Türkiye’nin net Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) 2025 yılı Haziran ayı itibarıyla -329,4 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan verilere göre, söz konusu açık yılın ilk çeyreğine kıyasla yüzde 2,8 oranında artış gösterdi. Haziran sonu itibarıyla Türkiye’nin yurt dışı varlıkları yüzde 0,5 gerileyerek 362,9 milyar dolara, yükümlülükleri ise yüzde 1 artışla 692,3 milyar dolara yükseldi. Böylece varlık-yükümlülük dengesi, ülke ekonomisinin dış finansman ihtiyacını ve kırılganlıklarını yeniden gündeme taşıdı.
Varlıklarda düşüş, yükümlülüklerde artış
TCMB verilerine göre, varlık kalemleri içinde ihracat alacakları yüzde 5,9 artışla 56 milyar dolara, bankaların yabancı para varlıkları ise yüzde 4 yükselişle 46,9 milyar dolara ulaştı. Doğrudan yatırımlar yüzde 3,4 artarak 69,8 milyar dolara çıkarken, diğer yatırımlar yüzde 1,7 yükselişle 138,8 milyar dolara geldi. Rezerv varlıklar ise yüzde 4,2 düşerek 149,9 milyar dolara indi. Yükümlülükler tarafında ise tablo daha farklı gelişti. Hazine’nin devlet iç borçlanma senedi (DİBS) yükümlülükleri yüzde 23,4 azalarak 12,1 milyar dolara geriledi. Buna karşılık, doğrudan yatırımlar kalemi döviz kurlarındaki yükselişin etkisiyle yüzde 0,9 düşüşle 204,4 milyar dolara geriledi. Portföy yatırımları yüzde 2,9 azalarak 116,7 milyar dolara indi. Diğer yatırımlar kaleminde ise yüzde 3,4’lük artış kaydedildi ve toplam 371,2 milyar dolara ulaşıldı.
Finansal kırılganlıklar gündemde
Ekonomistler, uluslararası yatırım pozisyonundaki açığın büyümesinin, Türkiye’nin dış finansman ihtiyacını artırdığına dikkat çekiyor. Rezervlerdeki düşüş ve yükümlülüklerdeki artışın önümüzdeki dönemde döviz kurları üzerinde baskı yaratabileceği uyarısı yapılıyor. Uzmanlara göre, doğrudan yatırım girişlerinin desteklenmesi ve rezervlerin güçlendirilmesi, dış dengelerin sürdürülebilirliği açısından kritik önem taşıyor. Özellikle küresel faiz politikaları ve dış ticaret dengesi, Türkiye’nin UYP açığını belirleyecek ana faktörler arasında öne çıkıyor.
