Avrupa’da faaliyet gösteren enerji şirketleri, Avrupa Birliği'ne (AB) yönelik önemli bir çağrıda bulunarak, kriz dönemlerinde doğal gaz fiyatlarına tavan sınırı getirecek herhangi bir mekanizmadan kaçınılması gerektiğini vurguladı. Şirketler, böyle bir müdahalenin piyasa istikrarını bozabileceği ve enerji arz güvenliğini riske atabileceği konusunda uyarıda bulundu.
Enerji Sektöründen AB’ye Ortak Mektup
Enerji piyasalarında faaliyet gösteren büyük şirketler, finans kuruluşları, borsa ve takas odalarından oluşan toplam 11 birlik, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’e hitaben ortak bir mektup kaleme aldı. Mektupta, 26 Şubat’ta açıklanması beklenen "Temiz Sanayi Mutabakatı" ve "Uygun Fiyatlı Enerji Fiyatları Eylem Planı" kapsamında doğal gaz fiyatlarına tavan fiyat uygulamasının dahil edilme ihtimalinden duyulan endişeler dile getirildi.
Sektör temsilcileri, AB'nin rekabet gücünü artırmaya ve enerji fiyatlarını düşürmeye yönelik adımlarını desteklediklerini belirtirken, piyasa dinamiklerine müdahale edecek bir tavan fiyat sisteminin olumsuz etkiler doğuracağını savundu.
“Tavan Fiyat, Piyasa İstikrarını Bozar”
Mektupta, doğrudan gaz fiyatlarına tavan belirlenmesinin, Avrupa enerji piyasalarının risk yönetimini zayıflatacağı ve enerji arz güvenliği üzerinde ciddi olumsuz etkiler yaratacağı ifade edildi.
Sektör temsilcileri, fiyatların yapay olarak sınırlandırılmasının, piyasanın doğal arz ve talep dengesinden uzaklaşmasına neden olacağını, bunun da fiyat oynaklığını artırarak yatırımcıların ve piyasa katılımcılarının güvenini sarsacağını belirtti. Özellikle sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) tedarikinde yaşanabilecek aksaklıkların, Avrupa'nın küresel piyasalardan LNG alımını zorlaştırabileceği vurgulandı.
Ayrıca, tavan fiyat uygulamasının Avrupa enerji piyasalarını daha az çekici hale getireceği, yatırımcıların bu piyasadan çekilmesine yol açabileceği ve enerji ticaretinde büyük belirsizlikler yaratacağı konusunda uyarılarda bulunuldu.
Enerji Krizine Karşı Atılan Adımlar Tehlikeye Girebilir
Mektupta, AB Komisyonunun enerji krizinden bu yana attığı adımlarla enerji arz güvenliği konusunda önemli ilerlemeler kaydedildiği, ancak tavan fiyat mekanizmasının bu kazanımları riske atabileceği belirtildi. Sektör temsilcileri, piyasanın işleyişine yönelik herhangi bir kısıtlamanın, Avrupa'nın uzun vadeli enerji politikalarını da olumsuz etkileyeceğini savundu.
Avrupa’da Gaz Fiyatları Son 2 Yılın Zirvesinde
Avrupa'da doğal gaz fiyatları, soğuk hava koşullarının etkisi ve depolardaki gaz rezervlerinin azalmasıyla birlikte son haftalarda hızla yükseldi. Avrupa’nın referans gaz fiyatı olarak kabul edilen Hollanda TTF (Title Transfer Facility) doğal gaz hub'ında fiyatlar, megavatsaat başına 58 avroya ulaşarak son iki yılın en yüksek seviyesini gördü.
Bu durum, AB'nin 2022’deki enerji krizine karşı getirdiği ve fiyatlar 180 avroyu geçtiğinde devreye girmesi öngörülen tavan fiyat mekanizmasını yeniden gündeme getirdi. Ancak o dönem, piyasa fiyatları bu seviyeye ulaşmadığı için sistem hiç devreye alınmamış ve mekanizmanın süresi geçtiğimiz ay sonunda dolmuştu.
Tavan Fiyat Uygulaması Avrupa’yı Zayıflatabilir mi?
Enerji şirketleri, doğal gaz tavan fiyatı getirilmesinin, Avrupa'nın küresel enerji piyasalarındaki rekabet gücünü de olumsuz etkileyeceğini öne sürüyor. Mektupta yer alan ifadeye göre, "Fiyat sınırlamaları, Avrupa enerji piyasalarının temel risk yönetimi mekanizmalarına zarar verirken, kıtanın küresel LNG tedarik zincirinden dışlanmasına neden olabilir."
Enerji krizinin ardından AB'nin enerji arz güvenliği konusunda önemli ilerlemeler kaydettiğini belirten sektör temsilcileri, yeni bir tavan fiyat sisteminin bu kazanımları tehlikeye atacağı uyarısında bulundu.
AB, Enerji Politikalarında Nasıl Bir Yol İzleyecek?
AB Komisyonu'nun 26 Şubat'ta açıklayacağı yeni enerji politikalarının, Avrupa enerji piyasalarının geleceğini nasıl şekillendireceği merakla bekleniyor. Enerji şirketlerinin itirazlarına rağmen, Komisyonun enerji fiyatlarını kontrol altına almak için nasıl bir strateji izleyeceği, önümüzdeki dönemde piyasalarda önemli bir etki yaratacak. Avrupa'nın enerji krizinden çıkış sürecinde rekabet gücünü koruyup koruyamayacağı ise alınacak kararların doğrudan belirleyici faktörü olacak.
