2025 yılı bütçesi kapsamında yılın tamamı için 245,4 milyar TL tutarında para cezası tahsil edilmesi planlanırken, sadece yılın ilk yarısında tahakkuk edilen ceza tutarı beklentileri üçe katladı. Ocak–Haziran döneminde toplam 921,1 milyar TL değerinde ceza kesildi. Ancak tahsilat oranı düşük kaldı: Sadece yüzde 12,5’i devlet kasasına girebildi.
ceza Kesildi Ama Tahsil Edilemedi
Gelir artırma hedefiyle cezai yaptırımlara hız verilen yılın ilk altı ayında, kamu kurumları rekor düzeyde tahakkuk gerçekleştirdi. En dikkat çeken başlıklar şu şekilde:
- Vergi cezaları: 549,3 milyar TL
- Yargı para cezaları: 78 milyar TL
- İdari para cezaları: 223,3 milyar TL
- Pay ayrılan idari cezalar: 69,1 milyar TL
- Diğer cezalar: 1,3 milyar TL
Buna karşın toplam 921 milyar liralık cezanın yalnızca 114,8 milyar TL’si tahsil edilebildi. En düşük tahsilat oranı, yalnızca yüzde 2,7 ile yargı para cezalarında kaydedildi.
trafik Cezasında Beklentinin Üzerinde Kesinti
Yıl genelinde 55 milyar TL trafik cezası beklenirken, yalnızca ilk 6 ayda 69 milyar TL ceza tahakkuk etti. Bu tutarın yaklaşık yüzde 48’i tahsil edildi. Trafik cezaları, kamu ceza gelirleri içinde en yüksek tahsilat oranına sahip kalemlerden biri oldu.
Vergi Tahsilatlarında Zayıf Performans
Yılın ilk yarısında 4,7 trilyon TL vergi toplanırken, hedeflenen 11,1 trilyon TL’nin sadece yüzde 42,8’ine ulaşılabildi. Tahakkuk edilen 6,2 trilyon TL’lik verginin ise %76,2’si tahsil edildi. Vergi tahakkuk-tahsilat oranları ise şöyle şekillendi:
- Gelir ve kazanç vergileri: Yüzde 77,2
- Kurumlar vergisi: Yüzde 73,4
- Mülkiyet vergileri: Yüzde 45,9
Bu veriler, vergi tahsilatında yapısal sıkıntılara işaret ediyor.
ÖTV: Tahsilat Oranı Yüksek, Hedef Gerisinde
Özel Tüketim Vergisi’nde 2025 yılı hedefi 2,1 trilyon TL olarak belirlenmişti. İlk altı ayda 887,5 milyar TL’lik tahsilat yapıldı ve bu rakam hedefin yüzde 39,7’sine karşılık geliyor. Ancak bu kalemde tahsilat/tahakkuk oranı yüzde 95 ile oldukça yüksek seyrediyor.
Alt kırılımlar bazında bakıldığında:
- Petrol ve doğalgaz: 225,8 milyar TL
- Motorlu taşıtlar: 315,3 milyar TL
- Tütün mamulleri: 184,1 milyar TL
- Alkollü içkiler: 57,7 milyar TL
Ekonomi yönetimi, enflasyonu kontrol altına alma hedefiyle kamu gelirlerini artırmak adına para cezalarına yönelmiş durumda. Ancak bu stratejinin tahsilat ayağında ciddi sorunlar olduğu açık. Vergi ve ceza kalemlerinde büyük tutarlar tahakkuk ettirilmesine rağmen, bu rakamların kasaya yansıma oranı sınırlı.
