 6,6 puan değerini aldı. Geçen yılın aynı dönemine göre 2,3 puanlık bir düşüş gösteren AB’de perakende güveni, bir önceki aya göre 0,8 puanlık artış kaydetti. Avrupa’da da negatif değerler son aylarda devamlılık gösterirken, Ağustos ve Eylül ayları dışında son 12 ay boyunca bu olumsuz seyir sürdü.
TEPAV tarafından açıklanan Ağustos 2024 Perakende Güven Endeksi verileri, Türkiye’de perakende sektörünün halen zorlu bir dönemden geçtiğini ortaya koyuyor. Özellikle fiyat artış beklentilerinin yüksek olması ve sektördeki iyimserliğin azalması, önümüzdeki dönemde tüketici davranışlarını ve perakendecilerin stratejilerini etkileyecek önemli unsurlar arasında yer alıyor. Sektördeki farklı alt kategorilerde ve bölgelerde görülen güven farklılıkları ise sektörün dinamiklerinin karmaşık yapısını yansıtıyor.
