Türkiye otomotiv sektörü, yüksek maliyetler ve finansman zorluklarına rağmen üretim, ihracat ve iç satışta büyüme ivmesini sürdürüyor. Sektör temsilcileri özellikle işçilik maliyetleri, döviz kuru ve yüksek faizler sebebiyle üretimde zorluklar yaşandığını belirtirken, resmi verilere göre üretim Temmuz 2025’te yüzde 10 artış gösterdi. İhracat yüzde 14 artarken, iç pazar otomobil ve hafif ticari araç satışları yılın ilk 7 ayında yüzde 6 büyüyerek 740 bine yaklaştı.
Üretim ve İhracatta Güçlü Performans
Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) verilerine göre, 2025 yılı Ocak-Temmuz döneminde toplam üretim bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 1 artışla 834 bin adedi aştı. Temmuz ayında ise üretim yüzde 10 yükseldi. Otomobil üretimi yüzde 1 azalırken, ticari araç üretimi yüzde 31 artış kaydetti. Bu güçlü üretim performansı, sektörün dirençli yapısını gözler önüne seriyor. Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OİB) rakamları da ihracattaki yükselişi teyit ediyor. Temmuzda otomotiv ihracatı yüzde 14 artış gösterirken, yılın ilk 7 ayında adet bazında yüzde 9 artışla 630 bin adet sınırına dayandı. Dolar bazında ise sektör ihracatı 23,5 milyar doları geçti.
İç Pazar Canlı, Ama Sanayici Zorlanıyor
Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verileri, Türkiye otomobil pazarının yılın ilk 7 ayında yüzde 7 büyüdüğünü ortaya koyuyor. Hafif ticari araç satışları da yüzde 6 artarken, toplam pazar büyümesi yüzde 6 seviyesinde gerçekleşti. Yerli araçların otomobil pazarındaki payı yüzde 30, hafif ticari araçlarda ise yüzde 20 oldu. Ancak sektör temsilcileri bu büyümenin arkasında yüksek maliyet ve finansman sorunlarını gizleyemiyor. Yüksek iş gücü maliyetleri, döviz kurundaki dalgalanmalar ve artan faiz oranları yatırım kararlarını zorlaştırıyor. Sanayiciler kârlılığın azaldığını, borçlanmanın arttığını ve yatırımların ertelendiğini ifade ediyor.
TAYSAD’dan Kritik Uyarılar
Taşıt Yan Sanayicileri Derneği’nin (TAYSAD) son anketinde, Çin’den ithal edilen yedek parçaların son 5 yılda yüzde 156 artması dikkat çekiyor. Motor Aşin CEO’su Saim Aşçı, “Çin’in düşük maliyetli ve verimli üretimi karşısında Türkiye’nin teknolojik adaptasyon ve jeopolitik avantajlarını kullanarak küresel değer zincirinde stratejik merkez olması şart” dedi. Ticari araç segmentinde ise tablo karışık. Hafif ticari araç üretimi yüzde 14 artarken, ağır ticari araç üretimi yüzde 9 geriledi. Kapasite kullanım oranları da hafif araçlarda yüzde 69, kamyonda yüzde 56, otobüs-midibüs grubunda yüzde 64 ve traktörde yüzde 42 olarak gerçekleşti.
Türkiye otomotiv sektörü, maliyet baskılarına rağmen üretim, ihracat ve iç satışta büyümesini sürdürüyor. Ancak sanayicilerin finansman erişimi ve yüksek maliyetler konusundaki endişeleri, sektörün sürdürülebilir büyüme yolunda kritik riskler taşıdığını gösteriyor. Bu nedenle, yapısal reformlar ve finansman destekleriyle sektörün rekabet gücünün artırılması büyük önem taşıyor.
