Osmanlı Bankası Amblemi ve Osmanlı Bankası Tarihi

Tarihimizde Osmanlı Devleti’nin kazandığı başarıları hayırla yad ettiğimiz bir gerçek. Bununla birlikte Osmanlı Devleti’nin son döneminde, devlet ekonomik açıdan çok zor dönemler geçirmiştir. Galata Bankerlerine ve dış sermayeye yüklü miktarda borçlanan Osmanlı Devleti’nin ekonomik sistemi neredeyse tamamen yabancıların eline geçmişti. Bunun bir örneği olarak da 1856 yılında İngiliz sermayeli olarak; Bank-ı Osmani (Ottoman Bank) kurulmuştur. Yazımızın devamında Osmanlı Bankası’na ne oldu gibi soruların cevabını bulabilir, Osmanlı Bankası amblemi görseli görülebilir, Osmanlı Bankası tarihi ve Osmanlı Bankası hakkında bilgi edinebilirsiniz.

Osmanlı Bankası, Osmanlı Devleti’nde bankacılığın ve finansın merkezi olarak geçen “Galata” merkezli olarak kurulmuştur. Osmanlı Bankası’nın kurulmasının ardından 6 yıl geçtikten sonra bankaya Fransız ortak gelmiştir. Güçlü Fransız finans grubunun ortaklarından birisi ise çok tanıdıktır.

Osmanlı Bankası ve Rothschild Ailesi

Bank-ı Osmani’ye ortak olan Fransız sermayesinin ortağı Rothschild Ailesi’ne mensup, dönemin ünlü bankerlerinden Mayer Amschel Rothschild’dir. Bilindiği üzere günümüzde de Rothschild Ailesi dünyanın en zengin aileleri arasında yer almaktadır ve global çapta ekonomik faaliyetlerine devam etmektedir.

Mayer Amschel Rothschild’in ortağı olduğu Fransız sermayesinin Bank-ı Osmani’ye ortak olmasının ardından, 1862 yılında bankanın ismi Bank-ı Osmani-i Şahane olarak değiştirilmiştir. ülkemizdeki kapatılmış bankalar listesine de buradan göz atabilirsiniz.

Osmanlı Bankası’na Para Basma Yetkisi

Banka, uzun yıllar boyunca Osmanlı Devleti’nin resmi bankası olarak görev yapmıştır. Kuruluşundan sonra devlet bankası olarak görev yapmayan bankanın para basma yetkisi de vardı. 17 Şubat 1875 yılında yapılan bir anlaşma sonucunda Osmanlı Bankası, Osmanlı Devleti’nin hazinedarı konumuna gelmiştir.

Bankanın bu konuma yükselmesi; Osmanlı Devleti’ne yüksek miktarlarda borç vermesi ve devletin dışarıdan aldığı borçlara aracılık etmesi nedeniyle gerçekleşmiştir. Hazinenin kontrolünde, devletin ekonomik programında söz söyleme hakkını elde eden banka, yaygın şube ağı ile Osmanlı Devleti topraklarında ticarete de yön vermeye başlamıştır.

Osmanlı Devleti Mali Krizi 1. Dünya Savaşı ve Osmanlı Bankası

Osmanlı Devleti mali olarak krize girince; 1881 yılında kurulan Duyun-u Umumiye İdaresi’nin kuruluşunda Osmanlı Bankası önemli bir rol almıştır. Osmanlı Devleti’nin bu dönemde yaptığı alt yapı yatırımlarına mali destek sağlamıştır. 1. Dünya Savaşı patlak verene kadar giderek güçlenen banka, 1. Dünya Savaşı’na Osmanlı Devleti’nin de katılması ile sarsılmıştır.

Fransız ve İngilizler için Osmanlı Hukuku’na tabi olan Osmanlı Bankası’nın 1. Dünya Savaşı yıllarında güvenilmez olarak kabul edildiği bilinmektedir. Bunun yanı sıra; Osmanlı Devleti de sermaye yapısından dolayı Osmanlı Bankası’na savaş yıllarında güvenmemiş ve para basma yetkisini elinden almış, Fransız ve İngiliz müdürlerin de görevlerini bırakması şartı ile diğer bankacılık faaliyetlerine devam etmesine izin vermiştir.

Türkiye Cumhuriyeti ve Osmanlı Bankası

Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasının ardından Osmanlı Bankası’yla 10 Mart 1924 tarihinde bir anlaşma imzalanmıştır. Bu anlaşma ile para basma yetkisini Türkiye Cumhuriyeti’ne devreden Osmanlı Bankası, buna rağmen Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası kurulana kadar para basma işlemini gerçekleştirmiş ve “devlet bankası” özelliğini sürdürmüştür. Bu döneme kadar Bank-ı Osmani-i Şahane adı ile hizmet veren banka, bu dönemde Osmanlı Bankası ismini almıştır.

1933 yılında yapılan bir anlaşma ile Osmanlı Bankası’nın devlet bankası olma statüsünden çıktığı ve özel ticaret bankası olduğu bilinmektedir. 1952 yılında yapılan yeni bir anlaşma ile özel sektör bankacılık faaliyetleri yürüten bankalar statüsünde yoluna 1990’lı yıllara kadar devam etmiştir.

1996 yılına kadar yabancı sermayedarların yönetiminde yoluna devam eden Osmanlı Bankası’nı 1996 yılında Doğuş Grubu satın almıştır. 2001 yılı Ağustos ayına gelindiğinde bir başka Doğuş Grubu bankası olan Körfez Bank ile birleştirilmiştir. Aynı yılın son günlerinde Garanti Bankası çatısı altına girmiştir.

Osmanlı Bankası Müzesi ve Osmanlı Bankası Amblemi

Osmanlı Bankası’nın merkez olarak uzun yıllar boyunca kullandığı binası İstanbul Karaköy’de bugün müze olarak hizmet vermektedir. Osmanlı Bankası amblemi de aşağıdaki görselde yer almaktadır. Osmanlı Bankası logosu, uzun yıllar boyunca aşağıdaki şekli ile kullanılmıştır.

Osmanlı Bankası’nın amblemi

Osmanlı Bankası Amblemi ve Osmanlı Bankası tarihi hakkında bilgi edindikten sonra ülkemizdeki kapatılmış bankalar listesine buradan göz atabilirsiniz.