ABD Başkanı Donald Trump, Türkiye’ye uygulanan ek gümrük vergisini yüzde 10’dan yüzde 15’e çıkaran kararnameyi imzaladı. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamaya göre, karar “karşılıklılık esasına dayalı yeni ticaret yaklaşımı” kapsamında alındı. Söz konusu düzenleme, 7 gün içinde yürürlüğe girecek.
Kararın Gerekçesi: Ticaret Açığı ve Karşılık İlkesi
Beyaz Saray, kararın gerekçesini “ABD'nin kronik ticaret açıklarını azaltmak ve ticari ilişkilerde adil rekabet koşulları sağlamak” olarak açıkladı. Trump yönetimi, özellikle müzakereye yanaşmayan ya da ABD’nin ticaret taleplerine yeterince karşılık vermeyen ülkelere yönelik vergi oranlarını tek taraflı olarak artırma kararı aldı. Açıklamada, “Karar, karşılıklılık esasına uygun şekilde ABD çıkarlarını koruma hedefiyle alınmıştır” denildi.
Türkiye’ye Uygulanan Yeni Oran: Yüzde 15
Trump daha önce Türkiye’ye yüzde 10 oranında ek gümrük vergisi uygulanacağını duyurmuştu. Ancak yeni kararla birlikte bu oran %15’e çıkarıldı. Türkiye, listede İsrail, Norveç ve Kanada gibi ülkelerle aynı kategoriye yerleştirilmiş durumda. Bu yeni oran; ABD’ye ihracat yapan Türk firmaları için maliyetleri artırabilecek ve bazı sektörlerde rekabet gücünü olumsuz etkileyebilecek bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
Kim Ne Kadar Vergi Ödeyecek?
Kararnameye göre bazı ülkeler için uygulanacak gümrük vergisi oranları şöyle:
- Hindistan: Yüzde 25
- Endonezya: Yüzde 19
- Irak: Yüzde 35
- İsviçre: Yüzde 39
- Suriye: Yüzde 41
- Tayvan & Vietnam: Yüzde 20
- Kanada: Yüzde 35 (önceki yüzde 25’ti)
- Türkiye: Yüzde 15 (önceki yüzde 10)
Vergi oranları ülkeye ve sektöre göre değişiklik gösterse de, liste dışında kalan ülkelere minimum %10 vergi uygulanması kararlaştırıldı.
Türkiye Cephesi Ne Diyor?
Türkiye tarafı henüz resmi bir açıklama yapmazken, Dışişleri ve Ticaret Bakanlıkları’nın konuyu değerlendirdiği, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) çerçevesinde atılacak adımların masada olduğu öğrenildi. Özellikle ABD’ye tekstil, çelik ve otomotiv yan sanayi gibi sektörlerden yapılan ihracatın yeni vergilerden etkilenmesi bekleniyor.
Uzmanlar Ne Diyor?
Ekonomistler ve dış ticaret uzmanları, Trump’ın aldığı bu kararın yalnızca Türkiye değil, birçok gelişmekte olan ülke için yeni bir korumacı ticaret dalgasının sinyali olduğunu belirtiyor. Ayrıca karar, ABD seçim takviminin yaklaşmasıyla birlikte iç politikaya dönük bir hamle olarak da okunuyor.
Uygulama 7 Gün İçinde Başlayacak
İmzalanan kararnameye göre yeni vergi oranları, yayımlandıktan tam 7 gün sonra yürürlüğe girecek. Bu süre içerisinde şirketlerin gümrük planlamalarını gözden geçirmeleri ve lojistik maliyetleri yeniden hesaplamaları bekleniyor. ABD Başkanı Trump’ın Türkiye’ye yönelik ek gümrük vergisini artırma kararı, Ankara-Washington hattında ekonomik ilişkilerde yeni bir gerilim başlatabilir. Kararın siyasi boyutu kadar ekonomik etkisi de dikkatle izlenirken, Türk ihracatçıları bu yeni vergi yüküne karşı alternatif pazar arayışına girebilir.
