Asya’nın önde gelen merkez bankaları, 2024’te küresel ekonomik koşullara uyum sağlamak için önemli politika değişikliklerine imza attı.
2024 yılı, Asya'nın önde gelen merkez bankaları için para politikası değişimlerinin öne çıktığı bir yıl oldu. Çin, Hong Kong ve Güney Kore merkez bankaları parasal gevşeme adımları atarken, Japonya Merkez Bankası (BoJ) yıllar sonra ilk kez faiz artışı yaparak dikkatleri üzerine çekti. Bu değişimler, küresel ekonominin enflasyon baskıları ve büyüme zorluklarıyla şekillenen dinamiklerini yansıttı.
Çin’de Parasal Gevşeme Dalgası
Çin Merkez Bankası (PBoC), 2024 yılında faiz oranlarını iki kez indirerek politika faizi işlevi gören 1 yıl vadeli borçlanma faizini yüzde 2’ye çekti. Temmuz ayında 20 baz puan, eylül ayında ise 30 baz puanlık indirimlerle toplamda 50 baz puanlık bir gevşeme sağlandı.
Uzmanlar, bu adımların düşük iç talep, süregelen gayrimenkul krizleri ve sanayi sektöründeki zayıf performansla tetiklendiğini belirtti. Özellikle konut piyasasında yaşanan durgunluk, kredi faiz oranlarında yapılan indirimlerin hızlanmasında etkili oldu. 5 yıl vadeli kredi faiz oranları toplamda 60 baz puan indirilirken, bu oranlar emlak kredileri için belirleyici oldu.
Analistler, Çin’in parasal gevşeme politikasını sürdürmesinde ABD'nin 2024 sonunda göreve başlayacak yeni yönetiminin olası ticaret savaşları politikalarına karşı iç talebi güçlendirme çabalarının etkili olacağını ifade etti.
Hong Kong Para Otoritesi Fed’i İzledi
Hong Kong Para Otoritesi (HKMA), ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faiz indirimlerini takip ederek 2024’te üç kez faiz oranlarını düşürdü. Eylül, kasım ve aralık aylarında yapılan toplam 100 baz puanlık indirimle gösterge faiz oranı yüzde 4,75’e çekildi.
Hong Kong’un ABD doları çıpasına bağlı kur rejimi nedeniyle para politikasında Fed’i takip etme zorunluluğu, bu adımların temel nedeni oldu. HKMA’nın faiz indirimleri, ticari bankaların kredi ve mevduat faiz oranlarını da aşağı çekti. Bu adımlar, bölgedeki ekonomik büyümeyi desteklemeyi hedefledi.
Güney Kore İhracat Rekabetinde Avantaj Aradı
Güney Kore Merkez Bankası, yılın ikinci yarısında iki kez faiz indirerek politika faizini yüzde 3’e düşürdü. Ekim ayında 25 baz puanlık bir indirimin ardından, kasım ayında sürpriz bir kararla bir 25 baz puanlık indirim daha gerçekleşti.
Merkez Bankası Başkanı Rhee Chang-yong, "Büyük ekonomilerle ihracat rekabetimiz yoğunlaştı ve küresel ticaretteki belirsizlikleri göz önünde bulundurduk," diyerek bu adımların arka planını açıkladı. Analistler, özellikle Donald Trump’ın ABD başkanlık seçimlerini kazanmasının ardından artan ticaret savaşları endişelerinin bu karar üzerinde etkili olduğunu belirtti.
Japonya Merkez Bankası 17 Yıl Sonra Faiz Artırdı
Japonya Merkez Bankası (BoJ), yıllarca sürdürdüğü ultra gevşek para politikasını 2024 yılında sonlandırarak 17 yıl sonra ilk kez faiz artışına gitti. Mart ayında yüzde -0,10 seviyesindeki politika faizi 20 baz puan artırılarak pozitif seviyelere çekildi. Temmuz ayında ikinci bir artışla faiz oranı yüzde 0,35’e yükseltildi.
BoJ’un bu hamlesi, ülke içindeki ücret artışları ve yüksek enflasyon baskısıyla ilişkilendirildi. Ancak bu adımlar, Japon finansal piyasalarında dalgalanmalar yarattı. Ağustos ayında Japon pay piyasalarında 1987’den bu yana en sert satış dalgası yaşandı. Analistler, yenin hızla değer kazanmasının ihracatçı şirketlerin performansını olumsuz etkilediğini belirtti.
BoJ’un faiz artış döngüsüne devam etmesi beklenirken, piyasalar 2025’in ilk çeyreğinde yeni artış beklentisiyle fiyatlamalarını sürdürüyor.
Bölge Ekonomilerinde Ortak Zorluklar
2024 yılı, Asya merkez bankalarının küresel ekonomik zorluklara uyum sağlamaya çalıştığı bir dönem olarak kayıtlara geçti. Enflasyonla mücadele, ihracat rekabeti ve iç talebi canlandırma hedefleri, her ülkenin para politikası adımlarında etkili oldu.
Gözler, 2025 yılında da bu ekonomilerin merkez bankalarının alacağı kararlar ve küresel piyasalara etkisinde olacak. Asya’nın lider ekonomilerinin 2024’te attığı adımlar, küresel finansal dengeleri şekillendirmeye devam edecek gibi görünüyor.
