Rekolte Rekor Kırdı, Fiyatlar Dip Yaptı
TÜİK'in birinci tahminine göre, Türkiye 2024-2025 sezonunda 3 milyon 750 bin ton zeytin üretimiyle tarihi bir rekora imza attı. Bu yüksek rekolte, hem iç piyasada hem de dış pazarda zeytinyağı arzını artırarak fiyatların düşmesine neden oldu. Geçtiğimiz yıl litre fiyatı 500-600 TL arasında olan natürel sızma zeytinyağı, bu sezon 200-250 TL bandına kadar geriledi. Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi (UZZK) Başkanı Dr. Mustafa Tan, bu durumu değerlendirirken, “Yok yılı gelmeden zeytinyağınızı alın” uyarısında bulundu.
Gelecek Sezon “Yok Yılı” Olabilir: yüzde 40 Düşüş Bekleniyor
Zeytin üretimi, doğası gereği "var yılı-yok yılı" döngüsüne sahiptir. Bu yılki yüksek üretimin ardından gelecek sezon için beklentiler daha temkinli. Uzmanlar, 2025-2026 sezonunda üretimin yaklaşık yüzde 40 azalarak 2 milyon 250 bin tona düşmesini öngörüyor. Bu düşüş, zeytinyağı arzını daraltabilir ve fiyatların yeniden yükselmesine yol açabilir.
Dr. Mustafa Tan: “Fiyat Tüketici İçin İyi, Üretici İçin Riskli”
UZZK Başkanı Tan, fiyatların gerilemesinin tüketiciyi memnun ettiğini ancak üreticiyi ekonomik baskı altına aldığını vurguladı. Tan, “Şu an üreticinin maliyeti litre başına 200-250 TL. Bu seviyedeki satışlar, gelir-gider dengesini bozuyor. Eğer bu baskı devam ederse, üretici sektörden çekilebilir” dedi.
İspanya ve Tunus’ta da Verim Düşüşü: Fırsat Kaçmasın
Zeytinyağı ihracatında dünya liderlerinden olan İspanya ve Tunus’ta da verim düşüşü bekleniyor. Türkiye ise bu sezon yüksek üretim kapasitesiyle küresel arz açığını fırsata çevirebilecek durumda. Ancak geçtiğimiz yıl uygulanan ihracat sınırlamaları, bu potansiyelin yeterince kullanılamamasına neden olmuştu. Tan, “Geçen yılki yüksek üretimi ihracatla destekleyemedik, stoklar devredildi. Bu yıl üretim düşerse, yeniden fiyat baskısı başlayabilir. O nedenle üretimi, ihracatı ve tüketimi birlikte dengelememiz gerekiyor” dedi.
İç Tüketim Artmalı: Kişi Başı Tüketim 2 Litrede Kaldı
Dr. Tan, Türkiye’nin dünya sıralamasında zeytinyağı üretiminde ikinciliğe yükseldiğini, ancak iç tüketimin halen yetersiz olduğunu ifade etti. Türkiye’de kişi başı yıllık tüketim yalnızca 2 litre civarında. Bu rakamın en az 4-5 kilograma çıkarılması gerektiğini söyleyen Tan, kamu ve özel sektörün bu konuda ortak tanıtım kampanyaları yürütmesini önerdi.
