Yüksek finansman maliyetleri, artan vergi yükü ve marina fiyatlarındaki fahiş artışlar, Türkiye’nin yat ve tekne sektörünü ciddi bir krize sürükledi. Bosphorus Boat Show öncesi değerlendirmelerde bulunan sektör temsilcileri, satışların son bir yılda yüzde 40’a yakın daraldığını, tersanelerin yüzde 10’unun kapanmak zorunda kaldığını, yüzde 60’ının ise “battığından habersiz” olduğunu söyledi. Yat ve Tekne Endüstrisi Derneği (YATED) Başkanı Murat Bekiroğlu, 2017 yılında ÖTV’nin kaldırılması ve KDV’nin yüzde 1’e düşürülmesinin sektöre ivme kazandırdığını hatırlatarak, “O dönemde uygun finansman imkanlarıyla birçok kişi tekne sahibi olabildi, yeni üreticiler sektöre girdi. Ancak bugün tablo tersine döndü. Finansman sıkıntısı, ÖTV’nin geri gelmesi ve KDV’nin yüzde 20’ye yükselmesi sektörü zorluyor” dedi. Bekiroğlu, özellikle 15 metre altındaki teknelerde satışların yüzde 35-40 oranında düştüğünü, birçok firmanın istihdam kaybı yaşadığını vurguladı. “Eskiden 50-60 bin Euro’ya satılan tekneler bugün alıcı bulmakta zorlanıyor. KDV istisnasının yalnızca 24 metre üzeri teknelere tanınması, üreticilerin büyük kısmını teşvik dışına itti” ifadelerini kullandı.
Rekabet gücü eriyor, maliyetler artıyor
Kur baskısı ve ithal girdilerdeki fiyat artışlarının rekabeti zayıflattığını belirten Bekiroğlu, Türk üreticilerin artık Avrupa markalarıyla aynı fiyat seviyesinde olduğunu söyledi: “Eskiden 10 milyon Euro farkla tercih ediliyorduk, şimdi fark 4 milyona düştü. Müşteri de ‘neden İtalyan markayı almayayım?’ diyor. Bu, Türkiye’nin rekabet avantajını ortadan kaldırıyor.” Türkiye’de marina kapasitesinin yalnızca 28 bin bağlama yeri olduğunu dile getiren Bekiroğlu, “Fransa’da 250 bin, İtalya’da 160 bin, İspanya’da 130 bin bağlama kapasitesi var. Bizdeki sınırlı kapasite ve yüksek marina ücretleri, tekne sahiplerini Yunanistan gibi ülkelere yöneltiyor. Artık bağlama ücretleri tekne değerinin yüzde 10’una kadar çıkabiliyor” dedi.
“Birçok firma battığını fark etmedi”
YATED Yönetim Kurulu Üyesi Bülent Cüncan ise sektördeki durumun göründüğünden çok daha vahim olduğunu belirtti. “Şu anda üreticilerin yüzde 10’u kapandı. Ancak yüzde 60’ı da fiilen batmış durumda, sadece bunun farkında değiller. Bu tablo sürdürülemez” ifadelerini kullandı. Cüncan, KDV ve ÖTV oranlarının yeniden gözden geçirilmesi, sektöre yönelik finansman teşviklerinin artırılması gerektiğini vurguladı. YATED ile ED Fuarcılık iş birliğiyle düzenlenen Bosphorus Boat Show, 25 Ekim–2 Kasım 2025 tarihleri arasında Ataköy Marina’da gerçekleştirilecek. Fuarda 200’ün üzerinde firma, 500’den fazla marka ve 300’den fazla tekne yer alacak. ED Fuarcılık Kurucu Ortağı Dilek Soydan, “Fuar, sektördeki en son teknolojileri ve 2025-2026 model tekneleri deniz severlerle buluşturacak. 40 bin ziyaretçi bekliyoruz” dedi.
