Yüksek faiz oranlarına rağmen bireysel ve ticari müşterilerin yoğun ilgisi, kredili mevduat hesaplarını (KMH) bankacılık sektörünün dikkat çeken kalemlerinden biri haline getirdi.
BDDK verilerine göre, 21 Ekim 2025 itibarıyla KMH’ların toplam krediler içindeki payı %4,16’ya çıkarak tarihi zirvesini gördü. Bankacılık sektöründe bireysel KMH bakiyesi 654 milyar TL’yi aşarken, ticari hesaplarda bu rakam 219,6 milyar TL seviyesine ulaştı. Son üç yılda:
- Toplam krediler %208,4 büyürken,
- Bireysel KMH bakiyesi %1.245,
- Ticari KMH bakiyesi %291,6 arttı.
Bireysel kredili mevduat hesaplarının toplam kredilerdeki payı %3,09, ticari hesapların payı %1,06, toplamda ise %4,16 seviyesine ulaştı. Bu oran, 2022’ye göre 2 puan, 2023’e göre 1,4 puan artış anlamına geliyor.
Kamu ve Özel Bankalarda Görünüm
Kamu mevduat bankalarında bireysel ve ticari KMH payı toplam krediler içinde %4,31 seviyesine çıktı.
- Bireysel KMH oranı: %2,79
- Ticari KMH oranı: %1,52
Yerli özel mevduat bankalarında bu oran %5,59 ile sektörün üzerinde.
- Bireysel KMH: %4,36
- Ticari KMH: %1,16
Yabancı bankalarda toplam oran %5,06, bireysel %4,17, ticari ise %0,89 olarak gerçekleşti. Son üç yılda, tüm banka gruplarında bireysel KMH’ların toplam krediler içindeki payı 3 puanı aşkın artış gösterdi.
Faiz Oranları Yüksek Ama Talep Güçlü
Kredili mevduat hesaplarında faiz oranları, Merkez Bankası’nın sıkı para politikası nedeniyle yüksek seyrediyor.
- Azami akdi faiz oranı: %4,5
- Azami gecikme faizi: %4,8
Buna rağmen talep azalmadı; çünkü kredi faizlerinin yükselmesi, bireylerin alım gücünün düşmesi ve şirketlerin nakit akışındaki daralma KMH kullanımını cazip hale getirdi. Uzmanlara göre, vatandaşlar yüksek enflasyon ortamında maaş zamlarının yetersiz kalması, işletmelerin ise nakit sıkışıklığı nedeniyle kısa vadeli nakit ihtiyaçlarını KMH’lar üzerinden karşılıyor.
Sektörel Artış Oranları
BDDK verilerine göre son bir yılda:
- Toplam KMH bakiyesi %74,8 arttı.
- Bireysel KMH %82,
- Ticari KMH %56 yükseldi.
Son iki yılda bu oranlar sırasıyla %351 ve %105, son üç yılda ise %1.145 ve %292 seviyesine ulaştı. Kamu bankalarında bireysel KMH artışı %103, ticari tarafta %75, özel bankalarda ise %90’ı buldu.
KMH’lar Neden Rekor Kırdı?
- Yüksek faiz ve kısıtlı kredi erişimi, bireyleri KMH limitlerine yönlendirdi.
- Enflasyonun altındaki gelir artışı, kısa vadeli borçlanmayı zorunlu hale getirdi.
- Makroihtiyati tedbirler kredi kartı ve tüketici kredilerini sınırlandırırken, KMH’lar “geçici çözüm” işlevi gördü.
- Ticari tarafta faiz maliyetine rağmen işletme sermayesi ihtiyacı bu araçları vazgeçilmez hale getirdi.
Kredili mevduat hesaplarının toplam krediler içindeki payı ilk kez %4’ü aşarak tarihi zirveye ulaştı. Ekonomistler, bu eğilimin kısa vadede süreceğini ancak kalıcı hale gelmesinin finansal istikrar açısından risk oluşturabileceğini belirtiyor. Önümüzdeki dönemde, faiz indirimi sinyalleri, enflasyondaki olası gerileme ve makroihtiyati düzenlemelerdeki esneme KMH kullanımında yavaşlama yaratabilir. Ancak mevcut göstergelere göre, hem bireysel hem ticari kesim için KMH hâlâ “nefes alma kanalı” olmayı sürdürüyor.
