Türkiye’de yılda 23 milyon ton seviyesine ulaşan gıda israfını önlemek amacıyla Cumhurbaşkanlığı Tarım ve Gıda Politikaları Kurulu, restoran ve otel işletmelerinde köklü değişiklikler getirecek bir düzenleme üzerinde çalışıyor. Planlanan değişiklikler kapsamında, otellerde açık büfe sistemi yerine ala carte servise geçilmesi ve restoranlarda zorunlu serpme kahvaltı uygulamasının kaldırılması öngörülüyor.
23 Milyon Ton Gıda Çöpe Gidiyor
Türkiye İsrafı Önleme Vakfı verilerine göre, ülkede her yıl yaklaşık 23 milyon ton gıda israf ediliyor; bu miktarın önemli bir kısmı sofralara ulaşmadan çöpe gidiyor. Meyve ve sebzelerde ise zayiat oranı yüzde 35’e kadar çıkıyor. Uzmanlara göre, bu durum yalnızca ekonomik bir kayıp yaratmakla kalmıyor, aynı zamanda gıda enflasyonunu da tetikliyor.
Açık Büfe ve Serpme Kahvaltıda İsraf Alarmı
Cumhurbaşkanlığı’na sunulacak raporda, özellikle turizm ve yeme-içme sektöründeki iki uygulamanın israfı artırdığı vurgulanıyor:
- Açık büfeler: Otellerde sunulan açık büfe kahvaltı ve yemeklerde, tüketilmeyen yiyeceklerin büyük kısmı çöpe gidiyor.
- Serpme kahvaltı: Restoranlarda kişi başına zorunlu olarak hazırlanan serpme kahvaltı tabaklarında, yiyeceklerin ortalama yüzde 50’si tüketilmeden atılıyor.
TÜRES: “İhtiyaç Kadar Sipariş Verilmeli”
Türkiye Restoranlar ve İşletmeciler Derneği (TÜRES) Başkanı Ramazan Bingöl, serpme kahvaltı ve açık büfe sisteminin israfı ciddi ölçüde artırdığını belirterek, “Yemekler ihtiyaç kadar sipariş edilmeli, artan yiyecekler hayvan barınaklarına ulaştırılmalı” önerisinde bulundu.
Ekmek ve Genel Gıda Atıklarına Sıkı Önlemler
Hazırlanan rapor, yalnızca restoran ve otellere yönelik değil, genel gıda israfına karşı da tedbirler içeriyor. Bu kapsamda;
- Sokaklara yemek dökülmesinin yasaklanması,
- Ekmek israfının önlenmesine yönelik kampanyalar,
- Gıda üretiminden tüketime kadar her aşamada verimliliğin artırılması planlanıyor.
Türkiye’de günlük 12 milyon ekmeğin çöpe gittiğini hatırlatan Bingöl, “Küresel kıtlık riski kapıdayken bu kadar büyük bir israf kabul edilemez” diyerek önlemlerin aciliyetine dikkat çekti.
Meclis’e Gelmesi Bekleniyor
Raporun tamamlanmasının ardından düzenlemenin Meclis’e sevk edilmesi bekleniyor. Yasa değişiklikleriyle birlikte hem işletmelerin servis biçimleri değişecek hem de gıda atıkları konusunda daha sıkı denetimler yapılacak. Bu adımın, gıda enflasyonunun frenlenmesi ve kaynakların daha verimli kullanılması yönünde önemli bir eşik oluşturması bekleniyor.