Küresel deniz taşımacılığı sektöründe navlun fiyatları son yedi ayda yaklaşık yüzde 40 gerileyerek önemli bir düşüş yaşadı. Drewry Dünya Konteyner Endeksi (WCI), Temmuz ayında konteyner başına 2.499 dolara kadar inerek 2025’in başındaki seviyesinin yarısına yaklaştı. ABD’nin Çin ürünlerine uyguladığı gümrük tarifelerinin geçici askıya alınmasının sona ermesiyle, Pasifik rotalarında gemi sefer iptalleri ve hizmet azaltımları başladı. Uzmanlar, arz-talep dengesinin yılın ikinci yarısında daha da zayıflayarak navlun fiyatlarının düşmeye devam edeceğini öngörüyor.
Arz fazlası ve jeopolitik risklerin etkisiyle küresel ticarette yaşanan yavaşlama, gemi siparişlerini de olumsuz etkiledi. Deniz Ticaret Odası Başkanı Tamer Kıran’ın verdiği bilgiye göre, 2025’in ilk yarısında 1000 GT ve üzeri yeni gemi siparişleri adet bazında yüzde 64, ton bazında yüzde 58 azaldı. Bu düşüş, özellikle Çin’in gemi inşa sektöründe sert bir daralmaya yol açtı. Çin’de yeni gemi inşa sözleşmeleri yüzde 70 oranında geriledi.
ABD-Çin arasındaki ticari belirsizlikler, Kızıldeniz’de devam eden güvenlik sorunları ve ABD’nin Çin yapımı gemilere yönelik ek liman ücretleri gibi faktörler sektördeki tedirginliği artırıyor. Gemi işletmecileri ve lojistik firmaları, daha uzun rotalar tercih ederek kapasite fazlasını eritmeye çalışsa da fiyatlar üzerindeki baskı devam ediyor. Öte yandan, Türkiye’nin mevsimsel ithalat artışı, nehir/deniz tipi koster piyasasında sınırlı da olsa navlun artışını beraberinde getirdi. Navis Danışmanlık Koordinatörü Engin Koçak, özellikle Ukrayna çıkışlı yüklerde fiyatların yükseldiğini belirtti ancak genel piyasanın hâlâ zayıf seyretmeye devam ettiğine dikkat çekti.
Bu gelişmeler, küresel deniz taşımacılığında yeni stratejiler geliştirilmesini zorunlu kılıyor. Navlun fiyatlarındaki düşüş ve gemi siparişlerindeki azalma, sektörün yakın gelecekte karşılaşacağı önemli sorunların sinyallerini veriyor. Özellikle arz-talep dengesinin yeniden kurulması ve jeopolitik risklerin azaltılması, sektörün toparlanmasında kritik rol oynayacak.
