Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, esnafın giderek artan sorunlarını ve toplumdaki rolünü vurguladığı dikkat çekici bir açıklamada bulundu. Bursa’da gerçekleştirdiği esnaf ziyaretinin ardından basın mensuplarıyla buluşan Palandöken, hem sektörün yaşadığı ekonomik sıkıntılara hem de kültürel anlamda yaşanan dönüşüme ışık tuttu.
“Esnaf Kaybolursa, Gelecek de Kaybolur”
Palandöken, esnafın yalnızca ticari bir figür değil, aynı zamanda toplumun üretkenliğini ve istihdamını şekillendiren temel taşlardan biri olduğunu söyledi. "Bir esnaf kapandığında yalnızca bir kepenk inmez; o dükkânda yetişen kalfa, çırak, usta ve geleceğin iş insanı da yok olur" diyen Palandöken, el emeği gerektiren mesleklerin unutulmaya yüz tuttuğunu, geleneksel zanaatların ise genç kuşak tarafından tercih edilmediğini kaydetti. Esnaflığın sürdürülebilirliği açısından tehlike çanlarının çaldığını belirten Palandöken, “Bir iş yerinin ortalama ömrü artık 3 yıla indi. Geleneksel zanaatkârların çoğu ise 65 yaş üstü. Bu demek oluyor ki, gelecekte ustasız bir toplum olma riskimiz var” dedi.
Vergi ve Kredi Yükü: “Esnaf Nefes Alamıyor”
Ekonomik baskılarla mücadele eden esnafın en büyük sorunlarından biri de vergi yükleri ve finansmana erişim sıkıntısı. Kira gelirlerinden alınan stopaj vergisinin adaletsiz olduğunu savunan Palandöken, “Dükkan kirası 10 bin TL. Bunun 2 bin lirası stopaj. Oysa mal sahibi zaten gelir vergisi veriyor. Esnaf bu yükü neden ikinci kez taşıyor?” diye sordu. Ayrıca, krediye erişimde yaşanan bürokratik engellerin çözüm beklediğini belirtti.
Zincir Marketler ve AVM’ler Esnafı Boğuyor
Palandöken, yerel esnafı en çok zorlayan konulardan birinin de kontrolsüz büyüyen zincir marketler ve alışveriş merkezleri olduğunu vurguladı. “Türkiye'de 70 binden fazla zincir market şubesi var. Artık sadece gıda değil, elektronik, giyim, kırtasiye bile satıyorlar. Bu ticaret değil, esnafın alanına tecavüzdür” diyerek, bu yapının denetlenmesi gerektiğini ifade etti. Marketlerin açılış-kapanış saatleri ve satabilecekleri ürünlerin yasal bir çerçeveye alınmasının kaçınılmaz hale geldiğini söyledi.
“Barışın Gölgesinde Büyüme Mümkün”
Toplumsal barışa da değinen Palandöken, terörün sona ermesinin hem sosyal hem de ekonomik açıdan yeni fırsatlar doğuracağını belirtti. “Anaların ağlamadığı, kardeşliğin yeniden filizlendiği bir Türkiye için hep birlikte çalışmalıyız. Bursa gibi şehirler doğudan gelen kardeşleriyle daha da zenginleşiyor” dedi.
Geleceğe Umutla Bakan Bir Esnaf Portresi
Palandöken sözlerini şöyle tamamladı: “Dünyada yeniden büyük bir masa kuruluyor ve o masada Türkiye’nin yeri belli. Bu masadan pay almak için güçlü bir iç barışa, üretkenliğe ve yerli girişimcilere ihtiyacımız var. Keşke bu birliktelik daha önce sağlansaydı ama artık 'keşke' demeyeceğiz. Geç olmadan esnafın sesine kulak verilmeli.” Bendevi Palandöken’in sözleri, sadece bir sektörün değil, Türkiye’nin geleceği için de güçlü bir uyarı niteliği taşıyor. Geleneksel mesleklerin yaşatılması, gençlerin zanaate yönlendirilmesi ve yerel esnafın desteklenmesi, ekonomik kalkınmanın olduğu kadar toplumsal istikrarın da anahtarı olarak öne çıkıyor.
