Türkiye’de yükseköğretim mezunlarının yurt dışına göç etme oranı 2024 yılında %2,0 seviyesinde sabit kaldı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) yayımladığı “Yükseköğretim Beyin Göçü İstatistikleri 2024” verilerine göre, erkek mezunların göç oranı %2,4, kadın mezunların oranı ise %1,6 olarak gerçekleşti. Veriler, Türkiye’de yükseköğretim mezunlarının beyin göçü eğiliminin son üç yıldır yatay seyir izlediğini, ancak bölüm ve eğitim diline göre farklılıkların belirginleştiğini ortaya koydu. Rapora göre, vakıf üniversitesi mezunlarının beyin göçü oranı %4,3 ile devlet üniversitelerine kıyasla oldukça yüksek. Devlet üniversitelerinde bu oran %1,7 düzeyinde kalırken, vakıf üniversitelerinde özellikle tam burslu öğrencilerde %8,3 gibi dikkat çekici bir orana ulaştı. Kısmi burslu mezunlarda oran %3,7, ücretli öğrencilerde ise %3,6 olarak kaydedildi. Uzmanlara göre, bu farkın temel nedeni vakıf üniversitesi mezunlarının yabancı dil hakimiyeti, uluslararası bağlantıları ve daha yüksek mobilite potansiyelleri.
Bilişim ve Mühendislik Alanlarında Göç Eğilimi Güçlü
Beyin göçü oranı eğitim alanlarına göre incelendiğinde, bilişim ve iletişim teknolojileri mezunları %6,7 ile ilk sırada yer aldı. Bu alanı mühendislik, imalat ve inşaat (%4,4) ve doğa bilimleri, matematik ve istatistik (%2,7) izledi. Teknoloji odaklı bölümlerde görülen yüksek oranlar, yurt dışında istihdam olanaklarının ve maaş seviyelerinin daha cazip olmasından kaynaklanıyor. Lisans programları bazında bakıldığında, moleküler biyoloji ve genetik mezunları %15 beyin göçü oranıyla ilk sırada yer aldı. Bu alanı işletme mühendisliği (%10,8), elektronik mühendisliği (%9,6), matematik mühendisliği (%9,5) ve biyomühendislik (%9,4) takip etti. Bu sonuçlar, Türkiye’de bilimsel araştırma olanakları ve Ar-Ge altyapısının görece sınırlı olması nedeniyle, nitelikli bilim insanlarının yurt dışına yöneldiğini ortaya koyuyor.
Fransızca Eğitim Alanlar En Fazla Göç Eden Grup Oldu
Öğrenim diline göre yapılan analizde, Fransızca eğitim alan mezunlar %9,9 ile en yüksek beyin göçü oranına sahip oldu. Bu grubu İngilizce (%6,2), Almanca (%5,9) ve Rusça (%4,7) eğitim alanlar izledi.
Uzmanlar, bu durumun yabancı dilde eğitim alan mezunların uluslararası ağlara daha hızlı erişebilmesiyle yakından ilişkili olduğunu vurguluyor. 🇺🇸 En Çok Göç Edilen Ülke: Amerika Birleşik Devletleri Yükseköğretim mezunlarının göç ettikleri ülkeler arasında ilk sırayı %19,6 ile Amerika Birleşik Devletleri (ABD) aldı. ABD’yi Almanya (%19,4), Birleşik Krallık (%11,3), Hollanda (%7,0) ve Kanada (%5,2) izledi.
Alan bazında bakıldığında:
- ABD’ye en fazla elektrik-elektronik mühendisliği mezunları,
- Almanya, Birleşik Krallık ve Hollanda’ya bilgisayar mühendisliği mezunları,
- Kanada’ya ise en çok işletme bölümü mezunlarının göç ettiği görüldü.
