Ticaret Bakanlığı, e-ticaret platformlarında yapılan son denetimlerin ardından insan sağlığı için risk oluşturan ürünlere yönelik yeni bir kısıtlama kararı aldı. Ayakkabı, oyuncak ve deri çanta gibi ürünlerde kurşun, fitalat ve kadmiyum gibi toksik maddelerin yasal sınırların üzerinde tespit edilmesi üzerine, bu ürünlerin basitleştirilmiş gümrük beyannamesiyle ithalatı yasaklandı. Ticaret Bakanlığı’nın Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü ile Tüketicinin Korunması Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen kapsamlı testlerde, e-ticaret sitelerinde satışa sunulan 182 ürün incelendi. Sonuçlar çarpıcı: 148 ürün, yani her 10 üründen 8’i, güvenlik standartlarına uygun bulunmadı. Testlerde, özellikle çocuk sağlığı açısından yüksek risk taşıyan oyuncaklarda fitalat oranlarının uluslararası limitlerin birkaç kat üzerine çıktığı; ayakkabı ve saraciye ürünlerinde ise kurşun, kadmiyum ve PAHs (Polisiklik Aromatik Hidrokarbon) tespit edildi. Bu maddeler, uzun süreli temas halinde solunum yolu rahatsızlıkları, cilt tahrişi, hormonal bozukluklar ve kanser riski gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor.
Yeni Düzenleme 20 Ekim’de Yürürlüğe Girdi
Ticaret Bakanlığı, denetimlerin ardından 20 Ekim 2025 tarihli ve 2025/11 sayılı Genelge ile yeni bir uygulamayı devreye aldı. Buna göre, yüksek risk taşıdığı belirlenen ayakkabı, oyuncak ve saraciye ürünlerinin “basitleştirilmiş gümrük beyannamesi” kapsamında — yani düşük maliyetli, hızlı kargo veya posta yoluyla yapılan ithalat yöntemiyle — Türkiye’ye sokulması artık mümkün olmayacak. Bu adımla, hem tüketici güvenliğinin artırılması hem de kayıt dışı ticaretin önlenmesi hedefleniyor. Yetkililer, yeni düzenlemenin özellikle internet üzerinden yapılan düşük bedelli ithalatları sınırlayacağını ve merdiven altı üretimlerin önüne geçeceğini vurguladı.
Amaç: Tüketici Sağlığını Korumak, Güvenli Ticareti Teşvik Etmek
Ticaret Bakanlığı kaynakları, yapılan düzenlemenin sadece bir yasaklama değil, aynı zamanda piyasa disiplinini ve güvenilir ticareti teşvik eden bir adım olduğunu belirtiyor. Bakanlık, önümüzdeki dönemde tekstil, kozmetik ve elektronik gibi yüksek temaslı ürün gruplarında da benzer denetimlerin sıklaştırılacağını açıkladı. Böylece Türkiye, AB’nin ürün güvenliği standartlarıyla uyumlu bir denetim sistemine adım adım yaklaşırken, özellikle çocuklar ve gençlerin sık kullandığı ürünlerde güvenlik çıtasını yükseltmeyi hedefliyor. Ticaret Bakanlığı’nın aldığı bu karar, yalnızca bir ticari kısıtlama değil; aynı zamanda tüketici sağlığını koruma odaklı bir reform niteliğinde. Artık Türkiye’de, e-ticaret üzerinden “ucuz ama riskli” ürünlerin piyasaya girmesi çok daha zor olacak. Uzmanlara göre bu adım, güvenli üretimi teşvik eden ve haksız rekabeti önleyen yeni bir dönemin başlangıcı.
