İsviçre merkezli Uluslararası Ödemeler Bankası (BIS), son dönemde merkez bankalarının faiz politikaları konusunda dikkatli olmaları gerektiğini vurguladı. BIS Para ve Ekonomi Bölüm Başkanı Claudio Borio, faiz oranlarını hızlı bir şekilde düşürmenin, merkez bankalarının oluşturduğu ekonomik tamponları zayıflatabileceği konusunda uyarılarda bulundu. Borio, enflasyonun düşme eğiliminde olmasına rağmen, finansal piyasalardaki aşırı oynaklık ve belirsizliklerin sürdüğünü belirtti.
"Faiz İndirimlerinde İhtiyatlı Olunmalı"
BIS'in 1 Haziran ile 6 Eylül 2024 tarihleri arasında finansal piyasalardaki gelişmeleri değerlendiren çalışmasına ilişkin düzenlenen basın toplantısında konuşan Borio, özellikle ABD'de ekonomik yavaşlama endişelerinin arttığını, bu nedenle piyasa katılımcılarının daha erken ve hızlı faiz indirimleri beklediğini söyledi. Bu durumun finansal piyasalarda tedirginlik yarattığını ifade eden Borio, merkez bankalarının politika manevra alanlarını kaybetmemeleri gerektiğini vurguladı.
"Burada genel mesajımız ihtiyatlılık çağrısıdır," diyen Borio, faiz indirimlerinin hızla uygulanmasının bu alanı israf edebileceğine dikkat çekti. Borio'ya göre, her merkez bankası kendi ülkesinin ekonomik koşullarına göre karar alacak, ancak dikkatli olmak tüm merkez bankaları için geçerli bir prensip olmalı.
"Merkez Bankaları Manevra Alanı Kazandı, Ama Dikkatli Olunmalı"
Claudio Borio, son birkaç yıl içinde merkez bankalarının çeşitli politika uygulamalarıyla ekonomik manevra alanı kazandıklarını belirtti. Ancak, bu kazanımın hızla tüketilmemesi gerektiğini, özellikle de faiz oranlarının düşürülmesi sırasında daha fazla dikkat gerektiğini söyledi. "Elbette bu manevra alanının israf edilmesi üzücü olur," diyen Borio, merkez bankalarının politika yaparken uzun vadeli hedefleri de göz önünde bulundurmaları gerektiğini belirtti.
Borio, para politikalarının hem beklenen hem de beklenmeyen ekonomik şoklarla başa çıkabilmesi için güvenli marjlara sahip olması gerektiğini vurguladı. Borio’ya göre, durgunluk beklenen bir ekonomik durumken, Kovid-19 gibi şoklar öngörülemez ve bu tür durumlara hazırlık yapılması kritik önem taşıyor.
Faiz İndirimleri Dengeli Yapılmalı
Borio, faiz oranlarını düşürme hızının ve seviyesinin belirlenirken, ekonomik gelişmelerin dikkatlice izlenmesi gerektiğini ifade etti. Merkez bankalarının, ekonominin hassas dengesini gözeterek, ani ve aşırı kararlar almaktan kaçınmalarının önemini vurguladı.
BIS’in Rolü ve Fonksiyonları
1930 yılında İsviçre'nin Basel kentinde kurulan BIS, merkez bankaları arasında uluslararası parasal ve finansal işbirliğini teşvik etmeyi amaçlıyor. Dünya genelinde 60’tan fazla üyesi bulunan kuruluş, ABD Merkez Bankası (Fed), Avrupa Merkez Bankası (ECB), İngiltere Merkez Bankası (BoE) ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) gibi önemli merkez bankalarına ev sahipliği yapıyor.
BIS, merkez bankaları için bir banka olarak işlev görüyor. Üye ülkelerin merkez bankalarının rezerv politikalarını koordine etmek ve uluslararası para transferlerinde aracı olmak gibi görevleri bulunan BIS, aynı zamanda merkez bankaları arasında iletişimi kolaylaştıran bir platform olarak hizmet veriyor.
BIS'in uyarıları, dünya genelindeki merkez bankaları için yol gösterici olabilirken, özellikle ABD ve Avrupa'daki merkez bankalarının gelecekteki faiz indirim politikalarını etkileyebilecek bir rehber niteliğinde görülüyor.
