Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, tarım sektöründeki maliyet artışı hız kesmeden sürüyor.
Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi (Tarım-GFE) 2025 yılı Ağustos ayında yıllık bazda %34,09, aylık bazda ise %1,30 artış kaydetti. Tarımda kullanılan mal ve hizmetlerdeki fiyat artışı, üretim maliyetlerinin çiftçi üzerindeki baskısını bir kez daha ortaya koydu.
Tarımda kullanılan mal ve hizmetler yüzde 35 arttı
Ana gruplar bazında değerlendirildiğinde; tarımda kullanılan mal ve hizmetler endeksi yıllık bazda %35,07, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmetler endeksi ise %28,51 yükseldi.
Aylık bazda ise tarımda kullanılan girdiler %1,55 artarken, yatırım mallarında %0,18’lik düşüş yaşandı.
Uzmanlara göre bu tablo, üretici maliyetlerinin sürdürülebilirlik sınırına yaklaştığını ve özellikle küçük ölçekli tarım işletmelerinde kârlılığın ciddi biçimde daraldığını gösteriyor.
En yüksek artış veteriner harcamalarında
Alt gruplar arasında yıllık bazda en yüksek fiyat artışı %59,79 ile veteriner harcamalarında görüldü.
Bu kalemi yem, enerji, ilaç ve gübre izledi. Aylık bazda ise %3,94 ile gübre ve toprak geliştiriciler ilk sırada yer aldı.
Tarımsal üretimde temel girdi olan gübre fiyatlarındaki artışın sürmesi, önümüzdeki dönem rekolte ve ürün fiyatlarına doğrudan yansıyabileceği değerlendiriliyor.
Maliyet artışı üretici fiyatlarını tetikliyor
Ekonomistler, Tarım-GFE’deki yıllık %34’lük artışın, Tarımsal Üretici Fiyat Endeksi (Tarım-ÜFE) üzerinde baskı oluşturduğuna dikkat çekiyor.
Girdi maliyetlerindeki yükseliş, özellikle gübre, yem, enerji ve veterinerlik hizmetleri gibi zorunlu kalemlerdeki fiyat artışlarının çiftçinin hareket alanını daralttığına işaret ediyor.
Tarım uzmanları, bu eğilimin önümüzdeki aylarda gıda enflasyonuna doğrudan yansıyabileceğini belirtiyor.
Rakamlarla Ağustos 2025 Tarım-GFE
- Yıllık artış: %34,09
- Aylık artış: %1,30
- Tarımda kullanılan mal ve hizmetler: +%35,07 (yıllık)
- Tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmetler: +%28,51 (yıllık)
- Veteriner harcamaları (yıllık): +%59,79
- Gübre ve toprak geliştiriciler (aylık): +%3,94
Uzmanlara göre tarımda maliyetlerin bu hızda artması, üretim zincirinde kırılganlık yaratıyor. Enerji, yem ve gübre fiyatlarının kontrol altına alınmaması halinde, üretim maliyetlerindeki artışın gıda fiyatlarına zincirleme yansıma riski giderek büyüyor.
