2025 yılının ilk yarısında küresel belirsizlik rüzgârına rağmen inşaat seramikleri sektörü, Türkiye’nin dış ticaret karnesinde pozitif ayrışarak “ihracat lokomotifi” konumunu pekiştirdi. Türkiye Seramik Federasyonu ve ekonomist iş birliğiyle hazırlanan “Türkiye İhracat Katkı Endeksi” verileri, yılın ilk altı aylık performansını sektörel bazda mercek altına alırken; inşaat seramikleri, 7,3 puanlık katkı oranı ve 404 milyon dolarlık net döviz girdisiyle zirvede yer aldı.
Makroekonomik Baskılar ve Endeks Performansı
Yurt içi finansal dalgalanmalar, jeopolitik gerilimlerin tırmanışı, ticaret tarifeleri ve artan faiz oranları, genel ihracat dinamiklerini baskıladı. 2024 yılı son çeyreğinde –0,87 puan ile negatif bölgede kapanan Türkiye İhracat Katkı Endeksi, 2025’in ilk çeyreğinde 0,90 puana tırmandı; ancak ikinci çeyreğe 0,81 puanla gerileyerek rezilans testinden geçti. İthalattaki hızla yükselen eğilim, ihracattaki artış ivmesini gölgeleyerek cari denge üzerindeki baskıyı sürdürdü. 20 sanayi kolu arasında yalnızca 9 sektörün pozitif katkı sağladığı ilk yarıda, inşaat seramikleri 7,3 puanlık performansıyla en büyük değer artışını kaydetti. Sektörün mutlak ihracata katkısı 404 milyon dolara ulaşırken, geçmiş yılın aynı dönemindeki 424 milyon dolarlık seviyeden sınırlı bir düşüş gözlendi. Bu tablo, inşaat seramiklerinin dış pazarlardaki dayanıklılığını ve kurumsal üretim stratejilerinin etkinliğini ortaya koyuyor.
Alt Sektörler ve Pazar Dinamikleri
- Seramik Kaplama Malzemeleri: İhracat geliri yüzde 3,8 azalarak 341,6 milyon dolara indi; miktar bazında 881.210 tona geriledi. Birim fiyat ise kilogram başına 0,39 dolar ile sabit kaldı.
- Seramik Sağlık Gereçleri: İhracat tutarı yüzde 9,0 düşüşle 121 milyon dolara gerilerken; miktar olarak 58.921 ton sevkiyat gerçekleşti. Birim fiyat kilogram başına ortalama 2,05 dolara yükseldi.
- Avrupa pazarındaki daralma ve İsrail’e yönelik ambargolar, toplam hacim kaybında etkili oldu; buna rağmen fiyat optimizasyonu ve ürün gamının çeşitlendirilmesi, katma değerin korunmasına katkı sağladı.
Sektörel Kıyaslama ve Genel Tablo
İnşaat seramiklerinin hemen arkasında mobilya (4,00 puan) ve giyim eşyaları (3,88 puan) pozitif fark yaratan diğer öncü sektörler olarak belirlendi. Motorlu kara taşıtları sanayi, 0,87 puanlık katkı oranıyla en yüksek nominal ihracat hacmine ulaşsa da, toplam endeks içindeki göreli ağırlığı inşaat seramiklerinin gerisinde kaldı. 11 sanayi kolu ise negatif katkıyla kapatırken, elektronik ve bilgisayar sanayinde –0,16 puanla en yüksek ekside noktalandı. 2025’in ilk yarısında Türkiye’nin toplam ihracatı yüzde 4,1 artışla 131,4 milyar dolara ulaştı. İhracat sepetindeki istikrar, finansal rotasyonların ve dış pazarlardaki korumacı politikaların gölgesinde kalırken, inşaat seramikleri sektörü özgün rekabet stratejileriyle bu dalgalanmaya direnç gösterdi.
Sektör Liderinin Değerlendirmesi
Türkiye Seramik Federasyonu Başkanı İlter Yurtbay, sonuçları şöyle yorumladı: “Küresel ticarette yaşanan daralmaya ve sıkı finansal koşullara rağmen, inşaat seramikleri sektörümüz; yüksek üretim kalitesi, maliyet etkin rekabet yapısı ve sürdürülebilir ihracat modeliyle dış ticaret dengesine güçlü katkı vermeyi sürdürüyor. Bu başarının temelinde, katma değer odaklı üretim ve pazar çeşitlendirme stratejilerimiz yer alıyor.” Sektörün performans grafiği, Türkiye’nin sanayi politikalarında yüksek katma değerli üretime öncelik veren stratejik hedefleriyle örtüşüyor. Ürün kalitesinin yanı sıra tedarik zinciri esnekliği ve lojistik optimizasyon, ihracat pazarlarına hızlı adaptasyonu mümkün kılıyor. Orta vadede, Asya ve Afrika pazarlarına yönelik penetrasyon artırılacak, dijital pazarlama ve e-ticaret platformlarıyla sınır ötesi satış ağları güçlendirilecektir.
