Milton Friedman Kimdir? Milton Friedman ve Ekonomi

Milton Friedman 31 Temmuz 1912 ile 16 Kasım 2006 yılları arasında yaşamış önemli bir ekonomisttir. Milton Friedman 1976 yılında Nobel Ekonomi Ödülü almıştır. 94 yaşında hayatı kaybeden ünlü ekonomist, makroekonomik tüketim analizi, para arzı tarihi ve teorisi, istikrar sağlama politikası karmaşıklığı, serbest piyasa ekonomisi ve monetratizm alanlarında çalışmalar yapmıştır. Milton Friedman kimdir sorusuna içeriğimizde cevap bulabilir, Milton Friedman ve ekonomi alanındaki çalışmaları hakkında makalemizde detaylı bilgi bulabilirsiniz.

Milton Friedman Kimdir? Milton Friedman ve Ekonomi!

Milton Friedman, “monetarizmin” oluşumunda ve tanıtımımda büyük role sahip olan önemli bir isimdir. Monetarizm, parasalcılık anlamına gelmektedir.  Monetarizmin temel kavramlarını, 1976 yılında yayımladığı “Paranın Miktar Teorisi Üzerine Çalışmalar” kitabında anlatmıştır. Friedman, Amerika’da devlet okullarında bedava öğle yemeği verilmesi tartışmaları sırasında söylediği “There is no such thing as a free lunch” yani “bedava öğle yemeği diye bir şey yoktur” sözü ile monetarist ekonomiye inanan kimselerin tartışma ekseni olmuştur. Ekonomiye yön veren isimler için buraya göz atabilirsiniz.

Milton Friedman’ın İktisata Katkısı

Friedman’ın 1976 yılında Nobel Ekonomi Ödülünü alırken ki sözleri, parasal genişleme ile enflasyon arasındaki sıkı ilişkiyi anlatmaktadır. Friedman ödülü alırken “Enflasyon her yerde ve her zaman parasal bir olgu olmuştur.” demiştir.

Milton Friedman “para ödemli değildir” şeklindeki Keynesyen düşünceyi bir şekilde ortadan kaldırmayı düşünmüştür. Çünkü Friedman ekonomik bunalım ya da ekonomik durgunluk dönemlerinde her hangi bir şekilde “ipleri elinde tutmak” tarzındaki dinamik agresif bir para arzı genişlemesinin doğru ve etkili olmayacağını düşünmektedir. Milton Friedman ve monetarizm fikrini benimseyenlerden Schwartz, para politikasın genişlemelerde ve daralmalarda etkili olduğunu göstermişlerdir.

Friedman’ın para konusunda yaptığı çalışma, enflasyon tehlikesinin arttığı 1960’lar ve 1970’lerde giderek önem kazanmış ve uygulanabilirliği artmıştır. Milton Friedman, 1970’lerden sonra özellikler gelişmiş ülkelerde baş gösteren ekonomik krizin esas sebebinin Keynesyen ekonomiden esinlenilerek ortaya koyulan konjonktür politikalar olduğunu düşünmektedir. Konjonktür politikalar yüksek düzeyde istihdamı esas almaktadır. Friedman’a göre bundan dolayı konjonktür politikalar, gevşek politikasından doğan etkiyle, ekonomiyi yoldan çıkararak istikrarsızlığın artmasına neden olmaktadır.

Monetaristler 1970’ler ve 1980’lerde akademik ve politik çevrelerden taraftar toplayarak düşüncelerini daha geniş kitlelere yaymışlardır. Monetaristlere göre 1970’lerde yaşanan işsizlik ve enflasyonun başlıca sebebi gelişigüzel uygulanan para politikalarıdır. Bunun yanı sıra para arzındaki düzensiz dalgalanmalar ise ekonomik istikrarsızlığın başlıca sebebidir. Diğer dünyada iz bırakmış isimler için de buraya göz atabilirsiniz.

Milton Friedman’ın Sözleri

Friedmanın ekonomi ile ilgili sözleri:

-Devletin faaliyet alanı sınırlandırılmalıdır. Devletin başlıca görevi, kanun ve düzeni sağlamak, özel teşebbüslerin kendi aralarındaki sözleşmelerin yürürlüğünü temin etmek ve rekabetçi piyasaları teşvik etmek suretiyle özgürlüğümüzü korumak olmalıdır. Özgürlüklerin korunması, devletin gücünün sınırlandırılması ve desantralize edilmesi ile mümkündür.

-Korumacılık gerçekte tüketiciyi sömürmek demektir.

-Milyonlarca insanın ekonomik hayatının düzenlenmesinde gidilebilecek esas olarak sadece iki yol vardır. Biri askercil yöntemle zor kullanan bir merkezi idare, yani çağdaş totaliter devlet yöntemi. Diğeri ise bireylerin gönüllü işbirliği ve dayanışması, yani serbest pazar yöntemi.