Türkiye ekonomisindeki yavaşlama, esnaf kesiminde de kendini göstermeye başladı.
Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu (TESK) tarafından açıklanan Eylül 2025 verileri, ticari hayatta durgunluğun giderek belirginleştiğini ortaya koydu.
Bu yılın ilk dokuz ayında 83 binden fazla esnaf işyerinin kapanması, piyasadaki kırılganlığı gözler önüne serdi.
Açılan İşyeri Sayısı Geriledi
TESK verilerine göre, Eylül ayında kurulan esnaf işyeri sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,29 düşüşle 26 bin 378’e geriledi.
Bir önceki yıl aynı dönemde bu rakam 26 bin 723’tü.
Ekonomik durgunluk, yüksek maliyetler ve azalan talep nedeniyle yeni işyeri açma iştahı da zayıflamış durumda.
Öte yandan, aynı dönemde kapanan işyeri sayısı yüzde 12,87 azalarak 9 bine düştü.
Bu düşüş, esnafın bir kısmının “direnme stratejisi” uyguladığını, ancak kazançların düşük, sürdürülebilirliğin zayıf olduğunu gösteriyor.
9 Ayda 235 Bin Yeni Esnaf, 83 Bin Kapanış
Ocak–Eylül 2025 döneminde toplam 235 bin 769 yeni işyeri açılırken, 83 bin 302 işyeri kapandı.
Açılan işyerlerinde yüzde 18,9’luk artış dikkat çekse de, kapanan işyeri sayısındaki yüzde 0,71’lik artış, ekonomik toparlanmanın kırılganlığını ortaya koyuyor.
TESK verilerine göre, 2024 yılında ise 287 bin 624 işyeri açılmış, 120 bin 5 işyeri kapanmıştı.
Bu tablo, 2025’te daha az açılış, daha istikrarlı ama düşük tempolu bir ticari hareketlilik yaşandığını gösteriyor.
Esnaf Sayısı 2,5 Milyonu Aştı
30 Eylül 2025 itibarıyla Türkiye’de 2 milyon 293 bin esnaf faaliyet gösteriyor.
Esnaf işyeri sayısı ise 2 milyon 555 bine ulaştı.
85 milyonluk Türkiye nüfusuna oranla esnafların payı %2,68 olarak hesaplandı.
- Bölgesel dağılıma bakıldığında;
- İstanbul 283 bin 445 esnafla ilk sırada yer alırken,
- Tunceli 2 bin 650 esnafla listenin sonunda bulunuyor.
Sektörlerde Daralma Belirgin
Ekonomik yavaşlamanın en çok etkilediği alanların başında perakende, gıda, giyim, küçük imalat ve hizmet sektörü geliyor.
Yüksek kira, artan girdi maliyetleri ve azalan talep, küçük işletmelerin kârlılığını ciddi biçimde zedeliyor.
Uzmanlara göre, finansmana erişim güçlüğü ve yüksek kredi faizleri, birçok esnafı faaliyetini durdurma noktasına getiriyor.
“Direniyoruz Ama Umut Azalıyor”
TESK yönetimi, esnafın mevcut ekonomik koşullarda “hayatta kalma mücadelesi” verdiğine dikkat çekiyor.
Konfederasyon yetkilileri, küçük işletmelerin desteklenmemesi halinde işsizliğin artabileceği, kayıtlı ekonomiden çıkışların hızlanabileceği uyarısında bulunuyor.
Sektör temsilcileri, vergi yüklerinin hafifletilmesi, krediye erişimin kolaylaştırılması ve enerji maliyetlerinde indirim talep ediyor. Türkiye ekonomisinin en dinamik unsurlarından biri olan esnaf kesimi, 2025’te zorlu bir sınavdan geçiyor. Kapanan işyeri sayısının 83 bini aşması, ticari hayatın nabzında zayıflama sinyali veriyor.
Uzmanlara göre, küçük esnafın korunması hem istihdamın devamı hem de piyasa dengesinin sürdürülebilmesi açısından kritik önem taşıyor.
