Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR), Ekim 2025 enflasyon verilerini değerlendirdiği yeni bülteninde, asgari ücretin satın alma gücündeki dramatik düşüşe dikkat çekti. Rapora göre, yılın ilk 10 ayında asgari ücretlinin enflasyon karşısındaki kaybı 6.322 TL’ye ulaştı. DİSK-AR, “Gıda fiyatları 2003’ten bu yana 43 kat arttı, bu durum en çok dar gelirli kesimleri vurdu” ifadeleriyle tabloyu özetledi. TÜİK’in Ekim 2025 verilerine göre, aylık enflasyon %2,55, yıllık enflasyon ise %32,87 oldu. Bağımsız Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) ise aynı dönemde aylık %3,74, yıllık %60 oranında artış hesapladı. DİSK-AR, resmi ve bağımsız veriler arasındaki farkın altını çizerek, “resmî oranlar düşük görünse de alım gücü her ay biraz daha geriliyor” değerlendirmesinde bulundu. Raporda, asgari ücretin yıl başında belirlenen düzeyine göre satın alma gücünün 6.322 TL azaldığı vurgulandı. Bu durum, asgari ücretlinin market, kira ve enerji giderleri karşısında her ay ortalama 630 TL civarında alım gücü kaybettiğini gösteriyor.
Gıda Fiyatlarındaki Artış 43 Kata Ulaştı
DİSK-AR, 2003’ten bu yana gıda fiyatlarındaki artışın 43 katı aştığını belirtti. Dar gelirli haneler için gıdanın harcama sepetindeki payı artarken, gelir dağılımındaki uçurum da genişledi. Rapora göre:
- En düşük gelirli %20’lik kesim, toplam gelirin sadece %6,3’ünü alabiliyor.
- En yüksek gelirli %20’lik kesim ise toplam gelirin %48,1’ini elde ediyor.
- Düşük gelirli gruplarda gıdanın payı %30,4, yüksek gelirli kesimde ise %12,8 düzeyinde.
DİSK-AR, “Dar gelirli vatandaş temel ihtiyaçlarını bile karşılayamaz hale geldi. Gelir adaletsizliği büyüyor, enflasyonun yükü tamamen emekçilerin sırtında” ifadelerine yer verdi.
Resmî Enflasyon Verilerine Güven Azalıyor
DİSK-AR raporunda, TÜİK’in enflasyon hesaplamalarına ilişkin şeffaflık sorunu bir kez daha gündeme getirildi. Haziran 2022’den bu yana madde fiyat listesinin kamuoyuyla paylaşılmaması, enflasyon verilerinin güvenilirliğini zedeleyen başlıca unsur olarak gösterildi. Raporda şu ifadeler dikkat çekti: “TÜİK’in açıklamaktan vazgeçtiği madde fiyat listesi, verilerin denetlenebilirliğini ortadan kaldırmıştır. Bu nedenle, işçilerin ücret artışlarını etkileyen enflasyon farkı, tartışmalı bir zemin üzerinde belirlenmektedir." DİSK-AR, bülteninde asgari ücretin yılda yalnızca bir kez belirlenmesinin mevcut ekonomik gerçeklerle bağdaşmadığını vurguladı. Raporda, şu öneriler öne çıktı:
- Asgari ücret artışları yılda iki kez yapılmalı.
- Ücret artışları resmi değil, gerçek enflasyona endekslenmeli.
- Gıda fiyatlarındaki aşırı artışa karşı denetim ve sübvansiyon mekanizmaları güçlendirilmeli.
- Bu kapsamda DİSK-AR, asgari ücretin satın alma gücünü koruyacak dinamik bir ücret politikası talebini yineledi.
Veriler, Türkiye’de dar gelirli kesimlerin yaşam maliyetine yetişemediğini bir kez daha ortaya koydu. DİSK-AR’ın bulgularına göre, asgari ücretli yılın ilk 10 ayında maaşının önemli bir bölümünü enflasyon farkına teslim etti. Gıda, kira ve enerji giderlerindeki yüksek artışın etkisiyle, “asgari ücretle geçinmek” giderek daha zor hale geldi. DİSK-AR, hükümete “asgari ücretin yeniden değerleme oranının üzerinde artırılması ve çalışanların alım gücünü koruyacak sosyal politikaların devreye alınması” çağrısında bulundu.
