Dünya Bankası Ne İş Yapar Dünya Bankası Türkiye İlişkileri

Dünya Bankası Ne İş Yapar Dünya Bankası Türkiye İlişkileri

17 Şubat 2020 0 Yazar: Emine Zaman

Dünya bankası 1945 yılında 2. Dünya Savaşı’nın ardından Uluslararası Yeniden Yapılanma ve Kalkınma Bankası adı ile kurulmuştur. Uluslararası Yeniden Yapılanma ve Kalkınma Bankası İngilizcesi Intarnational Bank for Reconstruction and Development (IBRD) şeklindedir. Dünya Bankası nedir, Dünya Bankası yan kuruluşları, Dünya Bankası Türkiye vb. gibi Dünya Bankası hakkında merak ettiklerinizi Dünya Bankası Ne İş Yapar Dünya Bankası Türkiye İlişkileri başlıklı yazının devamında bulabilirsiniz.

Dünya Bankası Ne İş Yapar Dünya Bankası Türkiye İlişkileri

IBRD olarak 1945 yılında kurulan Dünya Bankası (World Bank) 1947 yılında Birleşmiş Milletler’in özerk kuruluşlarından biri olmuştur. Bir zaman sonra Dünya Bankası Grubu (World Bank Group) haline gelmiştir. Bu vakitten sonra IBRD Dünya Bankası’nın borç veren kuruluşu haline gelmiştir. IBRD World Bank’ın gelişmiş ülkelerin kamu sektörüne finansman veren bölümüdür. Dünya Bankası Başkanı 2012’den bu yana Jim Yong Kim’dir.

Dünya Bankası Türkiye İlişkisi

Türkiye Dünya Bankası’na 1947 yılında üye olmuştur. Kişi başı milli gelire göre yapılan sınıflandırmada Türkiye 3. grupta yer almaktadır. Bu da Türkiye’nin 5 yıl geri ödemesiz, 17 yıla kadar vadeli kredi kullanabileceği anlamına gelmektedir.

APEC nedir, APEC hakkında bilgi edinmek için buraya göz atabilirsiniz.

Dünya Bankası Yapısı

Günümüzde dünya ülkelerinin 188’i Dünya Bankası üyesidir. Bu ülkelerin 11’i Dünya Bankası sermayesinin yaklaşık yüzde 55’ini oluşturmaktadır. Dünya Bankası (WB) organları; Guvenörler Kurulu, İcra Direktörleri Kurulu ve Başkanlık şeklindedir. Dünya Bankası yönetimi bu organlardan oluşmaktadır. Guvenörler kurulu üye ülkelerin atadığı bir guvenör ve bir vekilden oluşmakta olup yılda bir kez toplanmaktadır. İcra Direktörleri Kurulu ise 24 üyeden oluşmakta olup iki yıllığına görevlendirilmişlerdir. İcra Direktörleri Kurulu sürekli karar organıdır.

Dünya Bankası Yan Kuruluşları

IBRD Uluslararası Yeniden Yapılanma ve Kalkınma Bankası (International Bank for Reconstruction and Development)

IBRD gelişmiş olan ülkelerin kamu sektörüne kredi sağlayan Dünya Bankası bünyesindeki kuruluştur. IBRD Türkiye ilişkisi 1947 yılında başlamıştır. GSMH’lerine göre dört grupta sınıflandırılan ülkeler arasında Türkiye 3. grupta yer almakta ve 17 yıl vade, 5 yıl geri ödemesiz kredi kullanabilmektedir. Türkiye’nin IBRD’deki sermaye ve oy oranı gücü yüzde 0,5’tir.

IDA Uluslararası Kalkınma Birliği (International Development Association)

Dünya Bankası’nın 5 yan kuruluşundan biri olan Uluslararası Kalkınma Birliği 1960 yılında kurulmuştur. Bu kuruluş, GSMH’si yoksulluk sınırının altında kalan ülkelere finansman sağlamaktadır. Bu grupta bulunan ülkeler sıfır faiz ve 30-40 yıl vade ile kredi kullanabilmektedirler.

IDA Türkiye ilişkisi 1960 yılında başlamıştır. Türkiye Uluslararası Kalkınma Birliği’ne 1960 yılında katılmış olup, toplam sermaye içerisindeki payı yüzde 0,9’dur. Türkiye bu fondan finansman sağlamamaktadır.

IFC Uluslararası Finans Kurumu (International Finance Corporation)

IFC 1956 yılında kurulmuştur. Dünya Bankası’nın bu yan kuruluşu gelişmekte olan ülkelerde özel sektöre finansman sağlayarak gelişimlerini desteklemektedir.

IFC Türkiye ilişkisi kuruluşun faaliyete geçtiği 1956 yılında başlamış olup, Türkiye’nin toplam sermaye içindeki payı yüzde 0,6’dır.

MIGA Çok Taraflı Yatırımlar Garanti Ajansı (Multilateral Investment Guarantee Agency)

MIGA 1985 yılında kurulmuştur. MIGA gelişmekte olan ülkelerde yapılacak olan yatırımlarda, döviz transfer güçlüğü, kamulaştırma vb. gibi ticari olmayan risklere karşı güvence sağlamak amacı ile kurulmuştur. Türkiye Çok Taraflı Yatırımlar Garanti Ajansı’na 1988 yılında katılmıştır. Türkiye MIGA içerisinde yüzde 0,4 sermaye ve oy oranına sahiptir.

ICSID Uluslararası Yatırım Anlaşmazlıkları Çözüm Merkezi (International Centre for Settlement of Investment Disputes)

ICSID 1965 yılında kurulmuştur. Türkiye ICSID ilişkisi de 1987 yılında Türkiye’nin kuruma üye olması ile başlamıştır. ICSID arabuluculuk ve hakemlik davalarına bakmaktadır. Uzlaşma komisyonu olarak görev yapan kurum Tahkim ve Uzlaşma Panellerine ilişkin kurallar geliştirmektedir.