Elektrikli araçlar, dünya genelinde otomotiv sektöründe devrim yaratmaya devam ediyor. Uluslararası Enerji Ajansı'nın (IEA) 2024 Dünya Enerji Görünümü raporuna göre, bu yıl elektrikli araç satışları 17 milyona yaklaşacak. Bu rakam, tüm dünyada satılan araçların yaklaşık yüzde 19’una denk geliyor. Özellikle Çin, bu yükselişte büyük bir rol oynuyor; 17 milyon satışın yüzde 62'sini oluşturan yaklaşık 10 milyon elektrikli araç, Çin'de satılacak.
Çin’in Elektrikli Araç Pazarındaki Baskın Rolü
2024 yılı itibarıyla Çin, elektrikli araç pazarındaki liderliğini daha da güçlendirdi. Bu yılın ilk yarısında dünya genelinde 7 milyon elektrikli araç satıldı ve bu satışların 4 milyonu Çin'de gerçekleşti. Çin, dünya genelindeki büyümenin yüzde 80'ini tek başına sağladı. Ülkedeki bu hızlı büyüme, temiz enerjiye geçişin hızlanması ve devletin elektrikli araçları teşvik eden politikaları sayesinde gerçekleşiyor. Öte yandan, Çin dışındaki pazarlarda büyüme oranı nispeten düşük kaldı. Örneğin, Avrupa Birliği'nde satışlar yatay seyrederken, ABD’de kademeli bir büyüme görüldü.
Küresel Elektrikli Araç Satışları Hızla Büyüyor
Küresel elektrikli araç satışlarının, yıl sonunda toplamda 17 milyona ulaşması bekleniyor. Bu artış, elektrikli araçların dünya otomobil piyasasındaki payını yüzde 5’e yaklaştıracak. Elektrikli araç pazarındaki bu ivme, 2030’a kadar devam edecek. IEA'in net sıfır emisyon hedeflerine uygun senaryolarına göre, 2030’da satılan her iki araçtan biri elektrikli olacak. Bu büyümeyi desteklemek için 2030’a kadar elektrikli araç şarj altyapısına yaklaşık 1 trilyon dolar yatırım yapılması gerektiği öngörülüyor.
Avrupa ve ABD Pazarlarında Farklılaşan Durumlar
Rho Motion’un öngörülerine göre, Avrupa Birliği ve Avrupa Serbest Ticaret Birliği ülkeleri ile Birleşik Krallık'ta 3,1 milyon elektrikli araç satışı gerçekleşecek. Bu bölgelerde satışlar yatay bir seyir izlerken, 2025 itibarıyla toparlanma ve yüzde 20'lik bir büyüme bekleniyor. ABD ve Kanada'da ise 1,8 milyon adet elektrikli araç satılacak. ABD'deki büyüme, yeni model serilerinin piyasaya sürülmesiyle hızlanabilir, ancak gelecek başkanlık seçimlerinin politikalarını nasıl etkileyeceği konusunda belirsizlik devam ediyor.
Elektrikli Araç Satışlarını Etkileyen Faktörler
Elektrikli araç satışlarındaki büyümeyi belirleyen en önemli iki faktör ise tüketici eğilimleri ve şarj altyapısı. Tüketicilerin elektrikli araçlara yönelme isteği her geçen gün artıyor. Örneğin, Norveç gibi ülkelerde elektrikli araç penetrasyonu yüzde 90’a ulaştı. Ancak model çeşitliliği sınırlı olduğu için, bazı tüketiciler içten yanmalı motorlu araçlara geri dönmek yerine elektrikli araçları beklemeyi tercih ediyor.
Şarj altyapısı ise hala büyümenin önündeki en büyük engellerden biri olarak görülüyor. Hükümetlerin bu konuda daha fazla yatırım yapması ve altyapıyı desteklemesi, elektrikli araçların yaygınlaşması için kritik önem taşıyor.
Çinli Markalar Avrupalı Rakiplerini Zorluyor
Rho Motion Otomotiv Araştırma Lideri William Roberts, Çin’in elektrikli araç pazarında neden bu kadar güçlü bir konumda olduğunu şu sözlerle ifade ediyor: "Çinli markalar, elektrikli araç sektöründe içten yanmalı motor piyasasındaki pozisyonlarından çok daha güçlü bir konumda. Çin’de elektrikli araçlar artık toplam satışların yüzde 40-50’sini oluşturuyor. Avrupalı markaların teknolojisi ve araçları ise Çinli tüketiciler için yeterince cazip değil. Bu da Avrupa markalarının Çin pazarında rekabet edememesine neden oluyor."
Sonuç olarak, elektrikli araçların küresel otomobil piyasasındaki payı hızla artarken, Çin’in bu pazardaki liderliği daha da pekişiyor. Elektrikli araçların geleceği parlak görünse de, özellikle şarj altyapısı ve politik belirsizlikler gibi zorlukların aşılması, bu büyümenin sürdürülebilir olmasını sağlayacak en kritik unsurlar arasında yer alıyor.