Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), Türkiye’nin doğal gaz piyasasında yeni bir dönemi başlatacak düzenlemeyi duyurdu. Kurumun görüşe açtığı yeni mevzuat taslağıyla, Karadeniz gazı başta olmak üzere Türkiye’de üretilen doğal gazın sıvılaştırılarak (LNG) ihraç edilmesinin önü açılıyor. EPDK, Doğal Gaz Piyasası Lisans Yönetmeliği ve buna bağlı dört ayrı düzenlemede değişiklik öngören taslağı kamuoyu görüşüne sundu. Taslakla birlikte, Türkiye’nin doğal gaz ticaret merkezi olma hedefi doğrultusunda, lisans süreçlerinin sadeleştirilmesi ve ihracat prosedürlerinin hızlandırılması amaçlanıyor. Yeni düzenlemelere göre, sıvılaştırma faaliyeti yürütmek isteyen tüzel kişilere özel lisans verilecek ve bu şirketlerin hem iç pazarda hem de dış pazarda LNG ticareti yapabilmeleri mümkün olacak.
Gaz ihracatına “tek lisans” kolaylığı
Yeni sistemle birlikte, birden fazla ülkeye ihracat yapacak şirketler artık her ülke için ayrı ayrı başvuru yapmak zorunda kalmayacak. EPDK, “tek ihracat lisansı” uygulamasıyla bürokrasiyi azaltarak ihracat süreçlerini hızlandırmayı hedefliyor. Bu adım, özellikle Karadeniz gazının Avrupa pazarına taşınmasında stratejik bir kolaylık sağlayacak. Taslak düzenleme, Yüzen LNG (FSRU) tesislerinin farklı lokasyonlarda faaliyet gösterebilmesine de imkan tanıyor. Böylece bu tesisler, mevsimsel talebe veya bölgesel ihtiyaçlara göre yer değiştirerek arz güvenliğini destekleyecek. EPDK, bu adımla hem enerji arz esnekliğini artırmayı hem de lojistik verimliliği geliştirmeyi planlıyor.
Depolama ve organize piyasalara yeni teşvik
Yeni düzenlemeyle birlikte doğal gaz depolama yatırımlarına yönelik önemli teşvikler de devreye giriyor. Depolama tesislerinin üçüncü taraflara erişim yükümlülüğü, Bakanlık görüşü alınarak istisna kapsamına alınabilecek. Ayrıca ithalat lisansına sahip tüzel kişiler, organize piyasalarda gaz alım-satımı yapabilecek ya da gönüllü karbon teşvik mekanizmalarına dahil olabilecek. Düzenleme kapsamında, doğal gaz toptan satış lisansına sahip şirketler, artık Türk karasularındaki yerli ve yabancı deniz taşıtlarına LNG satışı yapabilecek. Bu adım, Türkiye’nin enerji altyapısının deniz taşımacılığı ve ihracat zinciriyle entegrasyonunu güçlendirecek.
Enerji arz güvenliği için “geçici durdurma” yetkisi
EPDK ayrıca, doğal gaz iletim sisteminin verimli kullanılmasını sağlamak amacıyla, gerekli durumlarda lisans sahiplerinin faaliyetlerini geçici olarak durdurabilme yetkisine sahip olacak. Uzmanlara göre, yeni mevzuat taslağı Türkiye’nin enerji ihracat merkezi olma vizyonuna önemli katkı sunacak. Özellikle Karadeniz gazının sıvılaştırılarak dünya pazarlarına taşınması, Türkiye’nin enerji jeopolitiğinde üst lig konumuna yükselmesini sağlayabilir.
