Geçtiğimiz hafta emtia piyasaları, ABD Başkanı Donald Trump’ın yeni gümrük tarifeleri, jeopolitik belirsizlikler ve makroekonomik veriler eşliğinde dalgalı bir seyir izledi. Altın rekor seviyelere ulaşırken, baz metaller ve tarım emtiaları Trump’ın tarifelerinden etkilenerek sert hareketler sergiledi. Petrol fiyatları ise Fed’in faiz politikası ve artan stoklar nedeniyle geriledi.
Altın Güvenli Liman Olarak Rekor Kırdı
Ons altın, geçen hafta 2.817,25 dolara ulaşarak tarihindeki en yüksek seviyeye çıktı. ABD’de tarife politikalarının enflasyonist baskı yaratacağı ve Fed’in sıkı para politikasıyla mücadele ettiği kazanımları tehdit edebileceği endişeleri yatırımcıları güvenli liman arayışına itti. Jeopolitik belirsizliklerin artması da altına olan talebi artırdı.
2024’te en güçlü yıllık performansını sergileyen altın, 2025’e de yükselişle başladı. Değerli metallerde geçen hafta, altın yüzde 1, paladyum yüzde 3,5, platin yüzde 3,3 ve gümüş yüzde 2,2 değer kazandı.
Trump’ın Tarifeleri ve Misilleme Endişeleri Piyasaları Dalgalandırdı
ABD Başkanı Trump, seçim kampanyasında vaat ettiği gibi Kanada, Meksika ve Çin’den ithal edilen ürünlere yönelik yeni tarifeleri onayladı. 4 Şubat’ta yürürlüğe girecek olan bu tarifeler kapsamında:
Kanada ve Meksika’dan ithal edilen ürünlere yüzde 25 ek gümrük vergisi uygulanacak.
Çin’den gelen ürünlere yüzde 10’luk ek vergi getirilecek.
Kanada’dan ithal edilen enerji kaynaklarına yüzde 10 oranında daha düşük tarife uygulanacak.
Kararnamede ayrıca, bu ülkelerin ABD’ye misilleme yapmaları halinde tarifelerin daha da artırılabileceği ifade edildi. Analistler, bu gelişmenin ABD’de faaliyet gösteren emtia borsalarında dalgalanmalara yol açabileceğini belirtiyor.
Özellikle Intercontinental Exchange’te işlem gören tarım emtialarında fiyat oynaklığının artması beklenirken, ticaret savaşı risklerinin küresel piyasalarda yeni fiyatlamalar doğurabileceği vurgulanıyor.
Baz Metallerde Düşüş Trendi
Trump’ın tarifeleri baz metal piyasalarında da kendini gösterdi. Kanada ve Çin’in tarifelere vereceği olası tepkiler nedeniyle alüminyum, bakır ve çinko gibi sanayi metallerinde düşüşler görüldü.
Öne çıkan gelişmeler şöyle:
Bakır: Şili’deki üretimin aralık ayında yüzde 14,3 artması ve küresel arzın genişlemesiyle fiyatlar düştü.
Alüminyum: Kanada’nın alüminyum piyasasında dünya çapında dördüncü sırada yer alması nedeniyle, ABD tarifelerinin sektöre etkisi olabileceği ifade edildi.
Piyasa Hareketleri: Bakır yüzde 0,8, alüminyum yüzde 0,7, nikel yüzde 2,3 ve çinko yüzde 2,8 gerilerken, kurşun yüzde 0,5 arttı.
Petrol ve Doğal Gaz Fiyatları Düşüşte
Petrol piyasasında geçtiğimiz hafta düşüş eğilimi öne çıktı. Brent petrol yüzde 2 değer kaybederken, doğal gaz fiyatları yüzde 10,3 geriledi.
Fed’in faiz kararını sabit tutması ve Powell’ın para politikasında aceleci davranmayacaklarını açıklaması, enerji piyasalarında etkili oldu.
Suudi Arabistan ve OPEC üyelerine fiyat düşürme çağrısı yapan Trump, piyasalarda düşüşü tetikledi.
ABD petrol stoklarının 3,5 milyon varil artarak 415 milyon 100 bin varile yükselmesi arz fazlası endişelerini artırdı.
Avrupa Birliği’nin 2022’de Rusya doğal gaz krizine karşı uygulamaya koyduğu fiyat sınırlamasının sona ermesi, doğal gaz piyasasında satıcılı bir seyir izlenmesine neden oldu.
Tarım Piyasalarında Trump Etkisi ve İklim Faktörleri
Geçtiğimiz hafta tarım emtia fiyatları, Trump’ın tarife politikaları, iklimsel faktörler ve jeopolitik gelişmelerden etkilendi.
Buğday: Hindistan’da beklenen aşırı sıcaklar nedeniyle fiyatlar yüzde 2,9 yükseldi.
Mısır: Brent petrol fiyatlarının düşmesiyle yüzde 0,9 değer kaybetti.
Soya Fasulyesi ve Pirinç: Soya fasulyesi yüzde 1,3, pirinç ise yüzde 5,6 geriledi.
Hindistan Maliye Bakanı Nirmala Sitharaman, pamuk üretimini artırmak için beş yıllık bir teşvik programı başlatacaklarını duyurdu. Hindistan’ın pamuk üretiminin küresel ortalamanın altında olması, bu adımın pamuk fiyatlarına uzun vadede etkili olabileceğini gösteriyor.
Trump’ın Tehdidi Kahve Fiyatlarını Rekora Taşıdı
Tarım emtiaları içinde en dikkat çekici hareket kahvede görüldü. Trump’ın Kolombiya’ya yüzde 25 gümrük vergisi uygulama tehdidinde bulunması, ardından bu kararından geri adım atmasına rağmen kahve fiyatlarını rekor seviyeye taşıdı.
Kolombiya ve Brezilya’da yaşanan kuraklık, arz sıkıntısı yaratacağı endişesiyle kahve fiyatlarını yükseltti.
Intercontinental Exchange’te kahve fiyatları yüzde 8,7 arttı.
Şeker yüzde 2,4 artarken, pamuk yüzde 2, kakao ise yüzde 4,9 değer kaybetti.
Geçtiğimiz hafta emtia piyasaları, Trump’ın ticaret politikalarının etkisi altında hareket ederken, jeopolitik riskler ve makroekonomik veriler de fiyatlamalar üzerinde belirleyici oldu.
Altın güvenli liman olarak yatırımcıların ilgisini çekti ve rekor kırdı.
Baz metaller, tarifelerin baskısıyla geriledi.
Petrol ve doğal gaz fiyatları, Fed politikaları ve arz fazlası nedeniyle düştü.
Tarım emtialarında iklim koşulları ve ticaret savaşları riski nedeniyle oynaklık arttı.
Kahve, Trump’ın tarifeleri nedeniyle rekor seviyeye ulaştı.
Bu hafta piyasalar, ABD’den gelecek istihdam verileri ve ticaret politikalarına dair gelişmeleri yakından takip edecek. Özellikle Trump’ın tarifelerine yönelik küresel misilleme ihtimali ve Fed’in enflasyon politikaları, emtia piyasalarının seyrinde belirleyici olacak.