Katılım Hesabı Zarar Eder Mi Katılım Hesabı Caiz Mi?

Katılım Hesabı Zarar Eder Mi Katılım Hesabı Caiz Mi?

23 Nisan 2020 2 Yazar: Suat Bulut

Bankacılık sisteminde, faizle bankacılık yapan kurumların yanı sıra; İslami usullere göre bankacılık yapan kurumlar da bulunmaktadır. İslami usullere göre bankacılık yapılmasına “katılım bankacılığı” denmektedir. İslami usullere göre bankacılık yapan, yahut yaptığını deklare eden kurumlara ise; “Katılım Bankaları” denmektedir. Katılım Bankacılığı yapan bankaların müşterilerine sunduğu bankacılık ürünlerinden birisi olan katılma hesabı nedir, katılma hesabında kazanç kesin mi, katılma hesabı caiz mi vb. gibi pek çok sorunun cevabını Katılım Hesabı Zarar Eder Mi Katılım Hesabı Caiz Mi başlıklı içeriğimizin detayında bulabilirsiniz.

Öncelikle katılma hesabına, “katılım bankacılığı” tabirinden hareketle; “katılım hesabı” da denildiğini belirtmekte yarar var. Katılma Hesabı; 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nda geçen resmi ifade ile “Katılım bankalarına yatırılan fonların bu kurumlarca kullandırılmasından doğacak kar ve zarara katılma sonucunu veren, karşılığında hesap sahibine önceden belirlenmiş herhangi bir getiri ödenmeyen ve anaparanın aynen geri ödenmesi garanti edilmeyen fonların oluşturduğu hesaptır.”

Katılım Hesabı Zarar Eder Mi Katılım Hesabı Caiz Mi?

Katılma Hesabı’nın kanundaki tanımını yukarıda verdik. Resmi olarak katılma hesabının tanımı bu iken, daha basit tabirle katılma hesabı; faizli bankacılık yapan kuruluşlarda bulunan vadeli hesabın karşılığında katılım bankalarının geliştirdiği faizsiz getiri sağlayan hesaptır. Bununla birlikte, kanunda da belirtildiği gibi; faizli bankacılıktaki vadeli hesap müşteriye getiri garantisi verirken, katılma hesabı müşteriye getiri garantisi vermemektedir. Yani katılma hesabında kazanç elde etmek kesin değildir.

Katılma Hesabı Caiz Mi?                                            

Katılma Hesabı, İslami hassasiyetler dolayısıyla Katılım Bankacılığı yapan kuruluşlar tarafından geliştirildiği ve bu hassasiyetteki müşteriler tarafından kullanıldığı için; dinen caiz olup olmadığı da sıkça sorulmaktadır Katılma Hesabı pek çok ilim adamına göre caizdir. Bu kişilerden ve fikirlerinden örnek vermek gerekirse; Prof. Dr. Hayrettin Karaman “Bir şahıs bakkallık, diğeri de tefecilik yapsa ve bakkal meşru (piyasa şartlarına uygun, raic) kârını yüzde yirmi yapsa, tefeci de parayı yüzde yirmi faizle verse ve sonunda her ikisi eşit kâr sağlasa -meşru muamelenin kârı ile haram olan faizin miktarı- eşit oldu diye kâra haram mı diyeceğiz!” şeklinde görüş belirtmiştir.

Katılma hesapları hakkında fikir beyan eden bazı ilim adamları ise; pratikte katılım hesabı zarara da ortaklık anlamına geldiğinden caiz gibi görülse de, insanların kahir ekseriyetinin zarara rıza göstermediğini, zaten bankaların da katılım hesaplarında mevduatı bulunan kişilere her halükarda kar dağıttığını ve bu nedenle katılma hesaplarından elde edilen tutarın caizliğinin tartışmalı olduğunu iddia etmektedirler. Bu konuda katılım hesaplarının caiz olmadığına dair görüşleri olan ve bunun için farklı dayanaklar ile deliller sunan kişiler de vardır.

Bu noktada hassas olan kişilerin “fetva aldıkları makamın” güvenilirliğini ve yetkinliğini değerlendirmeleri, en nihayetinde ise vicdanlarına başvurmaları gerekmektedir. Zira inanç meselesi olan konularda kişilerin ya da kurumların verdiği fetvalar kadar kişinin vicdani olarak rahat olması da önemli unsurlar arasında yer almaktadır. Güncel haberler için buraya göz atabilirsiniz.

Katılma Hesabı Dolar Cinsinden Açılabilir Mi? Katılma Hesabı Altın Olarak Açılabilir Mi?

Katılma hesabı Türk Lirası cinsinden açılabildiği gibi; Amerikan Doları ve Euro cinsinden de açılabilmektedir. Ayrıca altın ve gümüş gibi değerli metaller cinsinden de katılma hesabı açılabilmektedir.

Katılma Hesabı Vadesi En Az Ne Kadar Olur? Katılım Hesabı Vade Seçenekleri

Katılma hesabının vadesi en az 1 aydan başlamaktadır. Bu sürenin üzerinde, ister günlük bazda, ister aylık yahut yıllık bazda katılma hesabı vadesi belirlenebilmektedir.

Katılma Hesaplarında Gelir Vergisi Oranı Kaçtır?

Katılma hesaplarında stopaj oranı (gelir vergisi oranı) yatırılan tutar için belirlenen vadeye ve yatırılan paranın türüne göre farklılık göstermektedir. Buna göre; 6 aya kadar vadeli (6 ay dahil) hesap TL cinsindense yüzde 15 gelir vergisine, döviz cinsindense yüzde 18 gelir vergisine ve kıymetli maden (altın, gümüş vb.) cinsindense yine yüzde ​15 seviyesinde stopaja tabidir.

1 yıla kadar vadeli (1 yıl dahil) TL cinsinden katılma hesapları için gelir vergisi oranı yüzde 12, döviz ve kıymetli maden cinsinden ise yüzde 15 noktasındadır. 1 yıldan uzun vadeli katılma hesaplarında TL cinsinden para birimi için gelir vergisi yüzde ​10, döviz cinsinden hesaplar için gelir vergisi yüzde ​13 ve kıymetli maden cinsinden hesaplar için ise gelir vergisi oranı yüzde​15’dir.

Katılma Hesabından Vade Devam Ederken Para Çekilebilir Mi?

Katılım Bankacılığı yapan bankalar genellikle katılma hesabındaki tutarın ara dönemlerde çekilmesine izin vermektedirler. Bununla birlikte bu uygulama banka özelinde değişmektedir. Bazı bankaların buna özel olarak katılım hesabı türleri bulunmaktadır. Bu seçenek tercih edildiğinde, katılım hesabındaki para vade devam ederken de çekilebilmektedir.

Katılım Hesabı Kapatma! Katılma Hesabı Nasıl Kapatılır?

Katılım Hesabı’nda bulunan meblağ vadesiz hesaba alındıktan sonra ilgili banka şubesinden yahut kullanılıyor ise internet bankacılığı / telefon bankacılığı üzerinden müşterisi olunan bankaya başvurarak katılım hesabı kapatma işlemi kolayca gerçekleştirilebilmektedir.