Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) eylül ayındaki Para Politikası Kurulu toplantısında nasıl bir faiz kararı alacağı piyasaların odak noktası haline gelirken, ALB Yatırım Başekonomisti ve EKONOMİ Gazetesi yazarı Doç. Dr. Filiz Eryılmaz’dan dikkat çeken bir değerlendirme geldi. Temmuz ayında enflasyonun hem aylık hem yıllık bazda beklentilerin altında kalmasının ardından, Eryılmaz TCMB’nin eylülde 300 baz puanlık bir faiz indirimi yapabileceğini söyledi. Temmuz ayında açıklanan TÜFE verileri, aylık yüzde 2,06, yıllık ise yüzde 33,52 ile piyasaların tahminlerinden daha düşük geldi. Bu durum hem iç talepteki yavaşlamaya hem de bazı mal gruplarındaki fiyat gerilemelerine işaret ediyor. Özellikle giyim ve ayakkabı grubundaki yüzde 5,82’lik düşüş dikkat çekerken, taze meyve ve sebze fiyatlarında da düşüş yaşandı.
“İç Talepte Durgunluk Enflasyonu Aşağı Çekiyor”
Eryılmaz, giyim ve ayakkabı fiyatlarındaki düşüşün mevsimsel indirimler kadar, azalan iç talebin de etkisiyle gerçekleştiğini belirtti. Sektör temsilcilerinden alınan geri bildirimlerin de bu düşüşü teyit ettiğini aktardı. Diğer yandan işlenmemiş gıda ürünleri enflasyonu aşağı çekerken, işlenmiş gıda fiyatlarında yukarı yönlü eğilimin devam etmesi, enflasyonda tam bir dengelenmenin henüz sağlanmadığını gösteriyor.
Yönetilen Fiyatlara Rağmen Çekirdek Enflasyon Yataya Oturdu
Eryılmaz, temmuz ayı verilerinin bir bölümünün “yönetilen ve yönlendirilen fiyatlar” nedeniyle “kirli” olduğunu, özellikle konut grubundaki doğalgaz zamlarının etkisinin belirgin şekilde hissedildiğini söyledi. Konut grubunda yüzde 5,78’lik artış yaşanırken, eğitimde yıllık bazda artış yüzde 75,5’i buldu. Yıllık enflasyonda en yüksek artışların hizmet sektöründe yoğunlaştığı görülüyor. Buna rağmen çekirdek enflasyondaki yatay seyir, enflasyonist baskıların bir miktar kontrol altına alındığına işaret ediyor. Eryılmaz, bu tabloyu Merkez Bankası açısından olumlu bir sinyal olarak değerlendirdi.
Piyasalarda Faiz İndirimi Beklentisi Güçlendi
Enflasyon verisinin ardından Borsa İstanbul'da yukarı yönlü güçlü bir tepki yaşandı. BIST 100 endeksi, kritik 10.750 direncini geçerek 10.926 puanı test etti. Bu hareketin arkasında, TCMB’nin faiz indirimlerine devam edeceği beklentisinin etkili olduğu vurgulanıyor. Eryılmaz’a göre piyasalar artık eylül ayında 300 baz puan indirimi fiyatlamaya başladı. Hatta bazı çevrelerde 350 baz puanın da masada olduğu konuşuluyor. Yıl sonu enflasyon tahmininin yüzde 29,5’in altına çekilebileceğini belirten Eryılmaz, yıl sonu faiz oranı beklentisinin ise yüzde 35’in altına inebileceğini ifade etti.
Dolarizasyon Uyarısı: Faiz Kararı Tek Başına Yetmez
Doç. Dr. Eryılmaz, Merkez Bankası’nın sadece enflasyon verilerine değil, dolarizasyondaki eğilimlere de dikkat etmesi gerektiğini vurguladı. Vatandaşların ve şirketlerin dövize yöneliminin hızlanması halinde, faiz indiriminin ekonomide istenen etkiyi yaratamayabileceğini söyledi. Bu nedenle Merkez Bankası'nın atacağı adımlarda, pozitif reel faizi koruyarak hem finansal istikrarı sağlaması hem de döviz talebini baskı altında tutması gerektiğine dikkat çekti.
