Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Ekim 2025 Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) verilerini açıkladı. Buna göre, üretici fiyatları aylık yüzde 1,63, yıllık yüzde 27,00 oranında artış gösterdi. Bu tablo, son bir yılda üretim maliyetlerindeki artışın yavaşlamakla birlikte hâlâ yüksek seviyelerde kaldığını ortaya koydu. Yİ-ÜFE (2003=100) verilerine göre:
- Aylık artış: Yüzde 1,63
- Aralık 2024’e göre artış: Yüzde 25,67
- Yıllık artış: Yüzde 27,00
- 12 aylık ortalama artış: Yüzde 25,49
Bu oranlar, geçen yılın aynı döneminde kaydedilen yüzde 32,24’lük yıllık artışın altında kalsa da, üretim tarafında maliyetlerin hâlâ yukarı yönlü seyrettiğini gösteriyor.
Sanayi Gruplarında Farklılaşan Eğilimler
Sanayinin dört ana sektörüne bakıldığında:
- Madencilik ve taş ocakçılığı: +yüzde 31,79
- İmalat: +yüzde 26,91
- Elektrik, gaz üretimi ve dağıtımı: +yüzde 24,31
- Su temini: +yüzde 56,26
Özellikle su temini ve dayanıklı tüketim malları gruplarında fiyat artışlarının, genel endeksin oldukça üzerinde gerçekleşmesi dikkat çekti.
Ana Sanayi Grupları: Enerji Hariç Tüm Alanlarda Artış
Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri:
- Ara malları: Yüzde 22,33
- Dayanıklı tüketim malları: Yüzde 33,07
- Dayanıksız tüketim malları: Yüzde 33,91
- Enerji: Yüzde 25,05
- Sermaye malları: Yüzde 27,27
Bu veriler, özellikle tüketim mallarındaki maliyet artışlarının sürdüğünü, dolaylı olarak tüketici fiyatlarına da baskı oluşturduğunu gösteriyor.
Aylık Bazda Üretici Fiyatları Artışı Devam Ediyor
Sanayi sektörlerinde ekim ayında gözlenen aylık değişimler:
- Madencilik ve taş ocakçılığı: +yüzde 3,25
- İmalat: +yüzde 1,83
- Elektrik ve gaz: –yüzde 1,16
- Su temini: +yüzde 2,36
Ana sanayi gruplarında ise;
- Ara malları: +yüzde 1,57
- Dayanıklı tüketim malları: +yüzde 3,95
- Dayanıksız tüketim malları: +yüzde 2,43
- Enerji: –yüzde 0,65
- Sermaye malları: +yüzde 1,18
Enerji fiyatlarındaki sınırlı gerileme genel endekste bir miktar denge sağlasa da, imalat maliyetlerindeki artış eğilimi devam ediyor. Ekonomistler, Yİ-ÜFE’nin yıllık bazda düşüş eğilimi göstermesini olumlu bulsa da, üretim maliyetlerinin kalıcı biçimde yüksek kaldığını belirtiyor: “Üretici fiyatlarında düşüş eğilimi var ancak bu, nihai fiyatlara yansıyacak ölçüde güçlü değil. Özellikle imalat ve enerji dışı sektörlerde maliyet baskısı devam ediyor.”
Yİ-ÜFE’deki gerileme, maliyet kaynaklı fiyat artışlarının kısmen hafiflediğine işaret etse de, üretim zincirinde fiyat artışlarının tamamen durmadığını gösteriyor. Enerji fiyatlarındaki düşüş kısa vadede olumlu etki yaratsa da, imalat ve gıda üretimi gibi temel sektörlerdeki yüksek maliyetler, tüketici fiyatlarına yansımanın süreceğini ortaya koyuyor. Uzmanlara göre, önümüzdeki aylarda maliyet enflasyonunun yavaşlaması, iç talepteki soğuma ve kur istikrarıyla birlikte gerçekleşirse, TÜFE üzerindeki baskı sınırlı biçimde azalabilir.
