TOBB’un mikro ve küçük işletmeleri desteklemek amacıyla hayata geçirdiği 25 milyar TL tutarındaki Nefes Kredisi daha ilk günden tükendi. Krediye başvurmak isteyen birçok KOBİ, bankalardan “limit bitti” yanıtıyla eli boş döndü. Reel sektör temsilcileri, ekonomik sıkışıklığın sürdüğü bu dönemde kaynakların yetersiz kaldığını belirterek, daha geniş kapsamlı ve düşük maliyetli yeni destek paketlerinin hızla devreye alınması gerektiğini vurguluyor.
Krediye Talep Yoğundu, Dağıtım Dengesizdi
Kredi Garanti Fonu destekli Nefes Kredisi, Ziraat Bankası, Vakıfbank, Halkbank, Ziraat Katılım, Yapı Kredi, Akbank ve Denizbank aracılığıyla başvuruya açıldı. Ancak kredi limitlerinin düşük olması ve ülke genelindeki banka şube sayısının fazla olması sebebiyle, birçok başvuru daha ilk saatlerde sonuçsuz kaldı. Firma başına en fazla 2.5 milyon TL olarak belirlenen kredi üst limiti, bazı bankalarda talebin çok altında kaldı.
KOBİ’ler İçin Büyük Hayal Kırıklığı
İstanbul Tüccarlar Kulübü Derneği Başkanı İlker Önel, krediye olan yoğun talebin beklendiğini ancak karşılık bulamayan işletmelerin hayal kırıklığı yaşadığını ifade etti. Kredi başvurusunun başlamasından kısa süre sonra bankalardan “limit kalmadı” yanıtı alan çok sayıda işletmenin, bu durumu finansmana erişimdeki yapısal sorunun yeni bir göstergesi olarak değerlendirdiğini söyledi.
Yetersiz Limit, Hızlı Tüketim
Züccaciyeciler Derneği Başkanı Burak Önder ve Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği Eş Başkanı Ümit Özüren de benzer tespitlerde bulundu. Önder, piyasa koşullarında yüzde 55 ila yüzde 60 seviyesinde olan kredi maliyetlerinin altında sunulan Nefes Kredisi’nin, öngörüldüğü gibi kısa sürede tükendiğini belirtti. Özüren ise krediye ulaşamayan firmaların sayısının çok fazla olduğunu, mevcut kaynağın yalnızca sembolik bir rahatlama sağladığını kaydetti.
Sanayiciye Göre Yeni Paket Şart
İstanbul Sanayi Odası Yönetim Kurulu Üyesi Hüseyin Çetin, toplam maliyetin yüzde 40’a ulaştığını fakat piyasa faizlerine göre hâlâ avantajlı olduğunu belirtti. Ancak Çetin’e göre 25 milyar TL’lik kaynak tüm sektörlerin ihtiyacını karşılamaktan çok uzak. Özellikle konkordato başvurularındaki artışın bu finansman ihtiyacını daha da acil hale getirdiğini dile getirdi.
Emek Yoğun Sektörler Öncelik Bekliyor
Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği Başkanı Berke İçten de destek ihtiyacının sektör bazlı olarak farklılık gösterdiğine dikkat çekti. İçten, özellikle iş gücüne dayalı üretim yapan firmalar için desteklerin daha güçlü ve öncelikli olmasını talep etti. Mevcut kur politikasının ihracatı zayıflattığını belirten İçten, iç talepteki daralmayla birleşen bu durumun birçok sektörü zor durumda bıraktığını vurguladı.
Beklenti: Daha Geniş ve Erişilebilir Paketler
Tüm sektör temsilcileri ortak bir noktada buluşuyor: Nefes Kredisi’nin kapsamı ve hacmi yeterli değil. Mikro ve küçük işletmelerin ekonomik olarak ayakta kalabilmesi için hem limitlerin artırılması hem de faizlerin daha düşük tutulması gerektiği vurgulanıyor. Ayrıca başvuru sürecindeki bilgi-belge talebine dair şeffaflık ve eşit erişim de sektörel adaletin sağlanması açısından önem taşıyor. Ekonomik daralmanın reel sektör üzerindeki baskısı devam ederken, üretim ve istihdamı korumak için finansal destek paketlerinin güncellenmesi ve daha erişilebilir hale getirilmesi beklentisi her geçen gün daha da güçleniyor.
