Dünya enerji piyasaları, sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) üretiminde beklenen rekor artış ile yeni bir döneme giriyor. Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) yayımladığı Gaz 2025 Raporu’na göre, 2030’a kadar devreye girecek yeni tesislerle birlikte küresel LNG ihracat kapasitesinin 300 milyar metreküp artacağı, bunun da doğal gaz piyasalarının dinamiklerini köklü biçimde dönüştüreceği öngörülüyor.
Rusya-Ukrayna savaşının ardından dengelenme süreci
Rapor, 2022’deki Rusya-Ukrayna Savaşı’nın neden olduğu arz şokunun ardından piyasaların kademeli olarak istikrara kavuştuğunu ancak fiyatların hâlâ tarihî ortalamaların üzerinde seyrettiğini belirtiyor.
Fiyatlardaki yüksek seviye, özellikle Asya ülkelerinde gaz talebini sınırlayan temel etken olarak öne çıktı. 2024 yılında küresel gaz talebi yüzde 2,8 oranında büyürken, 2025 yılında artışın yüzde 1’in altında kalması bekleniyor. IEA verilerine göre, yeni LNG kapasite artışlarının büyük kısmı ABD ve Katar merkezli projelerden kaynaklanacak. Bu iki ülke, 2030’a kadar devreye alınacak tesislerle birlikte küresel arz güvenliğinin ana aktörleri haline gelecek. LNG arzındaki bu genişleme, fiyatların aşağı yönlü seyretmesine ve talep tarafında yeniden canlanmaya zemin hazırlayacak. Raporda, herhangi bir tedarik kesintisi veya jeopolitik kriz yaşanmaması halinde, yeni LNG kapasitesinin fiyatları istikrara kavuşturacağı vurgulandı.
Asya-Pasifik talep artışının motoru olacak
IEA’nın temel senaryosuna göre, 2024-2030 döneminde küresel gaz talebi her yıl ortalama yüzde 1,5 oranında artacak. Bu büyümenin yaklaşık yarısı Asya-Pasifik bölgesinden gelecek. Çin, Hindistan ve Güneydoğu Asya ülkeleri, enerji talebinde yaşanacak artışın başlıca kaynakları olacak. IEA Enerji Piyasaları ve Güvenliği Direktörü Keisuke Sadamori, raporla ilgili değerlendirmesinde, yaklaşan “LNG dalgasının” uzun süredir gergin seyreden piyasalara rahatlama getireceğini belirtti. Sadamori, “ABD ve Katar’dan gelecek yeni LNG arzı fiyatlar üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturacak. Ancak jeopolitik riskler ve ekonomik belirsizlikler devam ediyor. Bu nedenle küresel iş birliği ve enerji güvenliği önümüzdeki yıllarda da hayati önem taşıyacak” ifadelerini kullandı.
