Ekonomi dünyasında sıkça karşılaşılan bir terim olan "BIST Endeksleri", yatırımcıların dikkatle takip ettiği göstergelerdir. Türkiye'nin finansal piyasalarında önemli bir rol oynayan BIST 100, bu endekslerin başında gelir. Borsa İstanbul’da işlem gören ve piyasa değeri yüksek olan 100 hisse senedinin performansını ölçen BIST 100, yatırımcılar için kritik bir göstergedir. Bu yazıda, BIST 100 endeksinin ne olduğunu, nasıl çalıştığını ve yatırımcılara sunduğu bilgileri detaylı bir şekilde ele alacağız.
BIST 100 Nedir?
BIST 100, Borsa İstanbul’da işlem gören en yüksek piyasa değeri ve işlem hacmine sahip 100 hisse senedinin performansını ölçen temel bir endekstir. Borsa İstanbul’un en önemli göstergelerinden biri olan BIST 100, işlem kodu XU100 olarak bilinir. Türk borsa piyasasının genel sağlığını ve performansını yansıtan bu endeks, yatırımcıların borsa trendlerini anlamalarına yardımcı olur.
BIST 100’ün Önemi ve Takibi
BIST 100 endeksi, Türkiye borsa piyasasının genel durumunu değerlendirmek için kullanılan en kapsamlı göstergedir. Borsa İstanbul’daki büyük yatırımcılar ve piyasa analistleri tarafından dikkatle izlenen bu endeks, borsa hareketlerinin yorumlanmasında önemli bir referans olarak kabul edilir. Özellikle borsa piyasasındaki dalgalanmaların anlaşılmasında BIST 100 endeksi önemli bir rol oynar. Yatırımcılar, endeksin yükselmesini veya düşmesini analiz ederek piyasanın genel trendini belirlemeye çalışır.
Endeksin Belirlenme Süreci
BIST 100 endeksindeki şirketler, Borsa İstanbul’da yılda dört kez yapılan gözden geçirme süreçleri sonucunda belirlenir. Bu gözden geçirmede, Ulusal Pazar’da işlem gören paylar, Kurumsal Ürünler Pazarı’nda işlem gören gayrimenkul yatırım ortakları ve girişim sermayesi yatırım ortakları payları dikkate alınır.
Şirketler, fiili dolaşımdaki paylar (FDP), piyasa değeri ve günlük ortalama işlem hacmine göre sıralanır. Sıralamanın üst sıralarında yer alan hisse senetleri, BIST 100 endeksine dahil edilir. Endeksin dönemsel değişiklikleri, ilgili endeks dönemi başlamadan en az 10 gün önce ilan edilir, böylece yatırımcılar gerekli hazırlıkları yapabilir.
BIST 100’de Yer Alacak Hisseler
BIST 100 endeksine dahil edilecek şirketlerin hisseleri sadece A ve B grubundan seçilir. C ve D grubuna ait hisseler bu endekste yer almaz. A ve B grubundaki hisseler, genellikle daha düşük riskli ve daha stabil kabul edilirken, C ve D grubundakiler daha yüksek risk barındırabilir. Bu nedenle, BIST 100 endeksi sadece daha güvenilir ve piyasa değeri yüksek şirketlerin hisselerini içerir.
Dönemsel Değişiklikler
BIST 100 endeksi, her yıl Ocak-Mart, Nisan-Haziran, Temmuz-Eylül ve Ekim-Aralık olmak üzere dört dönemde güncellenir. Bu periyodik güncellemeler, endekste yer alan hisselerin piyasa koşullarına uygunluğunu ve yatırımcıların ihtiyaçlarını karşılamasını sağlar.
BIST 100 endeksi, Borsa İstanbul’daki en yüksek piyasa değeri ve işlem hacmine sahip 100 şirketin performansını ölçerek Türk borsa piyasasının genel durumunu yansıtır. Yatırımcılar için önemli bir referans olan bu endeks, borsa hareketlerini anlamak ve yatırım kararlarını şekillendirmek için kritik bir araçtır. Endeksin düzenli olarak gözden geçirilmesi ve güncellenmesi, piyasa koşullarına uygun bir şekilde yatırımcıların bilgilendirilmesini sağlar. Bu nedenle, BIST 100’ü takip etmek, borsa piyasasındaki gelişmeleri yakından izlemek isteyen yatırımcılar için büyük önem taşır.
