Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre, Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi (YD-ÜFE) 2025 yılının eylül ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre %27,71, bir önceki aya göre ise %2,01 arttı. Yılbaşına göre artış oranı %27,55 olurken, on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı da %25,19 olarak kaydedildi. Verilere göre sanayinin iki ana sektöründen imalat sanayiinde fiyatlar yıllık bazda %27,72, madencilik ve taş ocakçılığında ise %27,06 arttı.
Böylece sanayi geneli itibarıyla ihracata dönük üretimde maliyet baskısı eylül ayında da devam etti. Ana sanayi gruplarına bakıldığında, ara mallarında %24,54, dayanıklı tüketim mallarında %33,50, dayanıksız tüketim mallarında %33,45, enerjide %22,76 ve sermaye mallarında %26,91 oranında yıllık artış yaşandı. Özellikle enerji ve dayanıklı tüketim mallarındaki yükseliş, ihracat maliyetleri üzerinde baskı oluşturmaya devam ediyor.
Aylık artışta enerji ön planda
Eylül ayında bir önceki aya kıyasla YD-ÜFE’deki genel artış %2,01 olurken, enerji grubu %3,39 ile aylık bazda en yüksek fiyat artışını kaydetti. Enerjiyi dayanıksız tüketim malları (%2,75) ve dayanıklı tüketim malları (%2,41) izledi. Ara mallarında %1,84, sermaye mallarında ise %1,26 artış görüldü. Madencilik ve taş ocakçılığı sektöründeki fiyat artışı %2,49, imalat sanayinde ise %2,01 seviyesinde gerçekleşti.
Ekonomistler, ihracata dönük üretici fiyatlarındaki bu artışın, özellikle Avrupa’ya yapılan ihracat fiyatlarını yukarı yönlü etkileyebileceğine dikkat çekiyor. Küresel enerji fiyatlarının yeniden yükselişe geçmesi ve kur hareketlerinin devam etmesi, yılın son çeyreğinde dış ticaret maliyetleri üzerinde ek baskı yaratabilir. TÜİK verileri, 2023’te YD-ÜFE’nin yıllık bazda %32,35, 2024’te ise %27,55 arttığını göstermişti. Bu tablo, 2025 boyunca üretim maliyetlerinde dengelenme eğilimi olsa da yüksek seviyelerin korunduğuna işaret ediyor.
