Japonya'nın önde gelen şirketleri Toyota, Mitsubishi Heavy Industries ve SoftBank, çalışanlarının Çin merkezli yapay zeka modeli DeepSeek'i kullanmasını yasakladı. Firmalar, yasağın gerekçesi olarak bilgi güvenliği endişelerini gösterirken, Japonya’nın birçok büyük şirketinin yalnızca ABD menşeli yapay zeka araçlarını kullanmayı tercih ettiği vurgulandı.
Toyota: “Bilgi Güvenliği Endişesi Taşıyoruz”
Japon otomotiv devi Toyota, çalışanlarının DeepSeek’i iş amaçlı kullanmasını yasaklama kararı aldı. Şirketten bir yetkili, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, "Bilgi güvenliği hususunda endişelerimiz var" diyerek kararın temel nedeninin veri güvenliği ve sızıntı riskleri olduğunu belirtti. Toyota, daha önce de hassas bilgilerin korunması amacıyla çalışanlarına belirli dijital araçları kısıtlama politikası uygulamıştı.
Mitsubishi Heavy Industries: “İş Amaçlı Kullanım Yasak”
Japon savunma sanayisi devi Mitsubishi Heavy Industries de benzer bir karar alarak çalışanlarının iş amaçlı DeepSeek kullanımını yasakladı. Şirket, siber güvenlik risklerine karşı önlem almak amacıyla bu kararı aldığını açıkladı. Özellikle savunma sanayisinde faaliyet gösteren firmaların, potansiyel veri sızıntılarını önlemek için ulusal güvenlik çerçevesinde daha sıkı güvenlik politikaları izlediği biliniyor.
SoftBank'ten de Yasak Kararı
Japonya'nın önde gelen telekomünikasyon firmalarından SoftBank, çalışanlarının DeepSeek’i şirket cihazlarında kullanmasını yasakladı. Telekomünikasyon sektöründe veri güvenliği kritik bir konu olduğu için SoftBank’in bu kararı alması sürpriz olmadı. Japonya'daki birçok büyük firma, özellikle Çin merkezli yapay zeka araçlarına karşı temkinli bir yaklaşım benimsiyor.
DeepSeek: ChatGPT'yi Geride Bırakan Yapay Zeka Modeli
Çin'de High-Flyer Capital Management tarafından desteklenen DeepSeek, yapay zeka sektöründe hızla yükselen bir model olarak dikkat çekiyor. DeepSeek-R1, diğer yapay zeka modellerine kıyasla daha düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanılarak geliştirilmiş açık kaynaklı bir sistem.
DeepSeek, 20 Ocak 2024'te piyasaya sürülmesinden kısa bir süre sonra dünya çapında büyük ilgi gördü. Özellikle mobil uygulama mağazalarında, ABD merkezli OpenAI'nin ChatGPT modelini geride bırakarak en fazla indirilen yapay zeka uygulaması oldu.
Yapay zeka araçlarına yönelik küresel rekabetin giderek kızıştığı bu dönemde, ABD ve Çin merkezli modeller arasındaki rekabet Japonya'da da yankı buldu. Japon şirketlerinin çoğunlukla ABD destekli yapay zeka araçlarını tercih ettiği gözlemlenirken, Çin menşeli teknolojilere temkinli yaklaşıldığı dikkat çekiyor.
Japonya'nın Çin Yapay Zekasına Karşı Temkinli Tavrı
Japonya, son yıllarda siber güvenlik politikalarını sıkılaştırarak, stratejik sektörlerde yabancı teknoloji kullanımına yönelik kısıtlamalar getirmeye başladı. Özellikle Çin ve Rusya gibi ülkelerden gelen dijital hizmetler ve yazılımlar konusunda katı politikalar uygulayan Japon hükümeti, şirketlerin de bu konuda hassasiyet göstermesini teşvik ediyor.
Çin merkezli yapay zeka sistemlerine yönelik bu tür yasakların, gelecekte diğer büyük Japon firmaları tarafından da benimsenmesi bekleniyor. Uzmanlara göre, özellikle hassas verilerin işlendiği sektörlerde, DeepSeek gibi yabancı yapay zeka araçlarına olan güven azalabilir.
Japon hükümeti ve büyük şirketler, yerli ve ABD merkezli yapay zeka çözümlerine daha fazla yatırım yaparak, ulusal güvenliği ön planda tutmayı amaçlıyor. Bu bağlamda, Japonya’nın kendi yapay zeka modellerini geliştirmesi ve bu alandaki bağımsızlığını artırması için çalışmalar hız kazanabilir.
Yapay Zeka Yarışı Derinleşiyor
Toyota, Mitsubishi Heavy Industries ve SoftBank’in DeepSeek’i yasaklama kararı, küresel yapay zeka rekabetinin sadece teknolojik değil, aynı zamanda jeopolitik bir mesele haline geldiğini gösteriyor. Japon şirketlerinin ABD merkezli yapay zeka araçlarını tercih etmesi, Çin-Japonya teknolojik rekabetinin yeni bir boyut kazandığını ortaya koyuyor.
Önümüzdeki dönemde, Japonya'nın yerli yapay zeka projelerine daha fazla yatırım yapması ve ulusal güvenlik kaygılarıyla yabancı yapay zeka modellerine yönelik benzer yasaklar getirmesi olası görünüyor.
