Malatya’da Nisan ayında yaşanan ağır zirai don felaketine rağmen, Türkiye’nin stratejik tarım ürünlerinden biri olan kuru kayısıda ihracat devam etti. Malatya Ticaret Borsası Başkanı Ramazan Özcan, 2025’in ilk yarısında 29 bin 704 ton kuru kayısı ihracatı yapıldığını ve bu ihracattan 150 milyon doların üzerinde gelir elde edildiğini açıkladı.
“Hasat edilebilir ürünümüz yoktu, ama stoklarımızla süreci yönettik”
12 Nisan’da yaşanan don nedeniyle kayısı ağaçlarının büyük bölümü zarar görmüş, yeni sezon üretimi ciddi şekilde daralmıştı. Bu felaketin ardından üreticiler hasat beklentisini neredeyse sıfıra indirirken, Malatya Ticaret Borsası ihracatı sürdürebilmek için devreye girdi. Başkan Özcan, “Hasat edilebilir bir ürünümüz yoktu. Ancak önceki yıllardan kalan stoklarla bu zorlu yılı da ihracat açısından güçlü bir şekilde geçireceğimizi ifade etmiştik. Nitekim Haziran ayında 2 bin 618 ton kuru kayısı ihraç edilerek 18 milyon dolar gelir sağladık” dedi.
“Fiyatlar hızla arttı, ihracat miktarı düştü ama gelir korundu”
Don felaketi sonrası ürün arzının daralmasıyla birlikte kuru kayısı fiyatlarında sert artışlar yaşandı. Özcan, “Nisan sonrasında kayısı fiyatlarında çok ciddi bir yükseliş oldu. Bu durum ihracat miktarını bir miktar geriletti, ancak gelirlerde belirgin bir düşüş yaşanmadı. Hatta son iki ayda ihracat ortalama birim fiyatı 7 doları aştı. Yıl sonuna doğru bu rakamın 9 ila 10 dolar bandına çıkmasını bekliyoruz” şeklinde konuştu.
100 bin ton hedefi don felaketine takıldı
Türkiye'nin yıllık kuru kayısı ihracat hedefi 100 bin ton olarak açıklanmıştı. Ancak 12 Nisan’da yaşanan don bu hedefin gerçekleşmesini zorlaştırdı. Özcan, “Normal şartlarda bu yıl 100 bin ton ihracat kapasitesine ulaşmamız mümkündü. Ancak don felaketi bu planı sekteye uğrattı” ifadelerini kullandı.
Malatya liderliğini koruyor
Kuru kayısı ihracat sezonunun 1 Ağustos itibarıyla tamamlanacağını belirten Özcan, “Ağustos 2024’ten bugüne kadar toplamda 70 bin tonun üzerinde kuru kayısı ihracatı gerçekleştirdik. Türkiye, kuru meyve ihracatında özellikle kuru kayısıda dünya liderliğini sürdürüyor. Malatya da bu alanda hem ekonomik hem de tarımsal liderliğini korumaya devam ediyor” dedi.
Özcan, üretici ve ihracatçılara da şu çağrıyı yaptı: “Bu süreçte kalite ve sürdürülebilirlik çok daha kritik hale geldi. İhracat pazarlarında rekabet gücümüzü koruyabilmek için fiyat istikrarını sağlamalı, ürün kalitesini düşürmemeliyiz. Ayrıca katma değeri yüksek ambalajlı ve markalı ürün ihracatını artırmamız gerekiyor.”
