Türkiye Süper Ligi’nin başlamasıyla birlikte futbol heyecanı her zamanki gibi milyonları ekran başına çekti. Ancak bu sezon taraftarların maç izlemek için tercih ettiği kafeler, barlar ve restoranlarda yayın krizi büyüyor. Yayın hakları ücretlerinin yüzde 550 oranında artması, işletmeleri adeta kilitledi.
Yayın Ücretlerinde Tarihi Artış
Geçen yıl 400-450 bin TL bandında olan maç yayın hakları, bu sezon 2,6 milyon TL’ye, hatta bazı bölgelerde 3 milyon TL’nin üzerine çıktı. Beyoğlu Eğlence Yerleri Derneği (BEYDER) Başkanı Aydın Ali Kalaycı, fiyatların “kiraların iki katını” aştığını belirterek bu durumun işletmeleri zora soktuğunu ifade etti. Kalaycı, Beyoğlu Nevizade’deki 50 işletmeden yalnızca 10’unun yayın hakkı alabildiğini, haftalık yayın maliyetinin yaklaşık 39 bin TL’ye denk geldiğini söyledi.
Anadolu ve Dar Gelirli Aileler Maç İzleyemiyor
Kalaycı, özellikle Anadolu’da yaşayan dar gelirli taraftarların bu fiyatlarla maç izleme şansının kalmadığını dile getirdi. Türkiye’de mekânlarda en çok izlenen karşılaşmaların Fenerbahçe–Galatasaray derbileri olduğuna dikkat çeken Kalaycı, yayıncı kuruluşun resmi bir tarife belirlemediğini ve bu nedenle devletin konuya müdahale etmesi gerektiğini vurguladı. Kalaycı ayrıca, yüksek maliyetlerin müşterilere doğrudan yansıyacağını ve bu durumun futbol ekonomisine büyük zarar vereceğini belirtti. Maç günleri kafelerde 30 TL olan çayın 100 TL’ye çıkabileceğini, bu fiyatların taraftarı da uzaklaştırdığını söyledi.
Kadıköy’de Dramatik Düşüş
Kadıköy Esnaf Derneği Başkanı Süleyman Erdal Eroğlu, iki yıl önce 150–200 olan maç yayını yapan işletme sayısının geçen yıl 20’ye, bu yıl ise sadece 1 işletmeye düştüğünü belirtti. Bu işletmenin yayın hakkı için 3 milyon 450 bin TL talep edildiğini iddia eden Eroğlu, maç yayın ücretlerinde enflasyon oranında bir artışın makul olacağını, ancak mevcut seviyelerin kabul edilemez olduğunu ifade etti.
Beşiktaş’ta Durum Biraz Daha İyi
Beşiktaş bölgesinde fiyatların diğer ilçelere kıyasla nispeten daha makul olduğu belirtildi. Beşiktaş Esnafları Derneği Başkanı Mehmet Mehdi Dalmaz, alkolsüz mekânlar için yayın bedelinin 700-750 bin TL, alkollü mekânlar için ise 1–1,2 milyon TL aralığında olduğunu söyledi. Yine de Beşiktaş’ta bile esnafın yüzde 30-40’ının yayın hakkı alamadığını belirtti. Artan maliyetlere dair tepkiler büyürken, yayıncı kuruluş cephesinden henüz resmi bir açıklama yapılmadı. İşletmeciler, resmi bir tarife oluşturulmasını ve devletin konuya el atmasını talep ediyor.
Sistem Nasıl İşliyor?
Maçları dışarıda izlemek isteyenler, mekânların belirlediği tarifelere göre ödeme yapıyor. Bazı işletmeler yalnızca yayın ücreti alırken, bazıları yeme-içme limiti koyuyor ve bu limitin aşılması halinde ekstra ücret talep etmiyor. Yayın ücretlerindeki sert artışlar, küçük işletmeleri mali olarak sıkıştırırken, taraftarın da maç izlemekten uzaklaşmasına yol açıyor. Sektör temsilcileri bu durumun devam etmesi halinde hem futbol ekonomisinin hem de eğlence sektörünün büyük yara alacağını vurguluyor. Tüm gözler, yayıncı kuruluşun olası açıklamasında ve devletin bu krize nasıl yaklaşacağında. Çünkü mevcut tablo, futbolun yalnızca saha içinde değil, saha dışında da ciddi bir krizle karşı karşıya olduğunu gösteriyor.
