Şanghay İşbirliği Örgütü Üyeleri ve Amacı 2021

Şanghay İşbirliği Örgütü Üyeleri ve Amacı 2021

2 Ocak 2021 0 Yazar: Emine Zaman

ŞİÖ Şanghay İşbirliği Örgütü (Shanghai Cooperation Organization), Şanghay Beşlisi ya da Şanghay Paktı adları ile de bilinen uluslararası bir örgüttür. 5 ülkenin anlaşma imzalaması ile kurulan bu örgüt, sonradan başka ülkelerin katılımı ile üye sayısını 8’e çıkarmıştır. Şanghay beşlisi hangi ülkeler, Şanghay üye ülkeleri, Şanghay İşbirliği Örgütü’ne son katılan ülke, Şanghay İşbirliği Örgütü Türkiye İlişkisi, ŞİÖ Nedir, Şanghay İşbirliği Örgütü hakkında merak ettiğiniz konuları Şanghay İşbirliği Örgütü Üyeleri 2021 Şangay İşbirliği Örgütü Amacı başlıklı makalenin devamında bulabilirsiniz.

Şanghay İşbirliği Örgütü Nedir? ŞİÖ Nedir? ŞİÖ Açılımı! ŞİÖ Anlamı!

5 ülkenin katılımı ile kurulan Şanghay Beşlisi olarak anılan bu örgüt 1996 yılında kurulmuştur. Sınır Bölgelerinde Askeri Güvenin Derinleştirilmesi Anlaşması’nı imzalamak için bir araya gelen Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan anlaşmanın imzalanması ile kurulmuş olmuştur. Şanghay İşbirliği Örgütü’nün amacı sınırda güvenlik gibi görünse de esasında ABD suretinde batıya karşı etkili bir blok oluşturmaktır. 2007 yılında yapılan zirvede Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in “tek kutuplu dünya kabul edilemez” sözü bir nevi örgütün amacını ortaya koymaktadır. Şanghay İşbirliği Örgütü’nün bir diğer amacı ise, ilgili coğrafyada terör, ayrılıkçılık ve aşırıcılık konularındaki gelişime engel olmak, bölgede yaşayan milletleri bu konularda dizginlemektir. Ekonomik İşbirliği Teşkilatı hakkında yazımız için buraya göz atabilirsiniz.

Şanghay İşbirliği Örgütü Üyeleri ve Amacı 2021

Günümüzde Şanghay İşbirliği Örgütü’nün sekiz üyesi bulunmaktadır. ŞİÖ kuruluğunda 5 üye ülkesi bulunmakta idi. Şanghay İşbirliği Örgütü kurucu üyeleri olarak anılan bu ülkeler, Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan’dır. Örgüte 2001 yılında Özbekistan katılarak üye sayısı 6’ya; 2017’de Hindistan ve Pakistan’ın katılımı ile de 8’e çıkmıştır. Yani Şanghay İşbirliği Örgütü’ne son katılan üyeler Hindistan ve Pakistan’dır.

Şanghay İşbirliği Örgütü gözlemci üyeleri de bulunmaktadır. Bu ülkeler; Afganistan, İran, Beyaz Rusya, Moğolistan’dır. Şanghay İşbirliği Örgütü diyalog ortağı olan ülkeler; Türkiye, Sri Lanka, Nepal, Ermenistan, Kamboçya, Azerbaycan şeklindedir. Şanghay İşbirliği Örgütü destekçileri ise ASEAN, Türkmenistan ve BDT’dir.

Şanghay İşbirliği Örgütü Etkinlikleri

Şanghay İşbirliği Örgütü esas itibari ile bazı etkinlikleri kendine görev edinmiş ve amaçları arasına almıştır. Bu bağlamda örgüt üyeleri ile güvenlikte işbirliği, ekonomik işbirliği ve kültürel işbirliği yapmaktadır. Güvenlikte işbirliği başlığı altında öncelikle üye ülkelerin güvenlik problemlerini çözmeye odaklanmıştır. Bu kapsamda terör, aşırıcılık ve ayrılıkçılık başta gelen sorunlardandır. Birliğin bir diğer işbirliği ekonomik alandadır. Ekonomik açıdan çerçeve bir anlaşma imzalan birlik üyeleri bölgede ticaretin gelişmesi ve bir serbest ticaret bölgesi kurulması için çalışmalar yapmaktadırlar. ŞİÖ üyeleri enerji projelerine, petrol, gaz ve su kaynaklarına daha önem verileceğini ve bu alanlarda daha fazla çalışmalar yapılacağını dile getirmişlerdir. Şanghay İşbirliği Örgütü kültür birliği amacı ile de toplantılar ve çalışmalar yapmaktadırlar.

Şanghay İşbirliği Örgütü Türkiye İlişkisi

ŞİÖ’ye üye ülkelere ve ilgili coğrafyaya bakıldığında Türkiye’ye uzak bir kültür olmadığı açıkça görülmektedir. Önceki yıllarda Çin’in Türkiye’yi aralarında görmek istemediğine dair açıklamaları bulunsa da 2012 yılında yapılan toplantıda Türkiye “diyalog ortağı” statüsü verilmiştir. Bunun yanı sıra Şanghay İşbirliği Örgütü’nün alt birimlerinden olan Şanghay Enerji Kulübü, 2017 dönem başkanlığını Türkiye’ye vermiştir. Dönem başkanlığı ilk kez örgüte üye olmayan bir ülkeye verilmiştir.

Ekonomik İşbirliği Teşkilatı hakkında yazımız için buraya göz atabilirsiniz.