Tesla, Avrupa Birliği'nin (AB) Çin'de üretilen elektrikli otomobillere ilave gümrük vergisi uygulama kararına karşı hukuki süreç başlattı. Merkezi Lüksemburg'da bulunan ve AB'nin en üst mahkemesi olan Avrupa Adalet Divanı'nın kayıtlarına göre Tesla, AB Komisyonu'nun Çin yapımı elektrikli araçlara yönelik aldığı tarife kararına resmi bir itiraz başvurusu yaptı.
Bu adımla birlikte Tesla, Çinli otomobil üreticileri BYD, Geely ve SAIC'in yanı sıra Alman otomobil devi BMW'den sonra söz konusu gümrük vergilerine karşı hukuki süreç başlatan şirketler arasına katıldı. Tesla’nın bu hamlesi, AB’nin kararının şirketin Çin’den Avrupa’ya gerçekleştirdiği araç ithalatını etkilemesi nedeniyle dikkat çekiyor.
Tesla ve Avrupa Piyasasındaki Çin Fabrika Etkisi
Tesla’nın Çin’in Şanghay kentinde bulunan "Gigafactory" isimli dev üretim tesisinde ürettiği Model 3 ve Model Y gibi popüler araçlar, Avrupa pazarında da önemli bir yer tutuyor. AB'nin uygulamaya koyduğu ek gümrük vergileri, Tesla’nın Çin’de ürettiği araçların rekabetçiliğini doğrudan etkiliyor. AB Komisyonu’nun aldığı karar kapsamında Tesla’ya yüzde 7,8 oranında ek vergi uygulanıyor. Bu oran, diğer üreticilere göre daha düşük olsa da Tesla’nın Avrupa’daki fiyat politikalarını yeniden gözden geçirmesine neden olabilir.
AB’nin Kararının Gerekçesi
AB, Çin'de üretilen elektrikli araçlara yönelik sübvansiyon karşıtı soruşturmasını 2023 yılının ekim ayında tamamlamıştı. Soruşturmanın sonucunda Çin hükümetinin, yerli otomobil üreticilerini yüksek sübvansiyonlarla desteklediği ve bu durumun Avrupa pazarında haksız rekabete yol açtığı sonucuna varılmıştı. Bu gerekçeyle AB, Çin yapımı elektrikli araç ithalatına ek gümrük vergileri getirme kararı aldı.
Yüzde 10 olan mevcut gümrük vergisinin üzerine, Tesla'nın Çin'de üretilen modellerine yüzde 7,8 oranında, BYD’ye yüzde 17, Geely’e yüzde 18,8, soruşturmada işbirliği yapan üreticilere yüzde 20,7 ve işbirliği yapmayan şirketlere yüzde 35,3 oranında ek vergi uygulanması kararlaştırıldı.
Tesla ve Rakiplerinin Tepkileri
AB’nin aldığı bu karar, yalnızca Tesla'yı değil, diğer büyük üreticileri de harekete geçirdi. Çinli otomobil üreticileri BYD, Geely ve SAIC, söz konusu ek vergilerin pazar paylarını ciddi şekilde etkileyeceği gerekçesiyle hukuki sürece dahil oldular. Almanya merkezli BMW ise, Çin'de ürettiği bazı modellerin yüksek vergi oranları nedeniyle Avrupa piyasasında fiyatlarının artmasından endişe ediyor.
Tesla'nın hukuki itirazı, AB’nin Çin yapımı elektrikli araçlara yönelik aldığı kararların adil olup olmadığı ve serbest ticaret kurallarına uygunluğu noktasında tartışmaları yeniden alevlendirdi.
Çin ve AB Arasında Ticaret Gerginliği
AB’nin bu kararına Çin hükümetinin tepkisi ise sert oldu. Çin, AB’nin sübvansiyon karşıtı soruşturmasının haksız ve korumacı bir yaklaşım içerdiğini savunarak, uluslararası ticaret kurallarına aykırı olduğunu dile getirdi. Bu durum, iki taraf arasında yeni bir ticaret geriliminin fitilini ateşlemiş görünüyor.
Olası Etkiler
Tesla'nın hukuki hamlesi, Avrupa piyasasında Çin yapımı elektrikli araçların geleceği ve ticaret politikaları üzerindeki etkileri açısından önemli bir dönüm noktası olabilir. Eğer mahkeme, Tesla ve diğer üreticilerin itirazlarını haklı bulursa, AB’nin aldığı ek vergi kararı iptal edilebilir ya da yeniden düzenlenebilir. Bu da hem Çinli üreticiler hem de Tesla gibi küresel markalar için Avrupa pazarında yeni fırsatlar yaratabilir.
Ancak davanın sonucu ne olursa olsun, elektrikli araç sektöründe küresel çapta artan rekabetin AB ve Çin arasındaki ticari ilişkileri daha da şekillendireceği açık. Tesla'nın mücadelesi ise bu rekabetin yalnızca başlangıcı gibi görünüyor.
