Uluslararası Para Fonu (IMF), dünya genelinde 9,6 trilyon dolarlık büyüklüğe ulaşan döviz piyasalarına ilişkin yeni bir uyarı yayımladı. Kurum, büyük finansal kuruluşların olası kriz senaryolarına karşı gelişmiş stres testleri uygulaması ve daha güçlü likidite ile sermaye tamponlarına sahip olması gerektiğini belirtti. IMF raporuna göre, küresel döviz piyasaları hâlâ finansal sistemdeki kırılganlıkların merkezinde yer alıyor ve yaşanabilecek dalgalanmalar yalnızca tek bir ülkeyi değil, bütün finansal ekosistemi etkileyebilecek potansiyele sahip.
“Riskler Bulaşıcı Hale Gelebilir”
IMF’nin değerlendirmesine göre döviz piyasalarında oluşabilecek stres, diğer varlık sınıflarına da hızla yayılabiliyor. Bu durumun finansal koşulları sıkılaştırdığı ve makroekonomik istikrar için ciddi tehditler yarattığı vurgulandı.
Kurum, özellikle para birimi uyumsuzlukları ve dış finansmana bağımlılığı yüksek ülkelerin bu risklere karşı daha savunmasız olduğuna dikkat çekti.
Raporda, gelişmekte olan ekonomilerin dalgalı döviz hareketlerine karşı erken uyarı mekanizmalarını güçlendirmesi gerektiği de ifade edildi.
Likidite Hatları ve Swap Ağları Ön Planda
IMF, merkez bankaları arasındaki swap hattı ağlarının güçlendirilmesi ve bu ağların daha geniş bir ülke grubunu kapsayacak şekilde genişletilmesinin önemine değindi.
Bu adımın, küresel döviz likiditesini destekleyeceği, aynı zamanda piyasalardaki bulaşma risklerini azaltabileceği belirtildi.
Kurumun değerlendirmesinde, özellikle son yıllarda ABD Doları’na olan yüksek bağımlılığın küresel kırılganlıkları artırdığı, bu nedenle çoklu para birimi rezerv stratejilerinin daha fazla desteklenmesi gerektiği vurgulandı.
“Mevcut Sistem Yeterince Dayanıklı Değil”
IMF raporu, döviz piyasalarına yönelik mevcut stres testlerinin gerçek zamanlı kriz senaryolarını tam olarak yansıtamadığını ortaya koydu.
Kurum, finansal kuruluşların yoğun işlem hacmi, yüksek kaldıraç kullanımı ve zincirleme likidite etkileri gibi unsurları içeren dinamik stres modelleri geliştirmesi gerektiğini açıkladı.
Bu çerçevede, gelişmiş ülkelerde bile bazı bankaların likidite tamponlarının zayıf kaldığı, piyasalardaki ani hareketlerin bu zayıflıkları büyütebileceği belirtildi.
Küresel Finans İçin “Uyarı Niteliğinde” Rapor
Uzmanlar, IMF’nin bu uyarısını, küresel faiz oranlarının yüksek seyrettiği, jeopolitik risklerin arttığı ve sermaye akımlarının yön değiştirdiği bir dönemde geldiği için “kritik” olarak değerlendiriyor.
Raporun, gelişmiş ekonomiler kadar Türkiye gibi döviz piyasalarına duyarlı ülkeler için de önemli bir yol haritası sunduğu ifade ediliyor.
