Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK), okul pansiyon ücretlerinde yaşanan aşırı fiyat artışlarına karşı önemli bir tavsiye kararı aldı. Galatasaray Lisesi’nde 2024-2025 eğitim-öğretim yılında pansiyon ücretine yapılan yüzde 165 oranındaki fahiş zam üzerine harekete geçen KDK, ücret artışlarında tüketici fiyat endeksi (TÜFE) oranının esas alınmasını önerdi. Karar, eğitim hakkının ekonomik engellerle kısıtlanmaması gerektiğine vurgu yaparak kamu hizmeti niteliğindeki okul pansiyonlarının erişilebilirliğinin korunmasını hedefliyor.
Pansiyon Ücretlerindeki Fahiş Artış
KDK’ya yapılan başvuru, Galatasaray Lisesi’nde öğrenim gören bir öğrencinin pansiyon ücretinde yaşanan uçurum niteliğindeki artışı gündeme getirdi. Okulun 2024-2025 eğitim yılı 1’inci döneminde 17 bin 460 lira olan pansiyon taksiti, 2’nci dönemde 46 bin 275 liraya yükseldi. Yüzde 165’lik bu zam oranı, öğrencilerin pansiyon hizmetine erişimini fiilen engellediği gerekçesiyle büyük tepki çekti.
Veli Şikayeti ve KDK Müdahalesi
Fahiş fiyat artışının eğitim hakkına zarar verdiğini savunan veli, ücret belirlenirken TÜFE’nin 12 aylık ortalama değişiminin göz önüne alınmadığını belirterek KDK’ya şikayette bulundu. KDK, eğitim hakkının Anayasa’nın 42. maddesiyle güvence altına alındığını hatırlatarak, pansiyon hizmetlerinin ekonomik koşullara bağlı olarak erişilebilir olması gerektiğini vurguladı. Kamu hizmeti niteliğindeki bu hizmetlerin, sosyal devlet ilkesi çerçevesinde erişilebilir kalmasının zorunlu olduğu belirtildi.
KDK’nın Tavsiye Kararı ve Hukuki Değerlendirme
Kamu Denetçiliği Kurumu, okul yönetimlerinin fiyat belirleme yetkisini kullanırken “kamu yararı, ölçülülük, eşitlik ve hukuki güvenlik” ilkelerine uygun davranması gerektiğine dikkat çekti. Pansiyon ücretlerindeki artışın TÜFE oranının yaklaşık dört katına ulaşmasının “hakkaniyetten uzak” olduğu ve bu uygulamanın “sosyal devlet ilkesine aykırı” olduğu ifade edildi. KDK, ayrıca bu zam oranının öğrencilerin pansiyon hizmetinden yararlanmasını fiilen engellediğine işaret etti.
Okul Yönetiminin Tavsiye Kararına Uyması
KDK’nın tavsiye kararının ardından, okul yönetimi pansiyon ücretlerinin belirlenmesinde TÜFE oranının esas alınacağına dair KDK’ya bildirimde bulundu. Bu gelişme, fahiş ücret artışlarına karşı önemli bir örnek teşkil ederken, diğer okullar için de benzer düzenlemelerin yapılması beklentisini artırdı.
KDK’nın bu tavsiye kararı, eğitimde erişilebilirlik ve sosyal adaletin korunması açısından kritik bir adım olarak değerlendiriliyor. Kamu kurumlarının fiyat politikalarını belirlerken vatandaşların ekonomik koşullarını göz önünde bulundurmaları gerektiğini vurgulayan karar, diğer eğitim kurumları ve pansiyon işletmeleri için de örnek teşkil edecek nitelikte. Böylece, öğrencilerin eğitim hakkı ekonomik engellerle sınırlandırılmadan sürdürülebilir hale getirilmeye çalışılıyor.
